Bài 25. Phong trào Tây Sơn

Tiết 55 - Bài 25
Phong trào Tây Sơn
IV - Tây Sơn đánh tan quân Thanh
“Bän T«n SÜ NghÞ t©u víi vua Thanh lµ Tù hoµng nhµ Lª ®ang ph¶i b«n ba, xÐt nghÜa lín th× ta nªn cøu. V¶ ch¨ng An Nam vèn dÜ lµ ®Êt x­a cña Trung Quèc, cho nªn, khi gióp kh«i phôc ®­îc nhµ Lª råi, ta còng cã thÓ nh©n ®ã mµ ®Æt ®ån binh canh gi÷. VËy lµ ta võa lµm cho nhµ Lª ®­îc tån t¹i, võa chiÕm l¹i ®­îc An Nam, thËt ®óng lµ lµm mét viÖc mµ ®­îc hai ®iÒu lîi.”
( Theo sö cò)
* Tôn Sĩ Nghị và bè lũ tướng lĩnh "ngày ngày chơi bời tiệc tùng, không hề để ý việc quân". Tôn Sĩ Nghị còn ngạo mạn tuyên bố: "Giặc đang gầy mà ta đang béo, hãy để chúng tự đến nộp thịt". Còn quân lính thì "bỏ cả đội ngũ, đi lại lang thang không có kỉ luật gì cả. Có kẻ đi ra khỏi thành đến hơn mười dặm để kiếm củi đun, có kẻ đi tới các chợ búa dân gian để buôn bán, hàng ngày sớm đi tối về, xem như việc bình thường".
* Lê Chiêu Thống một mặt thì luồn cúi đê hèn: hàng ngày tới chầu hầu tại dinh Tôn Sĩ Nghị, nghe y truyền bảo việc quân, việc nước; phải dùng niên hiệu Càn Long trên mọi giấy tờ. Mặt khác, hắn tìm mọi cách trả thù báo oán, đặc biệt với những người có quan hệ qua lại với Tây Sơn.
Âm mưu của quân Thanh:
- Âm mưu: Lợi dụng sự cầu cứu của Lê Chiêu Thống ? mở rộng lãnh thổ xuống phía Nam.
? Âm mưu thâm độc.
Kế hoạch: Cuối năm 1788, 29 vạn quân
Thanh ồ ạt tiến vào nước ta.
Lược đồ các hướng tiến quân của quân thanh
b) Kế hoạch đối phó của quân Tây Sơn:
- Rút khỏi Thăng Long:
+ Quân bộ về Tam Điệp
+ Quân thuỷ về Biện Sơn
- Cho người cấp báo với Nguyễn Huệ
? Khẩn cấp, chặt chẽ, sáng tạo.
Chuẩn bị kế hoạch:
- Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung.
* Trẫm đã hai lần gây dựng cho họ Lê, thế mà Tự Quân nhà Lê không biết giữ xã tắc, bỏ nước bôn tẩu ở ngoài.
* . Trẫm là người áo vải ở đất Tây Sơn, không có một thước đất, vốn không có chí làm vua, chỉ vì lòng người chán ngán đời loạn, mong mỏi được vua hiền để cứu đời yên dân. Vì vậy Trẫm phải tập hợp nghĩa binh, mặc áo tơi đi xe cỏ, để mở mang núi rừng, giúp đỡ hoàng đại huynh, rong ruổi việc binh mã cốt quét sạch loạn lạc, cứu vớt dân trong vòng nước lửa .
(Trích Quang Trung tức vị chiếu)
Chuẩn bị kế hoạch:
- Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung.
- Lập tức tiến quân ra Bắc.
- Tuyển quân, duyệt binh (Nghệ An, Thanh Hóa).
- Dụ tướng sĩ.
- Đến Tam Điệp: Mở tiệc khao quân, chia thành 5 đạo tiến quân.
? Sáng suốt, khẩn trương, tài tình.
Lược đồ các đạo quân Tây Sơn
tiến quân ra Bắc tết Kỉ Dậu
Lược đồ diễn biến trận Ngọc Hồi - Đống Đa
( Kỉ Dậu 1789)
Bài tập trắc nghiệm:
Nối thời gian và sự kiện sao cho đúng :
Câu hỏi thảo luận:
(?) Tại sao khởi nghĩa Tây Sơn có thể lập nên những chiến công hiển hách như vậy ?
3. Nguyên nhân thắng lợi và
ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn:

a/ Nguyên nhân thắng lợi:
- Nhân dân ủng hộ.
- Bộ chỉ huy lãnh đạo tài tình,Quang Trung là vị vua sáng suốt và quyết đoán.
- Tướng lĩnh đồng tâm nhất trí.

b/ ý nghĩa lịch sử:
- Tiêu biểu cho ý chí, sức mạnh, sự sáng tạo của nhân dân.
- Thể hiện truyền thống yêu nước của dân tộc.
Phiếu học tập:Lập bảng thống kê hoạt động
của phong trào Tây Sơn từ năm 1771 đến 1789
Bài tập: Lập bảng thống kê hoạt động
của phong trào Tây Sơn từ năm 1771 đến 1789
1
2
3
4
5
6
7
1771
1773
1777
1785
1786
1788
1789
Đại phá quân Thanh
Hạ thành Quy Nhơn
Chiếm thành Gia Định, diệt họ Nguyễn
Đánh tan quân xâm lược Xiêm
Diệt chúa Trịnh
Xóa bỏ ranh giới Đàng Trong - Đàng Ngoài
Xây dựng căn cứ