Bài 25. Phong trào Tây Sơn

1
Chào mừng quý thầy cô
đến dự tiết họcLịch sử
của lớp 7A5
Trường -THCS An Bỡnh
Bài 25
PHONG TRÀO TÂY SƠN
1/ Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỷ XVIII
- Chính quyền họ Nguyễn suy yếu :
+Nạn mua bán quan tước phổ biến.
+Quan lại, cường hào kết bè cánh, bóc lột nhân dân, đua nhau ăn chơi xa xỉ.
I-KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN
? Em có nhận xét gì về chính quyền phong kiến Đang Trong từ giữa thế kỷ XVII ?
Bài 25
PHONG TRÀO TÂY SƠN
1/ Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỷ XVIII
- Đời sống nhân dân cơ cực :
+ Bị địa chỉ cương hào lấn chiếm ruộng đất.
+ Phải nộp nhiều thứ thuế.
- Các cuộc đấu tranh bùng nổ, tiêu biểu là khởi nghĩa chàng Lía ở Truông Mây (Bình Định)
I-KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN
?sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến những hậu quả gì đối với đời sống nông dân và các tầng lớp khác?
Sự áp bức bóc, bóc lột nặng nề của đại chủ cường hào tất yếu sẽ dẫn đến hệ quả gì ?
Em hãy nêu vài nét về cuộc khởi nghĩa do Chàng Lía khởi xướng ?

Lía xuất thân trong một gia đình nghèo khổ, thuở nhỏ đã từng phải đi ăn xin, ăn trộm và đi ở cho địa chủ, bị địa chủ cường hào đánh đập, hành hạ. Lía bỏ trốn vào rừng sau đó trở về giết hết bọn cường hào các bá trong làng và tập hợp dân nghèo nổi dậy, chọn Truông Mây (Bình Định) làm căn cứ, lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo, nhiều lần đánh bại quân Nguyễn.
VÈ CHÀNG LIÁ
Tướng triều thoát vội lên yên,
Cản đường chàng Lía, quyết nguyền đua tranh.
Phút thôi náo động non xanh,
Đá bay cây ngả, lẹ lanh khác tày.
Lía ta võ nghệ đại tài,
Đánh cho Đại tướng hai tay rụng rời.
Hai bên đánh chọn ngày trời,
Tướng triều kiệt sức, tính rời cho mau.
Kéo binh đông chạy trước sau,
Quân Lía hăng hái ào ào đuổi sau,
Đại quan kinh sợ xiết bao !
Kéo binh mà chạy, áo bào tả tơi...
Ai vào Bình Định mà nghe,
Nghe thơ chàng Lía, hát vè Quảng Nam.
Chiều chiều én liệng Truông Mây,
Cảm thương chú Lía bị vây trong thành
... Ñeå cho vua chuùa bieát taøi.
Raèng ñaây coù Lía, moät tay anh huøng,
Vaøo buoàng nai nòt quaân nhung,
Leân yeân thaúng xuoáng truøng truøng rinh rang
Laâu la keùn ñuû traêm ngaøn,
Thình lình cöôùp traïi ñaùnh ngang quaân trieàu.
Quaân binh ñang luùc bao vaây,
Chôït ñaâu bò ñaùnh xieát bao haõi huøng
Keùo nhau maø chaïy ruøng ruøng,
Boán beà roái loaïn voâ cuøng roái ren !

Cuộc khởi nghĩa chàng Lía tuy thất bại nhưng thể hiện được ý nghĩa gì ?
Ý nghĩa:
-Thể hiện tinh thần đấu tranh chống áp bức, bóc lột của nhân dân.
-Báo trước cơn bão táp đấu tranh sẽ giáng vào chính quyền nhà Nguyễn.
2/ Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:

* Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ trong hoàn cảnh nào ?

* Hoàn cảnh :
Chính quyền phong kiến Đàng Trong suy yếu.
nhiều cuộc đấu tranh của các tầng lớp ngân dân bùng nổ.
* Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa là ai?
* Lãnh đạo : ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ
Ba anh em Tây Sơn

Tổ tiên anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ vốn quê ở Nghệ An, bị chúa Nguyễn bắt đưa vào Đàng trong khai khẩn đất hoang. Thuở nhỏ, ba anh em theo học ông giáo Hiến, một nhà nho bất mãn với chế độ thối nát đương thời.
Quang Trung-Nguyễn Huệ

Quang Trung- Nguyễn Huệ
2/ Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:
- Mùa xuân 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lên vùng Tây Sơn thượng đạo (An Khê-Gia lai) lập căn cứ, dựng cờ khởi nghĩa.

Ba anh em Tây Sơn đã làm gì để chuẩn bị khởi nghĩa?
Lược đồ tỉnh Bình Định
Lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn
2/ Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:
Mùa xuân 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lên vùng Tây - Sơn thượng đạo (An Khê-Gia lai) lập căn cứ, dựng cờ khởi nghĩa.

Nêu những hoạt động chính của nghĩa quân Tây Sơn ?
Lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn
2/ Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:
- Mùa xuân 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lên vùng Tây Sơn thượng đạo (An Khê-Gia lai) lập căn cứ, dựng cờ khởi nghĩa.
- Khi lực lượng đã lớn mạnh, nghĩa quân chuyển xuống Tây Sơn hạ đạo, mở rộng hoạt động xuống vùng đồng bằng.
- Với khẩu hiệu : "lấy của nhà giàu chia cho người nghèo" được nhân dân nhiệt tình hưởng ứng.

Cuộc khởi nghiã đã được nhân dân hưởng ứng như thế nào ?
Vì sao nhân dân hăng hái tham gia khởi nghĩa ngay từ đầu ?
Một giáo sĩ Phương Tây là Diego de Jumila có mặt ở nước ta bấy giờ đã mô tả hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn như sau :
"Năm ngoái, khoảng đầu tháng tư, quân đội Đàng trong (ý nói quân Tây Sơn) bắt đầu tuần hành các nơi... Ban họ xuống các chợ, kẻ đeo gươm, người mang cung tên, lại có người mang súng. Họ không hề làm thiệt hại đến người và của, trái lại họ muốn tỏ ra bình đẳng giữa người Đàng Trong. Họ vào nhà người giàu, nếu biếu họ ít nhiều thì họ không gây tổn hại, nếu chống cự thì họ cướp lấy những đồ quý giá nhất đem chia cho người nghèo, họ chỉ giữ lại gạo và đồ ăn. Người ta gọi là "giặc nhân đức" đối với người nghèo... Họ tấn công và tước vũ khí viên quan do nhà vua sai vào thu thuế. Tất cả giấy tờ của viên quan này đều bị họ đem ra đốt ở nơi công cộng cùng với sổ sách về thuế khóa do nhà vua và quan lại đặt ra"
18
�
�
�
�
�
��
�
�
�
�
�
5
4
3
2
1
6
7
15
14
13
12
11
10
9
8
M
A
Ê
Â
N
Ê
U
G
N
I
Ơ
H
K
Ư
S
M
N
Ê
G
U
Â
Ê
T
�
T
i
Y
G
N
A
t
A
H
Ơ
N
C
Y
Đ
B
N
R
N
L
M
A
n
Ư
Y
N
A
H
A
H
n
I
L
A
Q
I
U
I
H
I
Y
t
A
G
A
B
G
Ơ
M
Q
G
A
N
H
O
N
Ô
U
N
G
A
Đ
U
X
1
7
7
1
U
U
N
Y
S
N
G
U
Ê
C
A
H
N
N
A
H
N
T
Â
Y
Ơ
Ơ
O
A
Đ
A
N
G
Ư
R
T
A
X
N
Ô
N
D
Â
N
C
U
M
2/ Người nổi tiếng nhất trong ba anh em Tây Sơn là ai ?
4/ Người đã chọn Truông Mây làm căn cứ cho cuộc khởi nghĩa là ai
5/ Tổ tiên của ba anh em Tây sơn là ở .... ?
6/ Ai vào Bình Định mà nghe, Nghe thơ Chàng Lía hát vè.....?
7/ Căn cứ Tây Sơn hạ đạo thuộc địa phận của tỉnh nào hiên nay?
9/ Tình trạng gì là phổ biến nhất ở xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVII ?
10/ Căn cứ của cuộc khởi nghĩa chàng Lía là.... ?
11/ Khởi nghĩa Tây Sơn bắt đầu bùng nổ vào..... ?
12/ Ai là vị thủ lĩnh đứng đầu của khởi nghĩa Tây Sơn ?
13/ Khi lực lượng đã lớn mạnh, nghĩa quân Tây Sơn đã đánh xuống.....?
15/ người bị địa chủcường hào lấn chiếm ruộng đất là.... ?
1/ Sau khi đánh xuống Tây Sơn hạ đạo, nghĩa quân lập căn cứ ở đâu ?
14/ Ở Đàng Trong, có nơi một xã có đến 20.... ?
8/ Căn cứ Tây Sơn thượng đạo thuộc địa phận của tỉnh nào hiên nay?
3/ Căn cứ đầu tiên của khởi nghĩa Tây Sơn là ở đâu ?
Chân thành cảm quý thầy cô
đa tham dự buổi học này