Bài 25. Sinh trưởng của vi sinh vật

1. Vi khuẩn axêtic là tác nhân của quá trình nào sau đây?
A
B
C
D
Chuyển hóa gluczơ thành rượu
Biến đổi axit axêtic thành glucôzơ
Chuyển hoá rượu thành axit axêtic
Chuyển hóa glucôzơ thành axit axêtic
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2: Quá trình nào sau đây không phải là ứng dụng lên men?
a. Muối dưa, cà
b. Tạo rượu
c. Làm sữa chua
d.Làm dấm
a.Prôtêaza
b.Nuclêaza
c.Xenlulaza
d.Lipaza
Câu 3: Enzim nào sau đây có tác dụng phân giải xenlulôzơ ?
CHƯƠNG II
SINH TRƯỞNG và SINH SẢN của VI SINH VẬT

I. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG :
1. Định nghĩa :
Quan sát đoạn phim, cho biết sinh trưởng của vi sinh vật là gì ? Khác với sinh trưởng ở động vật bậc cao như thế nào ?
Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật là sự tăng số lượng tế bào trong quần thể
2. Thời gian thế hệ :
Thời gian thế hệ là gì?

Thời gian thế hệ là thời gian từ khi sinh ra một tế bào cho đến khi tế bào đó phân chia hoặc số tế bào trong quần thể tăng gấp đôi ( kí hiệu là g )
Ví dụ:

+ Vi khuẩn E.coli ở 40oC có g = 20 phút
+ Trực khuẩn lao ở 37oCcó g = 12 giờ
+ Nấm men bia ở 30oC có g = 2 giờ
Em có nhận xét gì về thời gian thế hệ của mỗi loài vi sinh vật?
Mỗi loài vi sinh vật có thời gian thế hệ riêng. Trong cùng một loài với điều kiện nuôi cấy khác nhau cũng thể hiện thời gian thế hệ là khác nhau
Ví dụ : VK E.coli ở 40oC có g = 20 phút, còn ở trong đường ruột có g = 12 giờ.
Sau thời gian của một thế hệ, số tế bào trong quần thể biến đổi như thế nào?
Số tế bào tăng gấp đôi
Ví dụ sự phân chia của vi khuẩn E. côli trong điều kiện nuôi cấy thích hợp, cứ 20 phút lại phân đôi 1 lần.
Từ bảng trên, hãy xây dựng công thức tính số lượng tế bào của quần thể vi sinh vật sau một thời gian ?
Nt = No . 2n
+ Nt : số tế bào trong quần thể sau thời gian t
+ No : số tế bào ban đầu
+ n : số lần phân chia
 Sự sinh trưởng của vi sinh vật theo cấp số mũ
Chất dinh dưỡng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn :
1. Nuôi cấy không liên tục :
a. Khái niệm :
Thế nào là nuôi cấy không liên tục ?
Môi trường nuôi cấy không cấy được bổ sung chất dinh dưỡng và không được lấy đi các sản phẩm chuyển hóa vật chất
b. Đồ thị sinh trưởng :
Đồ thị sinh trưởng của vi sinh vật trong nuôi cấy không liên tục được biểu diễn như thế nào ?
Đồ thị sinh trưởng của vi sinh vật trong môi trường nuôi cấy không liên tục theo một đường cong gồm 4 pha
Pha tiềm phát
Log số lượng tế bào
Thời gian
a. Pha tiềm phát ( pha lag )
Từ đồ thị, hãy nhận xét số lượng tế bào theo thời gian trong pha tiềm phát ?
Số lượng tế bào trong quần thể chưa tăng
Vì sao số lượng tế bào trong quần thể chưa tăng ?
Vi khuẩn thích nghi với môi trường, enzim cảm ứng được hình thành để phân giải cơ chất.
Đặc điểm của pha tiềm phát ?
Vi khuẩn thích nghi với môi trường, số lượng tế bào trong quần thể chưa tăng. Enzim cảm ứng được hình thành để phân giải cơ chất.
b. Pha lũy thừa ( pha log )
Pha lũy thừa
Từ sơ đồ, hãy nhận xét số lượng tế bào theo thời gian trong pha lũy thừa ?
Số lượng tế bào trong quần thể tăng lên rất nhanh
Vì sao số lượng tế bào trong quần thể tăng nhanh ?
Trao đổi chất diễn ra mạnh mẽ, tế bào phân chia liên tục
Đặc điểm của pha lũy thừa ?
Vi khuẩn sinh trưởng với tốc độ lớn nhất và không đổi, số lượng tế bào trong quần thể tăng lên rất nhanh
c. Pha cân bằng :
Pha cân bằng
Từ sơ đồ, hãy nhận xét số lượng tế bào theo thời gian trong pha cân bằng ?
Số lượng vi khuẩn trong quần thể đạt đến cực đại và không đổi theo thời gian
Vì sao số lượng tế bào trong quần thể không tăng ?
Vì số lượng tế bào sinh ra bằng số lượng tế bào chết đi
Đặc điểm của pha cân bằng ?
Số lượng vi khuẩn trong quần thể đạt đến cực đại và không đổi theo thời gian, số lượng tế bào sinh ra bằng số lượng tế bào chết đi
c. Pha suy vong :
Pha suy vong
Từ sơ đồ, hãy nhận xét số lượng tế bào theo thời gian trong pha suy vong ?
Số lượng tế bào giảm dần
Vì sao số lượng tế bào giảm dần ?
Vì chất dinh dưỡng cạn kiệt, chất độc hại ngày càng nhiều
Đặc điểm của pha suy vong ?
Số tế bào sống trong quần thể giảm dần, do cạn kiệt chất dinh dưỡng và chất độc hại tích lũy quá nhiều
Dựa trên đồ thị sinh trưởng, để thu được số lượng vi sinh vật tối đa thì nên dừng ở pha nào ?
Cuối pha lũy thừa, đầu pha cân bằng
Làm thế nào để xác định được thời điểm cuối pha lũy thừa, đầu pha cân bằng ?
Môi trường nuôi cấy thường xuyên bổ sung chất dinh dưỡng và đồng thời lấy ra một lượng dịch nuôi cấy tương đương
Quan sát hình và cho biết, thế nào là môi trường nuôi cấy liên tục?
Theo em đồ thị sinh trưởng của vi khuẩn trong môi trường nuôi cấy liên tục thể hiện như thế nào ?
2.Nuôi cấy liên tục :
a. Khái niệm:

Trong điều kiện nuôi cấy này, pha sinh trưởng nào của quần thể được kéo dài ? Vì sao ?
Pha lũy thừa
b. Ứng dụng :
Sản xuất sinh khối để thu nhận prôtêin đơn bào, các hợp chất có hoạt tính sinh học như các axit amin, enzim, kháng sinh, hoocmôn…
Tại sao nói “ Dạ dày - ruột ở người là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh vật” ?
Hoàn thành bảng so sánh giữa nuôi cây liên tục và không liên tục
Hoàn thành bảng so sánh giữa nuôi cây liên tục và không liên tục
Câu 1. Điểm khác nhau của sự sinh trưởng ở vi sinh vật trong môi trường nuôi cấy liên tục so với nuôi cấy không liên tục?
Củng cố
Có pha suy vong

Không có pha suy vong

Có pha lũy thừa
Không có pha lũy thừa
a
b
c
d

Câu 2:
Trong môi trường nuôi cấy, vi sinh vật có quá trình trao đổi chất mạnh mẽ nhất ở:
Pha tiềm phát

Pha luỹ thừa

Pha cân bằng

Pha suy vong.
a
b
c
d
Câu 3.
Có một tế bào vi sinh vật có thời gian của một thế hệ là 30 phút. Số tế bào tạo ra từ tế bào nói trên sau 3 giờ là bao nhiêu?

64

32

16

8

a
b
c
d
TẠM BIỆT