Bài 25. Sinh trưởng của vi sinh vật

Giáo viên: Nguyễn Văn Nhân
Chào mừng quý thầy cô
đến dự buổi thao giảng - lớp 10A
Sở GD-ĐT Long An
Trường THCS-THPT Hậu Thạnh Đông
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Viết phương trình của quá trình lên men lactic?
a.Prôtêaza
b.Nuclêaza
c.Xenlulaza
d.Lipaza
2. Enzim nào sau đây có tác dụng phân giải xenlulozơ
KIỂM TRA BÀI CŨ
3. Ta có thể làm sữa chua, dưa chua từ:
A. vi khuẩn lam.
B. vi khuẩn Lactic.
C. nấm men.
D. nấm mốc.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 25: SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
Chương II: SINH TRƯỞNG VÀ SINH SẢN
CỦA QUẦN THỂ VI SINH VẬT
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
Hãy quan sát 2 VD sau
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
Dấu hiệu thể hiện sự sinh trưởng của sinh vật bậc cao là gì ?
Sự sinh trưởng ở sinh vật bậc cao là sự tăng lên về kích thước và khối lượng của cơ thể. Không nhất thiết phải có sự sinh sản ngay.
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
Vậy với VSV có kích thước nhỏ bé, thì sự sinh trưởng của chúng được hiểu như thế nào?
SỰ SINH TRƯỞNG CỦA QUẦN THỂ VSV
Sinh trưởng của quần thể VSV là sự tăng số lượng tế bào của quần thể.
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
1. Khái niệm
Thời gian thế hệ là gì?
2. Thời gian thế hệ
Là thời gian tính từ khi 1 tế bào được sinh ra cho đến khi tế bào đó phân chia hoặc số lượng tế bào trong quần thể tăng gấp đôi.
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
20 21 22 23 ? TB
Số mũ tương ứng với gì ?
Tương ứng với số lần phân chia
20 21 22 23 2n
Nếu ban đầu có N0 TB thì sau n lần phân chia cho ra bao nhiêu tế bào ?
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
N0 x 2n
Nt = N0 x 2n
N0 : Số lượng tế bào ban đầu
Nt : Số lượng tế bào sau thời gian t
n : Số lần phân chia
n = t/g
3. Công thức tính số lượng tế bào sau n lần phân chia
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
Nếu số lượng tế bào ban đầu N0= 105 tế bào thì sau 2 giờ số lượng tế bào trong bình (Nt) là bao nhiêu ?(g = 20 phút)
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
+ Số lần phân chia của vi khuẩn E.coli sau 2 giờ:
n = t : g = (60 x 2): 20 = 6
+ Số lượng tế bào trong quần thể trung bình là:
Nt = N0 x 2n = 105 x 26 = 6.400.000 (tế bào)
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
Nuôi cấy không liên tục
Nuôi cấy liên tục
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
Chất dinh dưỡng
Thế nào là nuôi cấy không liên tục?
Môi trường nuôi cấy không cấy được bổ sung chất dinh dưỡng và không được lấy đi các sản phẩm chuyển hóa vật chất
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
Quần thể sinh trưởng qua các pha nào?
Pha tiềm phát
Pha lũy thừa
Pha cân bằng
Pha suy vong
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
Đường cong sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
Hãy hoàn thành phiếu học tập sau trong 5 phút
Log số lượng tế bào
Thời gian
Pha tiềm phát

- Vi khuẩn thích nghi với môi trường.
- Số lượng tế bào trong quần thể chưa tăng
- Enzim cảm ứng được hình thành để phân giải cơ chất.
Pha tiềm phát ( pha lag)
Log số lượng tế bào
Thời gian
Pha tiềm phát
Pha lũy thừa
- Vi khuẩn sinh trưởng với tốc độ lớn nhất và không đổi
- Số lượng tế bào trong quần thể tăng lên rất nhanh
b) Pha lũy thừa ( pha log)
Log số lượng tế bào
Thời gian
Pha tiềm phát
Pha lũy thừa
Pha cân bằng
- Số lượng vi khuẩn trong quần thể đat mức cực đại và không đổi theo thời gian do:
Số lượng tế bào sinh ra bằng số lượng tế bào chết đi ( trạng thái cân bằng động)
c) Pha cân bằng
Log số lượng tế bào
Thời gian
Pha tiềm phát
Pha lũy thừa
Pha cân bằng
Pha suy vong
d/ Pha suy vong
Số tế bào trong quần thể giảm dần do:
+ Số tế bào bị phân hủy nhiều
+ Chất dinh dưỡng cạn kiệt
+ Chất độc hại tích lũy nhiều
Trong nuôi cấy vsv để thu được số lượng tối đa nên dừng ở pha nào?

Nên dừng ở cuối pha luỹ thừa đầu pha suy vong
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
Để không xảy ra pha suy vong chúng ta cần phải làm gì?
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
2. Nuôi cấy liên tục
Không khí đi vào
MT dinh dưỡng
Bình nuôi
Dịch nuôi cấy
Nuôi cấy liên tục là gì?
Vi khuẩn lam hình xoắn
- Sản xuất các Prôtêin đơn bào (các VSV đơn bào giàu Prôtêin)
Môi trường nuôi cấy liên tục là môi trường bổ sung liên tục các chất dinh dưỡng vào và đồng thời lấy ra một lượng dịch nuôi cấy tương đương.
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
2. Nuôi cấy liên tục
Ứng dụng
Sản xuất sinh khối để thu nhận prôtêin đơn bào, các hợp chất có hoạt tính sinh học như các axit amin, enzim, kháng sinh, hoocmôn…
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
2. Nuôi cấy liên tục
Nuôi cấy liên tục ứng dụng để làm gì?
- Sản xuất kháng sinh penicillin
Trong nuôi cấy liên tục diễn ra mấy pha? Đó là các pha nào?
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
I. Khái niệm sinh trưởng
II. Sự sinh trưởng của quần thể vi khuẩn
1. Nuôi cấy không liên tục
2. Nuôi cấy liên tục
Pha lũy thừa và pha cân bằng
2. Vì sao quá trình sinh trưởng của vsv trong nuôi cấy không liên tục có pha tiềm phát còn trongnuôi cấy liên tục thì không có pha này?

Trong nuôi cấy không liên tục vsv cần có thời gian để làm quen với môi trường, còn trong nuôi cấy liên tục môi trường đã ổn định, vsv đã có enzim cảm ứng.
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
Hãy so sánh nuôi cấy không liên tục và nuôi cấy liên tục?
Câu 1: Thời gian thế hệ của E. coli là 20 phút. Người ta thả vào bình nuôi cấy 5 tế bào vi khuẩn E. coli sau 80 phút số lượng tế bào vi khuẩn trong bình là:

A. 64
B. 80
C. 160
D. 320
CỦNG CỐ
Câu 2: Trong môi tru?ng nuôi c?y, vi sinh v?t có quá trình trao đ?i ch?t m?nh m? nh?t ?
a. Pha ti?m phát
c. Pha cân b?ng
b. Pha lu? th?a
d. Pha suy vong
CỦNG CỐ
Câu 3: Trong nuôi cấy không liên tục số lượng TB VK chết vượt số TB mới được tạo thành ở pha nào?
a. Pha tiềm phát
b. Pha lũy thừa
c. Pha cân bằng
d. Pha suy vong
CỦNG CỐ
Câu 4:
Tại sao nói "Dạ dày - ruột ở người là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với VSV"?
Dạ dày - ruột thường xuyên được bổ sung thức ăn và cũng thường xuyên phải thải ra ngoài các sản phẩm chuyển hóa vật chất cùng với các VSV, do đó tương tự như một hệ thống nuôi liên tục.
CỦNG CỐ
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Trả lời các câu hỏi ở cuối bài
- Học bài và xem trước bài 26 Sinh sản của vi sinh vật
Chân thành cám ơn quý thầy - cô!
Chúc các em học tốt!