Bài 25. Sinh trưởng của vi sinh vật

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh đã về dự giờ.
Giáo viên : Nguyễn Thị Thu Hằng
Lớp: 10A4
Trường THPT Tiên Du số 3
Chương II: sinh trưởng và sinh sản của vi sinh vật
Tiết 26: Sinh trưởng của vi sinh vật
? Em hãy nhắc lại một số đặc điểm của vi sinh vật?
Vi sinh vật có khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, chuyển hoá vật chất và năng lượng rất nhanh.

I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật
1. Nuôi cấy không liên tục
2. Nuôi cấy liên tục


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Em hãy cho biết: Dấu hiệu nào thể hiện sự sinh trưởng của sinh vật bậc cao?
Đó là sự tăng kích thước khối lượng của cơ thể sinh vật.
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
1.Ví dụ: Cấy 1 vi khuẩn
E.coli vào trong môi
trường thích hợp, cứ 20
phút tế bào lại phân chia 1 lần

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Em hãy cho biết ở các thời điểm khác nhau số lần phân chia và số tế bào của quần thể sẽ thay đổi như thế nào?
Em có nhận xét gì về sự tăng số lượng đó?
Số lượng tế bào đó tăng theo cấp số mũ
0 20 40 60 80 100 t (phót)
sinh trưởng
của
vi sinh vật
Sự tăng số lượng các tế bào đó đã ảnh hưởng đến kớch thu?c kh?i lu?ng c?a quần thể vi sinh vật nhu th? n�o?
Em hãy cho biết thế nào là sinh trưởng của vsv?

I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
-Sinh tru?ng c?a vsv: l�
s? tang s? lu?ng TB
trong qu?n th? vsv.
ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Em hãy cho biết thế nào là sinh trưởng của vsv?

I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
-Thời gian thế hệ (g): là
khoảng thời gian từ khi
sinh ra 1 tế bào đến khi tế
bào đó bắt đầu phân chia
(kho?ng th?i gian m� s?
TB trong qu?n th? tang g?p dụi)
ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Thời gian thế hệ là gì?
Trong ví dụ này thời gian thế hệ của E.coli là bao lâu?
Nấm men ở ,
g = 2 giờ
Thời gian thế hệ phụ thuộc vào đâu?
Thời gian thế hệ phụ thuộc vào loài VSV và điều kiện sống
Thời gian thế hệ càng ngắn VSV sinh trưởng càng nhanh và ngược lại
Thời gian thế hệ có ý nghĩa gì?

I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
-Tốc độ sinh trưởng
riêng : Là số lần phân chia
của TB trong 1 đơn vị thời gian(1giờ)

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Hãy tính số lần phân chia của E.coli trong 1 giờ?
Sau thời gian t, tế bào sẽ phân chia mấy lần?
Số lần phân chia của tế bào sẽ được tính như thế nào?
Tốc độ sinh trưởng riêng là gì?
Tốc độ sinh trưởng riêng có ý nghĩa gì?
Tốc độ sinh trưởng riêng cho biết sự phân chia của TB diễn ra nhanh hay chậm.
Em có nhận xét gì về tốc độ sinh trưởng riêng và thời gian thế hệ?

I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
3. Một số công thức cơ bản:


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Số lần phân chia của tế bào sẽ được tính như thế nào?
n = t
g
n: Số lần phân chia của TB
t: thời gian nuôi cấy vsv
g: thời gian thế hệ

I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
3.Một số công thức cơ bản:
No: S? TB VK ban đầu
n : S? l?n phân chia c?aTB.
Nt: S? TB VK sau 1 kho?ng th?i gian nuôi c?y.
ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Sau thời gian t có bao nhiêu TB được sinh ra?
Nếu số TB ban đầu không phải là 1TB mà là No TB thì sau thời gian t có bao nhiêu TB được sinh ra?

Nt = No.2n
Trả lời lệnh 1 sgk
Sau thời gian của một thế hệ, số tế bào trong quần thể biến đổi như thế nào?
Số tế bào sẽ tăng gấp đôi



NÕu sè l­îng tÕ bµo ban ®Çu lµ 105 tÕ bµo th× sau 2 giê sè l­îng tÕ bµo lµ bao nhiªu?
Nt = No.2n = 105.26 = 64.105 (TB)
No = 105
n = 2h.60’/20’ = 6
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Bình nuôi cấy
vi sinh vật
Nguyên
liệu
Hãy chỉ ra sư khác nhau giữa 2 bình nuôi cấy này?
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II.S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Bình nuôi cấy
vi sinh vật
? Em có nhận xét gì về môi trường nuôi cấy này ?
- Không thể cho thêm chất dinh dưỡng vào môi trường. - Không lấy ra được sản phẩm.
Em hãy cho biết thế nào là môi trường nuôi cấy không liên tục ?
là môi trường nuôi cấy không được bổ sung chất chất dinh dưỡng và cũng không được lấy đi các sản phẩm
Đường cong sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục
Pha luỹ thừa
Pha cân bằng
Pha suy vong
Pha tiềm phát
Hãy nghiên cứu đồ thị, thảo luận nhóm và cho biết đặc điểm chính của mỗi pha? (d?c di?m VK, d?c di?m mụi tru?ng)
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
a.Pha ti?m phỏt (pha lag)
s? lu?ng TB chua tang (t?c
d? sinh tru?ng = 0) ,VK
thớch ?ng v?i mụi tru?ng,
enzim du?c t?ng h?p
m?nh m?.


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Tại sao ở giai đoạn này số lượng TB chưa tăng ?
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
b.Pha lu? th?a (pha log)
s? lu?ng TB tang nhanh ,
( t?c d? sinh tru?ng tang
d?n v� d?t c?c d?i)

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Tại sao ở giai đoạn này số lượng TB tăng nhanh?
Vì đã có nhiều enzim để phân giải cơ chất, quá trình TĐC diễn ra mạnh mẽ.
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
c.Pha cõn b?ng:
s? lu?ng TB d?t c?c d?i v�
khụng d?i theo th?i gian ,
s? TB sinh ra = TB ch?t di,
Ch?t dinh du?ng b?t d?u c?n ki?t.


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Tại sao số lượng TB không đổi theo thời gian?
Tại sao số TB sinh ra bằng số TB chết đi?
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
d.Pha suy vong:
s? lu?ng TB gi?m nhanh,
TB b? phõn hu? ng�y c�ng
nhi?u, ch?t dinh du?ng c?n
ki?t, ch?t d?c quỏ nhi?u.


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Tại sao số lượng TB lại giảm nhanh?
Tại sao TB bị phân huỷ ngày càng nhiều?
Đường cong sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục
Pha luỹ thừa
Pha cân bằng
Pha suy vong
Pha tiềm phát
Trong môi trường tự nhiên VK có sinh trưởng theo 4 pha như vậy không?
Các em về nhà suy nghĩ và gi? sau tr? l?i!
Trong nuôi cấy vsv để thu được số lượng tối đa nên dừng ở pha nào?
Nên dừng ở cuối pha luỹ thừa đầu pha suy vong
Từ 1 VK có khối lượng ,cứ 20 phút lại phân chia 1 lần,nếu được nuôi trong môi trường thích hợp chỉ sau 44,3 giờ (khoảng 2 ngày) sẽ có khối lượng = trái đất
=
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
2.Nuụi c?y liờn t?c


ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Nguyên
liệu
S?n ph?m
Ch?t th?i
Thế nào là môi trường nuôi cấy không liên tục?
-là môi trường nuôi cấy luôn được bổ sung chất dinh dưỡng và luôn được lấy đi các sản phẩm của quá trình chuyển hoá.
Hãy cho biết đặc điểm của VK và môi trường, trong nuôi cấy liên tục?
Làm thế nào để không xảy ra pha suy vong?
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
2.Nuụi c?y liờn t?c
-VK sinh tru?ng liờn t?c
(theo pha lu? th?a), m?t d?
VK v� mụi tru?ng ?n d?nh.

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Nguyên
liệu
S?n ph?m
Ch?t th?i
Hãy cho biết đặc điểm của VK và môi trường, trong nuôi cấy liên tục?
Sử dụng nuôi cấy liên tục có ý nghĩa gì?
I. Khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật
II. S? sinh tru?ng c?a qu?n th? vi khu?n
1.Nuụi c?y khụng liờn t?c
2.Nuụi c?y liờn t?c
*í nghia: Du?c s? d?ng
trong sỏn xu?t sinh kh?i , d?
thu nh?n protein don b�o ,
cỏc s?n ph?m sinh h?c: axit
amin, enzim, khỏng sinh ,
húc mụn.

ChươngII:Sinh Trưởng Và Sinh Sản ở Vi SinhVật
Tiết 26: Sinh Trưởng Của Vi Sinh Vật
Nguyên
liệu
S?n ph?m
Ch?t th?i
Sử dụng nuôi cấy liên tục có ý nghĩa gì?
Phân biệt nuôi cấy không liên tục và nuôi cấy liên tục
Nuôi cấy không liên tục
Điều kiện sống luôn thay đổi
Mật độ tế bào luôn thay đổi
Sinh trưởng theo 4 pha
Sinh khối thu được hạn chế
Nuôi cấy liên tục
Điều kiện sống ổn định

Mật độ tế bào không thay đổi
Sinh trưởng theo luỹ thừa
Sinh khối thu được lớn
SẢN XUẤT
RƯỢU
SẢN XUẤT BIA
SẢN XUẤT TƯƠNG
Vì sao quá trình sinh trưởng của vsv trong nuôi cấy không liên tục có pha tiềm phát còn trong nuôi cấy liên tục thì không có pha này?
Trong nuôi cấy không liên tục vsv cần có thời gian để làm quen với môi trường, còn trong nuôi cấy liên tục môi trường đã ổn định, vsv đã có enzim cảm ứng.
Vì sao trong nuôi cấy không liên tục vsv bị phân hủy ở pha suy vong, còn trong nuôi cấy liên tục không xảy ra pha này?
Ở nuôi cấy không liên tục sau 1 thời gian chất dinh dưỡng giảm dần nên vsv bị phân huỷ ở pha suy vong, còn trong nuôi cấy liên tục môi trường luôn ổn định nên không bị suy vong.
Tại sao nói dạ dày , ruột người là 1 hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vsv?
Dạ dày và ruột luôn được bổ sung chất dinh dưỡng mới và luôn có sự đẩy các chất đi ra.
1. Trong nuôi cấy liên tục, vi khuẩn sinh trưởng chủ yếu ở pha:
A. Tiền phát C. Cân bằng
B. Luỹ thừa D. Suy vong
ĐA: B. pha luỹ thừa
2. Thời gian thế hệ nhỏ nhất ở pha:
A. Tiền phát C. Cân bằng
B. Luỹ thừa D. Suy vong
ĐA: B. pha luỹ thừa
3. E.coli sau 30 phút phân chia một lần, vậy từ 103 tế bào E.coli sau 2h sẽ tạo ra số tế bào:
A. 4x103 C. 16x103
B. 8x103 D. 32x103
ĐA: C. 16x103

Xin chân thành cảm ơn và kính chúc các thầy cô giáo cùng các em học sinh một năm học tràn ngập niềm vui và thành công trong cuộc sống