Bài 25. Phong trào Tây Sơn

các em học sinh !
TRUỜNG PTDTNT LỘC NINH
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ GIÁO,
BÀI 25: PHONG TRAØO TAÂY SÔN
Thứ năm, ngày 11/ 03/2010
Môn: Lịch sử, tiết 53
II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
1. LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN.
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
Mùa xuân 1773, nghĩa quân Tây Sơn kiểm soát phần lớn phủ Quy Nhơn. Đến tháng 9 nghĩa quân hạ được phủ thành
Quảng Nam
Bình Thuận
1. LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN.
- 09/1773 nghĩa quân chiếm phủ thành Quy Nhơn.
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
Giữa 1774, nghĩa quân kiểm soát một vùng rộng lớn từ Quảng Nam ở phía bắc đến Bình Thuận ở phía Nam.
Quảng Nam
Bình Thuận
1. LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN.
- Giữa 1774 nghĩa quân kiểm soát từ Quảng Nam ở phía
bắc đến Bình Thuận ở phía nam.
Câu hỏi:
Biết tin quân Tây Sơn nổi dậy,
chúa Trịnh ở Đàng Ngoài
Đã làm việc gì?
- 09/1773 nghĩa quân chiếm phủ thành Quy Nhơn
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
11/ 1774 Chúa Trịnh Sâm cử Hoàng Ngũ Phúc, Bùi Thế Đạt đem 3 vạn quân tiến vào Đàng Trong lấy danh nghĩa giúp Chúa Nguyễn đánh đổ quyền thần Trương Phúc Loan và quân Tây Sơn. Đầu 1775 quân Trịnh tấn công vào Phú Xuân.
Quảng Nam
Bình Thuận
Quân Nguyễn chống cự không nổi, Chúa Nguyễn Phúc Thuần cùng gia quyến, thân binh vượt biển vào Gia Định.
1. LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN.
- Giữa 1774, nghĩa quân kiểm soát từ Quảng Nam ở phía bắc đến Bình Thuận ở phía nam.
- 09/1773 nghĩa quân chiếm phủ thành Quy Nhơn
- Chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân. Chúa Nguyễn vượt biển vào Gia Định.
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
Quảng Nam
Bình Thuận
03/1775 quân Trịnh tấn công vào Bến Ván, nghĩa quân bị thua phải rút về bảo vệ Quy Nhơn
Bến Ván
1. LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN.
- Giữa 1774, nghĩa quân kiểm soát từ Quảng Nam ở phía bắc đến Bình Thuận ở phía nam.
- 09/1773 nghĩa quân chiếm phủ thành Quy Nhơn
- Chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân. Chúa Nguyễn vượt biển vào Gia Định.
Câu hỏi:
Nghĩa quân Tây Sơn gặp phải bất lợi gì?
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
Nghĩa quân ở thế bất lợi: Phía bắc có quân Trịnh, phía nam có quân Nguyễn.
Quảng Nam
Bình Thuận
Bến Ván
Quân Trịnh
Quân Nguyễn
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
Quảng Nam
Bình Thuận
Bến Ván
Quân Trịnh
Quân Nguyễn
Câu hỏi:
Tại sao Nguyễn Nhạc
Phải hòa hoãn với
Quân Trịnh?
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
1776-1783 nghĩa quân đã 4 lần đánh vào Gia Định, lần tấn công 1777 nghĩa quân đã bắt giết được chúa Nguyễn.
Nguyễn Nhạc tự xưng là Tây Sơn vương, phong Nguyễn Huệ làm phụ chính
Quảng Nam
Bình Thuận
Bến Ván
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
1778 Nguyễn Nhạc lên ngôi hoàng đế, đặt niên hiệu Thái Đức, phong Nguyễn Huệ làm Long nhương tướng quân, Nguyễn Lữ làm tiết chế.
Quảng Nam
Bình Thuận
Bến Ván
Ở Gia Định cháu của chúa Nguyễn Phúc Khoát là Nguyễn Ánh, được các đại địa chủ ủng hộ đã hơp quân để đánh chiếm lại Gia Định.
1783 nghĩa quân tấn công vào Gia Định, Nguyễn Ánh chạy ra đảo Côn Lôn, bị truy đuổi phải chạy ra đảo Phú Quốc, rồi sang Xiêm.
Côn đảo
Phú Quốc
1. LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN.
- Giữa 1774, nghĩa quân kiểm soát từ Quảng Nam ở phía bắc đến Bình Thuận ở phía nam.
- 09/1773 nghĩa quân chiếm phủ thành Quy Nhơn
- Chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân. Chúa Nguyễn vượt biển vào Gia Định.
Năm 1777, Tây sơn bắt giết chúa Nguyễn, chính quyền
họ Nguyễn bị lật đổ. Nguyễn A�nh chạy thoát.
2. CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM - XOÀI MÚT (1785)
a/ Nguyên nhân:
Câu hỏi:
Sau khi chạy trốn sang Xiêm, Nguyễn Ánh làm việc gì?
- Nguy?n �nh c?u c?u vua Xi�m.
Câu hỏi:
Vua Xiêm có thái độ như thế nào?
Phú Xuân
QUY NHơN
GIA định
Rạch Gầm-Xoài Mút
CầN THơ
THĂNG LONG
Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
Quảng Nam
Bình Thuận

Giữa 1784, vua Xiêm cử tướng Chiêu Tăng và chiêu Sương chỉ huy 2 vạn quân thủy, 300 chiến thuyền đổ bộ lên Rạch Giá ( Kiên Giang )

Tướng Chiêu Thùy Biên chỉ huy 3 vạn bộ binh cùng Nguyễn Ánh, Chu Văn Tiếp xuyên Chân Lạp tiến vào Cần Thơ.
2. CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM - XOÀI MÚT (1785)
a/ Nguyên nhân:
- Nguy?n �nh c?u c?u vua Xi�m.
- Giữa 1784, 5 vạn quân Xiêm kéo vào chiếm hết miền tây
Gia Định.
Câu hỏi:
Ở miền tây Gia Định, quân Xiêm có
hành động gì?
b/ Di?n bi?n.
Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút
Câu hỏi:
Vì sao Nguyeãn Hueä choïn ñoaïn soâng töø Raïch Gaàm ñeán Xoaøi Muùt laøm traän ñòa quyeát chieán?


Đoạn sông từ Rạch Gầm đến Xoài Mút dài khoảng 6 km, rộng hơn 1 km, có chỗ gần 2 km. Hai bờ sông cây cối rậm rạp, giữa dòng có cù lao Thới Sơn…Địa hình thuận lợi cho việc đặt phục binh.

2. CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM - XOÀI MÚT (1785)
a/ Nguyên nhân:
- Nguy?n �nh c?u c?u vua Xi�m.
- Giữa 1784, 5 vạn quân Xiêm kéo vào chiếm hết miền tây
Gia Định.
b/ Di?n bi?n.
1 -1785, Nguyễn Huệ vào Gia Định và chọn khúc sông Ti?n từ
Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trận địa quyết chiến.
Sông tiền
Rạch
Chà Là
Rạch Gầm
Rạch
Xoài Mút
(Xoài Hột)
Chợ gi?A
binh đức
Mĩ
tho
Kim sơn
CHIẾN THẮNG
2. CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM - XOÀI MÚT (1785)
a/ Nguyên nhân:
- Nguy?n �nh c?u c?u vua Xi�m.
- Giữa 1784, 5 vạn quân Xiêm kéo vào chiếm hết miền tây
Gia Định.
b/ Di?n bi?n.
1 -1785, Nguyễn Huệ vào Gia Định và chọn khúc sông từ
Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trận địa quyết chiến.
Sáng 19-01-1785, Nguyễn Huệ dùng mưu nhử quân địch vào
trận địa mai phục.
c/ � nghia.
Câu hỏi:
Theo em, chiến thắng Rạch Gầm –Xoài Mút có
ý nghĩa quan trọng như thế nào?
Đây là một trong những trận thủy chiến lớn nhất trong lịch sử
chống ngoại xâm của nhân dân ta.
- Đập tan âm mưu xâm lược của phong kiến Xiêm.
- Khôûi nghóa Taây sôn trôû thaønh phong traøo quaät khôûi cuûa caû daân toäc.
Bị tấn tấn công bất ngờ và mãnh liệt, quân
Xiêm bị tiêu diệt gần hết. Nguyễn A�nh chạy sang Xiêm.
Sử triều Nguyễn cũng ghi nhận: ‘’ Người Xiêm sau trận thua năm Giáp Thìn ( đầu năm 1785 theo dương lịch), ngoài miệng tuy nói khoát, nhưng trong bụng thì sợ quân Tây Sơn như cọp.
( Đại Nam Thực lục )
Câu hỏi:
Em hãy cho biết nguyên nhân dẫn đến
chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút?

Bảo tàng Tây Sơn
Bài tập:
Nối các ý ở cột A với các ý ở cột B thành một sự kiện lịch sử?
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Học bài, trả lời các câu hỏi trong SGK.
- Chuẩn bị phần III: Tây sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh.
+ Nguyễn Huệ hạ thành Phú Xuân và tiến quân ra Bắc Hà tiêu diệt họ Trịnh.
+ Nguyễn Huệ trị tội Nguyễn Hữu Chỉnh, Vũ Văn Nhậm, lật đổ chính quyền họ Lê và thu phục Bắc hà.
CHÚC QUÝ THẦY, CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM SỨC KHỎE