Bài 25. Phong trào Tây Sơn
Chia sẻ bởi Nguyễn Bá Quân |
Ngày 29/04/2019 |
32
Chia sẻ tài liệu: Bài 25. Phong trào Tây Sơn thuộc Lịch sử 7
Nội dung tài liệu:
LỊCH SỬ LỚP 7
Nêu tình hình xã hội Đàng Trong từ thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XVIII ?
Chính quyền:
- Tổ chức di dân khai hoang.
- Cấp nông cụ, lương ăn, lập thành làng ấp.
- Chiêu tập dân lưu vong.
- Tha tô thuế, binh dịch trong ba năm.
- Khuyến khích họ trở về quê quán làm ăn.
=> Đời sống của nhân dân khá ổn định.
Nội dung cần nắm:
I.Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII.
II.Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ.
PHONG TRÀO TÂY SƠN
Tiêu biểu cho cuộc sống xa hoa, vô độ của quý tộc Đàng Trong là Trương Phúc Loan. Thời chúa Nguyễn Phúc Thuần, Trương phúc Loan nắm hết quyền hành tự xưng là " Quốc phó" xây dựng vây cánh và ám hại những người chống đối. Một mình Trương Phúc Loan hàng năm thu lợi bốn, năm vạn quan tiền. Trong nhà Trương Phúc Loan " vàng bạc, châu báu, gấm vóc chứa đầy, nô bộc, trâu ngựa không biết bao nhiêu mà kể. Mỗi lần bị nước lụt, Loan đem vàng bạc bày lên chiếu mây để phơi nắng" Sáng chói cả một góc sân". Hàng ngày Loan cho người ra chợ mua thực phẩm, vừa mua, vừa cướp " làm huyên náo cả chợ". ( Trích trong Phủ biên tạp lục – Lê Quý Đôn )
Cảnh xã hội Đàng Trong (Tranh của họa sĩ người Anh William Alexander)
Đàng Trong nửa đầu thế kỉ XVIII
- Tổ chức di dân khai hoang.
- Cấp nông cụ, lương ăn, lập thành làng ấp.
- Chiêu tập dân lưu vong.
- Tha tô thuế, binh dịch trong ba năm.
- Khuyến khích họ trở về quê quán làm ăn.
=> Đời sống của nhân dân khá ổn định.
- Nạn mua quan bán tước phổ biến.
Quan lại hào cường đua nhau bóc lột nhân dân và sống xa xỉ.
Trong triều Trương Phúc Loan nắm mọi quyền hành, khét tiếng tham nhũng.
=> Chính quyền họ Nguyễn mục nát, suy yếu.
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ
Ba anh em : Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ
Nguyễn Phi Phúc, có ba người con trai: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ.
Dân phủ Quy Nhơn xưa truyền lại rằng: Nguyễn Nhạc thuở đi buôn trầu nên gọi anh Hai Trầu; Nguyễn Huệ còn có tên là Thơm nên gọi là chú Ba Thơm; Nguyễn Lữ gọi là thầy Tư Lữ.
Lớn lên, ba anh em được đưa đến thụ giáo cả văn lẫn võ với thầy Trương Văn Hiến. Chính người thầy này đã phát hiện được khả năng khác thường của Nguyễn Huệ và khuyên ba anh em khởi nghĩa để xây dựng đại nghiệp. Trong những năm đầu tiên, Nguyễn Nhạc đóng vai trò quan trọng nhất.
T?NH GIA LAI
TY SON THU?NG D?O
DO
AN KH
TY SON H? D?O
TỈNH BÌNH ĐỊNH
S. CÔN
THĂNG LONG
LƯỢC ĐỒ
PHONG TRÀO
TÂY SƠN
Tây Sơn làm chủ
Đàng Ngoài
Đàng Trong
Khởi nghĩa Tây Sơn
GHI CHÚ
Vũ khí của quân Tây Sơn
Quân Tây Sơn
Trang phục nghĩa quân Tây Sơn
Phục dựng hình ảnh lực lượng nghĩa binh Tây Sơn
Câu hỏi thảo luận
Em có nhận xét gì về lực lượng tham gia nghĩa quân Tây Sơn?
-Năm 1771 ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ lập căn cứ ở vùng Tây Sơn thượng đạo(An Khê-Gia Lai)
-Khi lực lượng đã mạnh lập căn cứ ở Kiên Mỹ(Bình Định)
-Chủ trương" lấy của người giàu chia cho người nghèo", xóa nợ cho dân , bãi bỏ nhiều thứ thuế.
-Thành phần tham gia: nông dân nghèo, dân tộc Chăm, Ba na,thương nhân, thợ thủ công....
II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM.
Tháng 9/1773: Hạ thành
Quy Nhơn.
Lật đổ chính quyền họ Nguyễn.
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
QUY NHON
-Giữa năm 1774: Kiểm soát từ
Quảng Nam đến Bình
Thuận.
Quảng nam
Bình thuận
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
1774
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
1776-1783
- Biết tin Tây Sơn nổi dậy Chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân. Chúa Nguyễn chạy vào Gia Định
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
-Nguyễn Nhạc hòa hoãn với chúa Trịnh tập trung lực lượng đánh Nguyễn.
-Năm 1777 chúa Nguyễn bị giết, chính quyền họ Nguyễn sụp đổ.
1776-1783
2. Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút (1785 ).
Lược đồ quân xiêm xâm lược nước ta
a. Nguyên nhân:
Du?c c? Nguy?n nh c?u c?u, vua Xiờm th?c hi?n muu d? xõm lu?c nu?c ta.
b. Diễn biến :
- Giữa năm 1784, 5 vạn quân Xiêm tiến đánh nước ta theo 2 đường thủy và bộ.
- Cuối năm 1784 quân Xiêm chiếm Miền Tây Gia Định
- Tháng 1-1785Nguyễn Huệ đưa quân vào Gia Định,đóng đại bản doanh tại Mỹ Tho chọn Gạch Gầm- Xoài Mút làm trận địa quyết chiến.
Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút
Lượt đồ trận Rạch Gầm - Xoài Mút
Cù lao Tân Phong
Thới Sơn
Cù lao Tân Phong
Thới Sơn
Tàu chiến Tây Sơn đã sử dụng trong trận đánh (mô hình)
LƯỢC ĐỒ TÂY SƠN KHỞI NGHĨA CHỐNG CÁC THẾ LỰC PHONG KIẾN VÀ CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NƯỚC NGOÀI
QUY NHƠN
PHÚ XUÂN
THĂNG LONG
GIA ĐỊNH
MỸ THO
CẦN THƠ
XIÊM
1/1785
RẠCH GIÁ
CHÚ GIẢI
Đường tiến quân của Tây Sơn
Vùng bị quân Xiêm chiếm đóng
Quân Xiêm tiến công
Sông Tiền
C?n B Ki?u
C?n
B?n Thụn
Cù lao Thới Sơn
Th?i Th?ch
Rạch
Chà Lá
R?ch G?m
R?ch Xoi Mỳt
Xoi H?t)
Chợ Giữa
Bỡnh D?c
Mi Tho
Kim Son
Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm –Xoài Mút
Rạch
Chà Là
Rạch Gầm
Rạch
Xoài Mút
(Xoài Hột)
CH? GI?A
Binh đức
Mĩ tho
Kim sơn
NGHĨA QUÂN TÂY SƠN ĐÁNH TAN THỦY BINH CỦA QUÂN XIÊM
TRÊN SÔNG TIỀN
NGÀY 19.1.1785
NGUYỄN HUỆ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
c. í nghia:
- Là một trong những trận thủy chiến lẫy lừng trong lịch sử dân tộc.
- Đưa phong trào Tây Sơn bước sang một giai đoạn mới, trở thành phong trào quật khởi của cả dân tộc.
Lễ hội tưởng nhớ đến vua Quang Trung
Khu di tích chiến thắng Rạch Gầm Xoài Mút thuộc ấp Đông, xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, Tiền Giang. Khu di tích được khánh thành vào ngày 20/01/2005, nhân kỷ niệm 200 năm chiến thắng Rạch Gầm Xoài Mút.
TƯỢNG ĐÀI CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM – XOÀI MÚT
Tượng đài anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ nằm ngay trung tâm của di tích. Tượng làm bằng đồng màu nặng 20 tấn, cao hơn 8m, được đặt trên bệ cao mô phỏng hình chiến thuyền do nhà điêu khắc Nguyễn Hải thực hiện.
Cù lao Thới Sơn- Điểm du lịch hấp dẫn
Sông Tiền và cù lao Thới Sơn ngày nay
CẦU RẠCH MIỄU BẮC QUA SÔNG TIỀN
CỒN THỚI SƠN
TP MỸ THO
III. TÂY SƠN LẬT
ĐỔ CHÍNH QUYỀN
HỌ TRỊNH
Sau khi Tây Sơn tiêu diệt
quân Xiêm, các thủ lĩnh
Tây Sơn tính đến việc gì?
1 . Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh
Quân Trịnh ở thành
Phú Xuân có thái độ
ra sao?
Ảnh: Thành Phú Xuân thế kỉ XVIII
Thành Phú Xuân
Ảnh: Chùa Thiên Mụ (TP Huế)
Trước tình thế đó,
nghĩa quân Tây Sơn
đã làm gì ?
Nêu những hoạt động
của Nguyễn Huệ trong
cuộc tiến quân ra Bắc Hà
lần thứ nhất?
1785
Chú giải
Ranh giời Giữa đằng
trong và đằng ngoài
Quân thuỷ
Quân bộ
Chú giải
Nơi kiểm soát của 3
anh em Tây Sơn:
Nguyễn Nhạc (Quy Nhơn)
Nguyễn Huệ (Phú Xuân)
Nguyễn Lữ (Gia Định)
----- :Ranh giới quốc gia
ngày nay
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chông quân xâm lược nước ngoài
6/1786
Thành Phú Xuân
1785
Chú giải
Ranh giời Giữa đằng
trong và đằng ngoài
Quân thuỷ
Quân bộ
Chú giải
Nơi kiểm soát của 3
anh em Tây Sơn:
Nguyễn Nhạc (Quy Nhơn)
Nguyễn Huệ (Phú Xuân)
Nguyễn Lữ (Gia Định)
----- :Ranh giới quốc gia
ngày nay
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chông quân xâm lược nước ngoài
6/1786
1785
Chú giải
Ranh giời Giữa đằng
trong và đằng ngoài
Quân thuỷ
Quân bộ
Chú giải
Nơi kiểm soát của 3
anh em Tây Sơn:
Nguyễn Nhạc (Quy Nhơn)
Nguyễn Huệ (Phú Xuân)
Nguyễn Lữ (Gia Định)
----- :Ranh giới quốc gia
ngày nay
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chông quân xâm lược nước ngoài
6/1786
1786
a. Diễn biến
- Tháng 6-1786, được sự giúp sức
của Nguyễn Hữu Chỉnh, nghĩa quân
Tây Sơn nhanh chóng hạ thành Phú
Xuân rồi tiến ra Nam sông Gianh giải
phóng toàn bộ đất Đàng Trong.
ĐÔI ĐIỀU VỀ NGUYỄN HỮU CHỈNH
Chỉnh vốn là môn hạ của Hoàng Ngũ Phúc, rồi trở thành bộ tướng của Hoàng Đình Bảo (con nuôi của Hoàng Ngũ Phúc). Khi Bảo bị kiêu binh giết, Chỉnh đem gia quyến chạy vào hàng ngũ Tây Sơn và khuyên Tây Sơn nên đem quân ra đánh chiếm phú Xuân. Tiếp đó Chỉnh được Nguyễn Huệ giao việc chỉ huy môt đạo thủy quân tiến ra Thăng Long. Khi trở về Nam,Tây Sơn không muốn cho Chỉnh theo, lo ngại Chỉnh có thể phản trắc, Nguyễn Huệ cho Chỉnh ở lại Nghệ An giúp Nguyễn Văn Duệ…Quả nhiên, sau khi Tây Sơn trở về Nam, Nguyễn Hữu Chỉnh ra sức xây dựng thế lực riêng và mưu đồ phản bội Tây Sơn.
Vốn là một võ tướng có tài, sống vào thời kì “Vua Lê, Chúa Trịnh”thối nát cực độ, Chỉnh không theo vua Lê mà cũng không theo chúa Trịnh mà chạy sang hàng ngũ Tây Sơn. Điều đó cho thấy hắn là kẻ cơ hội trong thời loạn, nhưng đó cũng là hành động tích cực nhất trong cuộc đời của hắn. Trước khí thế của phong trào Tây Sơn, lại chịu sự chỉ huy của Nguyễn Huệ. Chỉnh đã có sự đóng góp nhất định cho phong trào Tây Sơn trong buổi đầu quân Tây Sơn tiến quân ra Bắc Hà. Nhưng khi gặp hoàn cảnh thuận lợi, Chỉnh lộ rõ bản chất của kẻ cơ hội, gian hùng, tự mình li khai đối lập với phong trào Tây Sơn. Chỉnh cũng không che giấu bản chất của mình khi nghĩ rằng “ cờ đã đến tay”
“Đường trời mở rộng thênh thênh,
Ta đây cũng một triều đình kém ai” (Lịch sử VN từ thế kỉ X-1858)
Em có nhận xét gì về con người
Nguyễn Hữu Chỉnh?
Là kẻ cơ hội, gian hùng, sẵn sàng làm mọi việc để đạt được mục đích của mình.
Vì sao khi tiến quân ra
Bắc, Nguyễn Huệ nêu danh
nghĩa “phù Lê, diệt Trịnh”?
- Với khẩu hiệu “phù Lê, diệt Trịnh”,
Tây Sơn tiến ra Bắc. Giữa năm 1786,
Nguyễn Huệ đánh Thăng Long, chúa
Trịnh bị dân bắt nộp cho Tây Sơn.
Chính quyền họ Trịnh sụp đổ.
NguyễnHuệ vào thành , giao chính
quyền cho vua Lê rồi trở về Nam.
Nêu ý nghĩa của của việc
Tây Sơn tiêu diệt chính
quyền họ Nguyễn và
họ Trịnh?
Tây Sơn tiêu diệt chính quyền họ
Nguyễn và họ Trịnh tạo ra điều kiện
cơ bản cho sự thống nhất đất nước.
b. Ý nghĩa
Nguyễn Huệ
Nguyễn Nhạc
Nguyễn Lữ
=>
1788
Theo em, 3 anh em Tây Sơn chia nhau kiểm soát 3 vùng của Đàng Trong có tác dụng gì?
Có tác dụng kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động của Đàng Trong, thi hành các chính sách tốt hơn trong vùng mình cai quản.
Sau khi đánh tan tàn dư
họ Trịnh, Nguyễn Hữu
Chỉnh có thái độ
như thế nào?
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản - Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.
Sau khi Nguyễn Huệ
về Nam,
tình hình Bắc Hà
như thế nào?
Tình hình Bắc Hà rối loạn,
Lê Chiêu Thống mời Nguyễn
Hữu Chỉnh ra giúp đánh tàn dư
họ Trịnh. Nguyễn Hữu Chỉnh lộng
quyền ra mặt chống lại Tây Sơn.
Trước sự lộng quyền
của Chỉnh, Nguyễn Huệ
đã có hành động gì?
- Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh, sau đó Nhậm lại lộng quyền
Trước sự lộng quyền
của Nhậm, Nguyễn Huệ
đã có hành động gì?
- 1788: Nguyễn Huệ ra Bắc Hà diệt Nhậm, thu phục Bắc Hà.
- Các sĩ phu nổi tiếng ở Bắc Hà như Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ích, Nguyễn Thiếp hết lòng giúp Nguyễn Huệ xây dựng chính quyền mới.
Vì sao Nguyễn Huệ
thu phục được
Bắc Hà?
Được sự giúp sức của nhân dân cả nước + các sĩ phu yêu nước + lực lượng Tây Sơn hùng mạnh + Chính quyền thống trị suy yếu.
Tây Sơn
đánh tan quân Thanh
Gò Đống Đa ( Hà Nội )
Tượng Quang Trung (Hà Nội)
IV. Tây Sơn đánh tan quân Thanh
1. Quân Thanh xâm lược nước ta.
a. Âm mưu.
Bành trướng lãnh thổ.
Cuối năm 1788, mượn cớ giúp nhà Lê, quân Thanh đã xâm lược nước ta.
b. Hành động xâm lược.
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Năm 1788, hai mươi chín vạn quân Thanh chia làm 4 đạo do Tôn Sỹ Nghị chỉ huy kéo vào nước ta bằng 2 đường thuỷ, bộ.
Đạo quân thứ nhất Lạng Sơn.
Đạo quân thứ hai Cao Bằng.
Đạo quân thứ ba Tuyên Quang.
Đạo quân thứ tư Hải Dương.
Các hướng tiến công xâm lược của quân Thanh
Em hãy xác định hướng tiến quân của nhà Thanh ?
- Tại Thăng Long, quân Thanh vô cùng ngang ngược, hành động hết sức dã man.
* Tôn Sĩ Nghị và bè lũ tướng lĩnh “ngày ngày chơi bời tiệc tùng, không hề để ý đến việc quân”. Tôn Sĩ Nghị còn ngạo mạo tuyên bố “Giặc đang gầy mà ta đang béo, hãy để chúng tự đến nộp thịt”. Còn quân lính thì “bỏ cả đội ngũ, lại đi lang thang, không có kỉ luật gì cả. Có kẻ đi ra khỏi thành đến hơn mười dặm để kiếm củi đun, có kẻ đi tới các chợ búa dân gian để buôn bán, hằng ngày sáng đi tối về, xem như việc bình thường”, cho lính đốt nhà, giết người, cướp của rất tàn bạo.
Chủ quan, kiêu ngạo, tàn ác.
* Lê Chiêu Thống một mặt thì luồn cúi đê hèn, hằng ngày tới chầu tại dinh Tôn Sĩ Nghị, nghe y truyền bảo việc quân, việc nước; phải dùng niên hiệu Càn Long trên mọi giấy tờ. Mặt khác, hắn tìm mọi cách trả thù báo án, đặc biệt với những người có quan hệ qua lại với Tây Sơn
Hèn nhát, nhẫn tâm.
Thái độ của quân Thanh khi vào xâm lược nước ta? Còn bè lũ Lê Chiêu Thống?
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
2. Quang Trung đại phá quân Thanh
a. Chuẩn bị.
Tháng 11 năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế l?y niờn hi?u l Quang Trung.
Núi Bân (Bân Sơn) cao 43,92 m, diện tích 80.956 m²; ở xứ Cồn Mồ, thuộc xóm Hành, thôn Tứ Tây, xã Thủy An (nay là phường An Tây, thành phố Huế). Thời nhà Nguyễn, núi Bân thuộc địa phận xã An Cựu, huyện Hương Trà.
Đây là nơi Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ gấp rút cho lập đàn (Đàn Nam Giao Tây Sơn) để làm lễ tế cáo trời, lên ngôi Hoàng đế và xuất quân ra Bắc Hà đánh quân Thanh xâm lược vào ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân (22 tháng 12 năm 1788).
Núi Bân (Bân Sơn) cao 43,92 m, diện tích 80.956 m²; ở xứ Cồn Mồ, thuộc xóm Hành, thôn Tứ Tây, xã Thủy An (nay là phường An Tây, thành phố Huế). Thời nhà Nguyễn, núi Bân thuộc địa phận xã An Cựu, huyện Hương Trà.
Đây là nơi Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ gấp rút cho lập đàn (Đàn Nam Giao Tây Sơn) để làm lễ tế cáo trời, lên ngôi Hoàng đế và xuất quân ra Bắc Hà đánh quân Thanh xâm lược vào ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân ( 22 /12/1788 ).
Việc Nguyễn Huệ lên ngôi có ý nghĩa như thế nào?
Tập hợp được lòng dân, tạo được sức mạnh
đoàn kết dân tộc Khẳng định chủ quyền
của dân tộc quân Thanh biết rằng nước ta
có chủ.
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Đánh cho để dài tóc
Đánh cho đ? đen răng
Đánh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri Nam quốc anh
hùng chi hữu chủ
Tượng Quang Trung tại Núi Bân
Tượng cao 2,1 m, chất liệu đá thanh được làm từ 8 khối đá với 18 mảng, mỗi mảng nặng 10- 60 tấn.
Nhận xét lời tuyên thệ của Quang Trung?
Thể hiện tinh thần dân tộc cao cả, ý thức quyết tâm bảo vệ độc lập; cổ vũ, tạo khí thế quyết tâm chiến đấu của nghĩa quân Tây Sơn.
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Nay hãy ăn tết Nguyên Đán trước, đến sang xuân, ngày mùng 7 vào Thăng Long sẽ mở tiệc lớn. Các ngươi hãy nhớ lời ta xem có đúng thế không?
" Nay ta t?i dõy t? d?c vi?c quõn, chi?n th? ra sao dó cú phuong lu?c d?nh s?n, ch? trong 10 ngy n?a th? no cung quột s?ch quõn Thanh. Nay m? ti?c an t?t tru?c. D?i sang ngy mựng 7 vo Thang Long l?i m? ti?c an m?ng. Cỏc ngu?i nh? l?i ta xem cú dỳng hay ko?"
Vì sao Quang Trung quyết địnhtiêu diệt quân Thanh vào dịp tết Kỉ Dậu?
Quân Thanh mới chiếm được Thăng Long dễ dàng
nên còn chủ quan, kiêu ngạo.
Vào dịp tết, quân Thanh lơ là, không đề phòng
quân địch bất ngờ.
Vua Quang Trung đã chuẩn bị đại phá quân Thanh như thế nào?
Quang Trung hành quân thần tốc từ Phú Xuân ra Nghệ An, Thanh Hoá, Tam Điệp. Trên đường hành quân, ông đã chiêu mộ thêm quân và động viên tướng si.
b. Kế hoạch tấn công.
- Tiêu diệt quân Thanh vào dịp tết Kỷ Dậu (1789).
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Từ Tam Điệp,Quang Trung chia 5 đạo :
Đạo chủ lực tiến thẳng hu?ng Thăng Long.
Đạo thứ 2, 3: đánh vào tây nam Thăng Long, yểm trợ cho đạo chủ lực.
Đạo thứ 4: tiến ra phía Hải Dương.
- Đạo thứ 5: Tiến lên Lạng Giang chặn đường rút lui của địch.
c. Diễn biến, kết quả.
Quang Trung
Quân Tây sơn Tập kết
Quân Tây Sơn tấn công
Quân Tây Sơn chặn đánh
Đại bản doanh địch
Đồn địch bị tiêu diệt
Quân Thanh rút chạy
Chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa.
Đô đốc Bảo
Đô đốc Long
Giặc rút chạy
Hà Hồi
Quang Trung
Quân Tây sơn Tập kết
Quân Tây Sơn tấn công
Quân Tây Sơn chặn đánh
Đại bản doanh địch
Đồn địch bị tiêu diệt
Quân Thanh rút chạy
Chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa.
Đô đốc Bảo
Đô đốc Long
Giặc rút chạy
Hà Hồi
Chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa.
Thời gian
Đêm 30 tết
Tấn công các điểm tiền tiêu của địch
Đêm mồng 3 Tết
Vây đồn Hà Hồi
Kết quả
Diễn biến chính
Nhanh chóng giành thắng lợi
Giặc đầu hàng
Thời gian
Mờ sáng mồng 5 tết
Tấn công đồn Ngọc Hồi
Tấn công đồn Đống Đa
Tôn Si Nghị hoảng sợ tháo chạy về nước.
Kết quả
Diễn biến chính
Giặc chết như ngả rạ
Quân ta đại thắng
Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử.
d. ý nghĩa.
Đây là chiến thắng oanh liệt trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta.
Đã đập tan hoàn toàn mộng xâm lược của nhà Thanh.
- Bảo vệ và giữ vững nền độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc.
Câu hỏi thảo luận.
Em có nhận xét gì về trận Quang Trung đại phá quân Thanh?
Gợi ý:
- Thời điểm
đánh giặc?
- Diễn biến?
- Cách phòng thủ?
Nội dung thảo luận.
Nhận xét về trận Quang Trung đại phá quân Thanh:
Chọn thời điểm đánh giặc độc đáo ( tết).
Diễn biến độc đáo (thần tốc, bất ngờ phản công
quyết liệt và thắng lợi nhanh chóng (chỉ trong vòng 5 ngày đêm).
Cách phòng thủ độc đáo (ghép các mảnh ván thành tấm lá chắn, lấy rơm dấp nước quấn ngoài rồi cứ 20 người khiêng một tấm xông lên).
3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn.
Th? hi?n ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột và tinh thần yêu nướic cao cả của nhân dân.
Do sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Quang Trung và bộ chỉ huy nghĩa quân.
a. Nguyên nhân thắng lợi.
Mà nay áo vải, cờ đào
Giúp dân dựng nước xiết bao công trình
Lễ dâng hương tưởng nhớ ngày
Quang Trung đại phá quân Thanh
b. ý nghĩa lịch sử.
- Lật đổ các chính quyền phong kiến thối nát: Nguyễn, Trịnh, Lê
- Xoá bỏ ranh giới chi cắt đất nước, đặt nền tảng thống nhất quốc gia.
- Đánh tan các cuộc xâm lược của Xiêm, Thanh, bảo vệ độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của tổ quốc.
Phố Quang Trung, TP Sơn Tây
Nêu những đóng góp của Quang Trung trong cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?
Quang Trung Nguyễn Huệ giữ vai trò quyết định thắng lợi của phong trào Tây Sơn. Người anh hùng dân tộc lãnh đạo phong trào Tây Sơn lật đổ các thế lực phong kiến cát cứ chia cách đất nước Nguyễn-Trịnh, đánh đuổi tập đoàn bán nước Lê Chiêu Thống , đánh tan quân xâm lược Xiêm, Thanh, lập nên nhà nước thống nhất với đường lối chiến lược và chiến thuật tài tình.
Quang Trung là lãnh tụ nông dân kiệt xuất, là nhà quân sự, chính trị thiên tài. Là anh hùng dân tộc vĩ đại của nhân dân ta trong thế kỉ XVIII.
Nhận xét của em về cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?
Từ một cuộc khởi nghĩa nông dân tiến lên đánh đổ các tập đoàn phong kiến và với các cuộc kháng chiến chống Xiêm, Mãn Thanh, phong trào Tây Sơn đã trở thành một phong trào dân tộc vĩ đại .
Nêu tình hình xã hội Đàng Trong từ thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XVIII ?
Chính quyền:
- Tổ chức di dân khai hoang.
- Cấp nông cụ, lương ăn, lập thành làng ấp.
- Chiêu tập dân lưu vong.
- Tha tô thuế, binh dịch trong ba năm.
- Khuyến khích họ trở về quê quán làm ăn.
=> Đời sống của nhân dân khá ổn định.
Nội dung cần nắm:
I.Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII.
II.Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ.
PHONG TRÀO TÂY SƠN
Tiêu biểu cho cuộc sống xa hoa, vô độ của quý tộc Đàng Trong là Trương Phúc Loan. Thời chúa Nguyễn Phúc Thuần, Trương phúc Loan nắm hết quyền hành tự xưng là " Quốc phó" xây dựng vây cánh và ám hại những người chống đối. Một mình Trương Phúc Loan hàng năm thu lợi bốn, năm vạn quan tiền. Trong nhà Trương Phúc Loan " vàng bạc, châu báu, gấm vóc chứa đầy, nô bộc, trâu ngựa không biết bao nhiêu mà kể. Mỗi lần bị nước lụt, Loan đem vàng bạc bày lên chiếu mây để phơi nắng" Sáng chói cả một góc sân". Hàng ngày Loan cho người ra chợ mua thực phẩm, vừa mua, vừa cướp " làm huyên náo cả chợ". ( Trích trong Phủ biên tạp lục – Lê Quý Đôn )
Cảnh xã hội Đàng Trong (Tranh của họa sĩ người Anh William Alexander)
Đàng Trong nửa đầu thế kỉ XVIII
- Tổ chức di dân khai hoang.
- Cấp nông cụ, lương ăn, lập thành làng ấp.
- Chiêu tập dân lưu vong.
- Tha tô thuế, binh dịch trong ba năm.
- Khuyến khích họ trở về quê quán làm ăn.
=> Đời sống của nhân dân khá ổn định.
- Nạn mua quan bán tước phổ biến.
Quan lại hào cường đua nhau bóc lột nhân dân và sống xa xỉ.
Trong triều Trương Phúc Loan nắm mọi quyền hành, khét tiếng tham nhũng.
=> Chính quyền họ Nguyễn mục nát, suy yếu.
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ
Ba anh em : Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ
Nguyễn Phi Phúc, có ba người con trai: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ.
Dân phủ Quy Nhơn xưa truyền lại rằng: Nguyễn Nhạc thuở đi buôn trầu nên gọi anh Hai Trầu; Nguyễn Huệ còn có tên là Thơm nên gọi là chú Ba Thơm; Nguyễn Lữ gọi là thầy Tư Lữ.
Lớn lên, ba anh em được đưa đến thụ giáo cả văn lẫn võ với thầy Trương Văn Hiến. Chính người thầy này đã phát hiện được khả năng khác thường của Nguyễn Huệ và khuyên ba anh em khởi nghĩa để xây dựng đại nghiệp. Trong những năm đầu tiên, Nguyễn Nhạc đóng vai trò quan trọng nhất.
T?NH GIA LAI
TY SON THU?NG D?O
DO
AN KH
TY SON H? D?O
TỈNH BÌNH ĐỊNH
S. CÔN
THĂNG LONG
LƯỢC ĐỒ
PHONG TRÀO
TÂY SƠN
Tây Sơn làm chủ
Đàng Ngoài
Đàng Trong
Khởi nghĩa Tây Sơn
GHI CHÚ
Vũ khí của quân Tây Sơn
Quân Tây Sơn
Trang phục nghĩa quân Tây Sơn
Phục dựng hình ảnh lực lượng nghĩa binh Tây Sơn
Câu hỏi thảo luận
Em có nhận xét gì về lực lượng tham gia nghĩa quân Tây Sơn?
-Năm 1771 ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ lập căn cứ ở vùng Tây Sơn thượng đạo(An Khê-Gia Lai)
-Khi lực lượng đã mạnh lập căn cứ ở Kiên Mỹ(Bình Định)
-Chủ trương" lấy của người giàu chia cho người nghèo", xóa nợ cho dân , bãi bỏ nhiều thứ thuế.
-Thành phần tham gia: nông dân nghèo, dân tộc Chăm, Ba na,thương nhân, thợ thủ công....
II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM.
Tháng 9/1773: Hạ thành
Quy Nhơn.
Lật đổ chính quyền họ Nguyễn.
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
QUY NHON
-Giữa năm 1774: Kiểm soát từ
Quảng Nam đến Bình
Thuận.
Quảng nam
Bình thuận
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
1774
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
1776-1783
- Biết tin Tây Sơn nổi dậy Chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân. Chúa Nguyễn chạy vào Gia Định
Lược đồ tây sơn khởi nghĩa chống các thế lực
phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
-Nguyễn Nhạc hòa hoãn với chúa Trịnh tập trung lực lượng đánh Nguyễn.
-Năm 1777 chúa Nguyễn bị giết, chính quyền họ Nguyễn sụp đổ.
1776-1783
2. Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút (1785 ).
Lược đồ quân xiêm xâm lược nước ta
a. Nguyên nhân:
Du?c c? Nguy?n nh c?u c?u, vua Xiờm th?c hi?n muu d? xõm lu?c nu?c ta.
b. Diễn biến :
- Giữa năm 1784, 5 vạn quân Xiêm tiến đánh nước ta theo 2 đường thủy và bộ.
- Cuối năm 1784 quân Xiêm chiếm Miền Tây Gia Định
- Tháng 1-1785Nguyễn Huệ đưa quân vào Gia Định,đóng đại bản doanh tại Mỹ Tho chọn Gạch Gầm- Xoài Mút làm trận địa quyết chiến.
Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút
Lượt đồ trận Rạch Gầm - Xoài Mút
Cù lao Tân Phong
Thới Sơn
Cù lao Tân Phong
Thới Sơn
Tàu chiến Tây Sơn đã sử dụng trong trận đánh (mô hình)
LƯỢC ĐỒ TÂY SƠN KHỞI NGHĨA CHỐNG CÁC THẾ LỰC PHONG KIẾN VÀ CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NƯỚC NGOÀI
QUY NHƠN
PHÚ XUÂN
THĂNG LONG
GIA ĐỊNH
MỸ THO
CẦN THƠ
XIÊM
1/1785
RẠCH GIÁ
CHÚ GIẢI
Đường tiến quân của Tây Sơn
Vùng bị quân Xiêm chiếm đóng
Quân Xiêm tiến công
Sông Tiền
C?n B Ki?u
C?n
B?n Thụn
Cù lao Thới Sơn
Th?i Th?ch
Rạch
Chà Lá
R?ch G?m
R?ch Xoi Mỳt
Xoi H?t)
Chợ Giữa
Bỡnh D?c
Mi Tho
Kim Son
Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm –Xoài Mút
Rạch
Chà Là
Rạch Gầm
Rạch
Xoài Mút
(Xoài Hột)
CH? GI?A
Binh đức
Mĩ tho
Kim sơn
NGHĨA QUÂN TÂY SƠN ĐÁNH TAN THỦY BINH CỦA QUÂN XIÊM
TRÊN SÔNG TIỀN
NGÀY 19.1.1785
NGUYỄN HUỆ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
c. í nghia:
- Là một trong những trận thủy chiến lẫy lừng trong lịch sử dân tộc.
- Đưa phong trào Tây Sơn bước sang một giai đoạn mới, trở thành phong trào quật khởi của cả dân tộc.
Lễ hội tưởng nhớ đến vua Quang Trung
Khu di tích chiến thắng Rạch Gầm Xoài Mút thuộc ấp Đông, xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, Tiền Giang. Khu di tích được khánh thành vào ngày 20/01/2005, nhân kỷ niệm 200 năm chiến thắng Rạch Gầm Xoài Mút.
TƯỢNG ĐÀI CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM – XOÀI MÚT
Tượng đài anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ nằm ngay trung tâm của di tích. Tượng làm bằng đồng màu nặng 20 tấn, cao hơn 8m, được đặt trên bệ cao mô phỏng hình chiến thuyền do nhà điêu khắc Nguyễn Hải thực hiện.
Cù lao Thới Sơn- Điểm du lịch hấp dẫn
Sông Tiền và cù lao Thới Sơn ngày nay
CẦU RẠCH MIỄU BẮC QUA SÔNG TIỀN
CỒN THỚI SƠN
TP MỸ THO
III. TÂY SƠN LẬT
ĐỔ CHÍNH QUYỀN
HỌ TRỊNH
Sau khi Tây Sơn tiêu diệt
quân Xiêm, các thủ lĩnh
Tây Sơn tính đến việc gì?
1 . Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh
Quân Trịnh ở thành
Phú Xuân có thái độ
ra sao?
Ảnh: Thành Phú Xuân thế kỉ XVIII
Thành Phú Xuân
Ảnh: Chùa Thiên Mụ (TP Huế)
Trước tình thế đó,
nghĩa quân Tây Sơn
đã làm gì ?
Nêu những hoạt động
của Nguyễn Huệ trong
cuộc tiến quân ra Bắc Hà
lần thứ nhất?
1785
Chú giải
Ranh giời Giữa đằng
trong và đằng ngoài
Quân thuỷ
Quân bộ
Chú giải
Nơi kiểm soát của 3
anh em Tây Sơn:
Nguyễn Nhạc (Quy Nhơn)
Nguyễn Huệ (Phú Xuân)
Nguyễn Lữ (Gia Định)
----- :Ranh giới quốc gia
ngày nay
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chông quân xâm lược nước ngoài
6/1786
Thành Phú Xuân
1785
Chú giải
Ranh giời Giữa đằng
trong và đằng ngoài
Quân thuỷ
Quân bộ
Chú giải
Nơi kiểm soát của 3
anh em Tây Sơn:
Nguyễn Nhạc (Quy Nhơn)
Nguyễn Huệ (Phú Xuân)
Nguyễn Lữ (Gia Định)
----- :Ranh giới quốc gia
ngày nay
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chông quân xâm lược nước ngoài
6/1786
1785
Chú giải
Ranh giời Giữa đằng
trong và đằng ngoài
Quân thuỷ
Quân bộ
Chú giải
Nơi kiểm soát của 3
anh em Tây Sơn:
Nguyễn Nhạc (Quy Nhơn)
Nguyễn Huệ (Phú Xuân)
Nguyễn Lữ (Gia Định)
----- :Ranh giới quốc gia
ngày nay
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chông quân xâm lược nước ngoài
6/1786
1786
a. Diễn biến
- Tháng 6-1786, được sự giúp sức
của Nguyễn Hữu Chỉnh, nghĩa quân
Tây Sơn nhanh chóng hạ thành Phú
Xuân rồi tiến ra Nam sông Gianh giải
phóng toàn bộ đất Đàng Trong.
ĐÔI ĐIỀU VỀ NGUYỄN HỮU CHỈNH
Chỉnh vốn là môn hạ của Hoàng Ngũ Phúc, rồi trở thành bộ tướng của Hoàng Đình Bảo (con nuôi của Hoàng Ngũ Phúc). Khi Bảo bị kiêu binh giết, Chỉnh đem gia quyến chạy vào hàng ngũ Tây Sơn và khuyên Tây Sơn nên đem quân ra đánh chiếm phú Xuân. Tiếp đó Chỉnh được Nguyễn Huệ giao việc chỉ huy môt đạo thủy quân tiến ra Thăng Long. Khi trở về Nam,Tây Sơn không muốn cho Chỉnh theo, lo ngại Chỉnh có thể phản trắc, Nguyễn Huệ cho Chỉnh ở lại Nghệ An giúp Nguyễn Văn Duệ…Quả nhiên, sau khi Tây Sơn trở về Nam, Nguyễn Hữu Chỉnh ra sức xây dựng thế lực riêng và mưu đồ phản bội Tây Sơn.
Vốn là một võ tướng có tài, sống vào thời kì “Vua Lê, Chúa Trịnh”thối nát cực độ, Chỉnh không theo vua Lê mà cũng không theo chúa Trịnh mà chạy sang hàng ngũ Tây Sơn. Điều đó cho thấy hắn là kẻ cơ hội trong thời loạn, nhưng đó cũng là hành động tích cực nhất trong cuộc đời của hắn. Trước khí thế của phong trào Tây Sơn, lại chịu sự chỉ huy của Nguyễn Huệ. Chỉnh đã có sự đóng góp nhất định cho phong trào Tây Sơn trong buổi đầu quân Tây Sơn tiến quân ra Bắc Hà. Nhưng khi gặp hoàn cảnh thuận lợi, Chỉnh lộ rõ bản chất của kẻ cơ hội, gian hùng, tự mình li khai đối lập với phong trào Tây Sơn. Chỉnh cũng không che giấu bản chất của mình khi nghĩ rằng “ cờ đã đến tay”
“Đường trời mở rộng thênh thênh,
Ta đây cũng một triều đình kém ai” (Lịch sử VN từ thế kỉ X-1858)
Em có nhận xét gì về con người
Nguyễn Hữu Chỉnh?
Là kẻ cơ hội, gian hùng, sẵn sàng làm mọi việc để đạt được mục đích của mình.
Vì sao khi tiến quân ra
Bắc, Nguyễn Huệ nêu danh
nghĩa “phù Lê, diệt Trịnh”?
- Với khẩu hiệu “phù Lê, diệt Trịnh”,
Tây Sơn tiến ra Bắc. Giữa năm 1786,
Nguyễn Huệ đánh Thăng Long, chúa
Trịnh bị dân bắt nộp cho Tây Sơn.
Chính quyền họ Trịnh sụp đổ.
NguyễnHuệ vào thành , giao chính
quyền cho vua Lê rồi trở về Nam.
Nêu ý nghĩa của của việc
Tây Sơn tiêu diệt chính
quyền họ Nguyễn và
họ Trịnh?
Tây Sơn tiêu diệt chính quyền họ
Nguyễn và họ Trịnh tạo ra điều kiện
cơ bản cho sự thống nhất đất nước.
b. Ý nghĩa
Nguyễn Huệ
Nguyễn Nhạc
Nguyễn Lữ
=>
1788
Theo em, 3 anh em Tây Sơn chia nhau kiểm soát 3 vùng của Đàng Trong có tác dụng gì?
Có tác dụng kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động của Đàng Trong, thi hành các chính sách tốt hơn trong vùng mình cai quản.
Sau khi đánh tan tàn dư
họ Trịnh, Nguyễn Hữu
Chỉnh có thái độ
như thế nào?
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản - Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.
Sau khi Nguyễn Huệ
về Nam,
tình hình Bắc Hà
như thế nào?
Tình hình Bắc Hà rối loạn,
Lê Chiêu Thống mời Nguyễn
Hữu Chỉnh ra giúp đánh tàn dư
họ Trịnh. Nguyễn Hữu Chỉnh lộng
quyền ra mặt chống lại Tây Sơn.
Trước sự lộng quyền
của Chỉnh, Nguyễn Huệ
đã có hành động gì?
- Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh, sau đó Nhậm lại lộng quyền
Trước sự lộng quyền
của Nhậm, Nguyễn Huệ
đã có hành động gì?
- 1788: Nguyễn Huệ ra Bắc Hà diệt Nhậm, thu phục Bắc Hà.
- Các sĩ phu nổi tiếng ở Bắc Hà như Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ích, Nguyễn Thiếp hết lòng giúp Nguyễn Huệ xây dựng chính quyền mới.
Vì sao Nguyễn Huệ
thu phục được
Bắc Hà?
Được sự giúp sức của nhân dân cả nước + các sĩ phu yêu nước + lực lượng Tây Sơn hùng mạnh + Chính quyền thống trị suy yếu.
Tây Sơn
đánh tan quân Thanh
Gò Đống Đa ( Hà Nội )
Tượng Quang Trung (Hà Nội)
IV. Tây Sơn đánh tan quân Thanh
1. Quân Thanh xâm lược nước ta.
a. Âm mưu.
Bành trướng lãnh thổ.
Cuối năm 1788, mượn cớ giúp nhà Lê, quân Thanh đã xâm lược nước ta.
b. Hành động xâm lược.
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Năm 1788, hai mươi chín vạn quân Thanh chia làm 4 đạo do Tôn Sỹ Nghị chỉ huy kéo vào nước ta bằng 2 đường thuỷ, bộ.
Đạo quân thứ nhất Lạng Sơn.
Đạo quân thứ hai Cao Bằng.
Đạo quân thứ ba Tuyên Quang.
Đạo quân thứ tư Hải Dương.
Các hướng tiến công xâm lược của quân Thanh
Em hãy xác định hướng tiến quân của nhà Thanh ?
- Tại Thăng Long, quân Thanh vô cùng ngang ngược, hành động hết sức dã man.
* Tôn Sĩ Nghị và bè lũ tướng lĩnh “ngày ngày chơi bời tiệc tùng, không hề để ý đến việc quân”. Tôn Sĩ Nghị còn ngạo mạo tuyên bố “Giặc đang gầy mà ta đang béo, hãy để chúng tự đến nộp thịt”. Còn quân lính thì “bỏ cả đội ngũ, lại đi lang thang, không có kỉ luật gì cả. Có kẻ đi ra khỏi thành đến hơn mười dặm để kiếm củi đun, có kẻ đi tới các chợ búa dân gian để buôn bán, hằng ngày sáng đi tối về, xem như việc bình thường”, cho lính đốt nhà, giết người, cướp của rất tàn bạo.
Chủ quan, kiêu ngạo, tàn ác.
* Lê Chiêu Thống một mặt thì luồn cúi đê hèn, hằng ngày tới chầu tại dinh Tôn Sĩ Nghị, nghe y truyền bảo việc quân, việc nước; phải dùng niên hiệu Càn Long trên mọi giấy tờ. Mặt khác, hắn tìm mọi cách trả thù báo án, đặc biệt với những người có quan hệ qua lại với Tây Sơn
Hèn nhát, nhẫn tâm.
Thái độ của quân Thanh khi vào xâm lược nước ta? Còn bè lũ Lê Chiêu Thống?
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
2. Quang Trung đại phá quân Thanh
a. Chuẩn bị.
Tháng 11 năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế l?y niờn hi?u l Quang Trung.
Núi Bân (Bân Sơn) cao 43,92 m, diện tích 80.956 m²; ở xứ Cồn Mồ, thuộc xóm Hành, thôn Tứ Tây, xã Thủy An (nay là phường An Tây, thành phố Huế). Thời nhà Nguyễn, núi Bân thuộc địa phận xã An Cựu, huyện Hương Trà.
Đây là nơi Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ gấp rút cho lập đàn (Đàn Nam Giao Tây Sơn) để làm lễ tế cáo trời, lên ngôi Hoàng đế và xuất quân ra Bắc Hà đánh quân Thanh xâm lược vào ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân (22 tháng 12 năm 1788).
Núi Bân (Bân Sơn) cao 43,92 m, diện tích 80.956 m²; ở xứ Cồn Mồ, thuộc xóm Hành, thôn Tứ Tây, xã Thủy An (nay là phường An Tây, thành phố Huế). Thời nhà Nguyễn, núi Bân thuộc địa phận xã An Cựu, huyện Hương Trà.
Đây là nơi Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ gấp rút cho lập đàn (Đàn Nam Giao Tây Sơn) để làm lễ tế cáo trời, lên ngôi Hoàng đế và xuất quân ra Bắc Hà đánh quân Thanh xâm lược vào ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân ( 22 /12/1788 ).
Việc Nguyễn Huệ lên ngôi có ý nghĩa như thế nào?
Tập hợp được lòng dân, tạo được sức mạnh
đoàn kết dân tộc Khẳng định chủ quyền
của dân tộc quân Thanh biết rằng nước ta
có chủ.
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Đánh cho để dài tóc
Đánh cho đ? đen răng
Đánh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri Nam quốc anh
hùng chi hữu chủ
Tượng Quang Trung tại Núi Bân
Tượng cao 2,1 m, chất liệu đá thanh được làm từ 8 khối đá với 18 mảng, mỗi mảng nặng 10- 60 tấn.
Nhận xét lời tuyên thệ của Quang Trung?
Thể hiện tinh thần dân tộc cao cả, ý thức quyết tâm bảo vệ độc lập; cổ vũ, tạo khí thế quyết tâm chiến đấu của nghĩa quân Tây Sơn.
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Nay hãy ăn tết Nguyên Đán trước, đến sang xuân, ngày mùng 7 vào Thăng Long sẽ mở tiệc lớn. Các ngươi hãy nhớ lời ta xem có đúng thế không?
" Nay ta t?i dõy t? d?c vi?c quõn, chi?n th? ra sao dó cú phuong lu?c d?nh s?n, ch? trong 10 ngy n?a th? no cung quột s?ch quõn Thanh. Nay m? ti?c an t?t tru?c. D?i sang ngy mựng 7 vo Thang Long l?i m? ti?c an m?ng. Cỏc ngu?i nh? l?i ta xem cú dỳng hay ko?"
Vì sao Quang Trung quyết địnhtiêu diệt quân Thanh vào dịp tết Kỉ Dậu?
Quân Thanh mới chiếm được Thăng Long dễ dàng
nên còn chủ quan, kiêu ngạo.
Vào dịp tết, quân Thanh lơ là, không đề phòng
quân địch bất ngờ.
Vua Quang Trung đã chuẩn bị đại phá quân Thanh như thế nào?
Quang Trung hành quân thần tốc từ Phú Xuân ra Nghệ An, Thanh Hoá, Tam Điệp. Trên đường hành quân, ông đã chiêu mộ thêm quân và động viên tướng si.
b. Kế hoạch tấn công.
- Tiêu diệt quân Thanh vào dịp tết Kỷ Dậu (1789).
Tôn Sỹ Nghị
Sầm Nghi Đống
Ô Đại Kinh
Từ Tam Điệp,Quang Trung chia 5 đạo :
Đạo chủ lực tiến thẳng hu?ng Thăng Long.
Đạo thứ 2, 3: đánh vào tây nam Thăng Long, yểm trợ cho đạo chủ lực.
Đạo thứ 4: tiến ra phía Hải Dương.
- Đạo thứ 5: Tiến lên Lạng Giang chặn đường rút lui của địch.
c. Diễn biến, kết quả.
Quang Trung
Quân Tây sơn Tập kết
Quân Tây Sơn tấn công
Quân Tây Sơn chặn đánh
Đại bản doanh địch
Đồn địch bị tiêu diệt
Quân Thanh rút chạy
Chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa.
Đô đốc Bảo
Đô đốc Long
Giặc rút chạy
Hà Hồi
Quang Trung
Quân Tây sơn Tập kết
Quân Tây Sơn tấn công
Quân Tây Sơn chặn đánh
Đại bản doanh địch
Đồn địch bị tiêu diệt
Quân Thanh rút chạy
Chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa.
Đô đốc Bảo
Đô đốc Long
Giặc rút chạy
Hà Hồi
Chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa.
Thời gian
Đêm 30 tết
Tấn công các điểm tiền tiêu của địch
Đêm mồng 3 Tết
Vây đồn Hà Hồi
Kết quả
Diễn biến chính
Nhanh chóng giành thắng lợi
Giặc đầu hàng
Thời gian
Mờ sáng mồng 5 tết
Tấn công đồn Ngọc Hồi
Tấn công đồn Đống Đa
Tôn Si Nghị hoảng sợ tháo chạy về nước.
Kết quả
Diễn biến chính
Giặc chết như ngả rạ
Quân ta đại thắng
Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử.
d. ý nghĩa.
Đây là chiến thắng oanh liệt trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta.
Đã đập tan hoàn toàn mộng xâm lược của nhà Thanh.
- Bảo vệ và giữ vững nền độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc.
Câu hỏi thảo luận.
Em có nhận xét gì về trận Quang Trung đại phá quân Thanh?
Gợi ý:
- Thời điểm
đánh giặc?
- Diễn biến?
- Cách phòng thủ?
Nội dung thảo luận.
Nhận xét về trận Quang Trung đại phá quân Thanh:
Chọn thời điểm đánh giặc độc đáo ( tết).
Diễn biến độc đáo (thần tốc, bất ngờ phản công
quyết liệt và thắng lợi nhanh chóng (chỉ trong vòng 5 ngày đêm).
Cách phòng thủ độc đáo (ghép các mảnh ván thành tấm lá chắn, lấy rơm dấp nước quấn ngoài rồi cứ 20 người khiêng một tấm xông lên).
3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn.
Th? hi?n ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột và tinh thần yêu nướic cao cả của nhân dân.
Do sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Quang Trung và bộ chỉ huy nghĩa quân.
a. Nguyên nhân thắng lợi.
Mà nay áo vải, cờ đào
Giúp dân dựng nước xiết bao công trình
Lễ dâng hương tưởng nhớ ngày
Quang Trung đại phá quân Thanh
b. ý nghĩa lịch sử.
- Lật đổ các chính quyền phong kiến thối nát: Nguyễn, Trịnh, Lê
- Xoá bỏ ranh giới chi cắt đất nước, đặt nền tảng thống nhất quốc gia.
- Đánh tan các cuộc xâm lược của Xiêm, Thanh, bảo vệ độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của tổ quốc.
Phố Quang Trung, TP Sơn Tây
Nêu những đóng góp của Quang Trung trong cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?
Quang Trung Nguyễn Huệ giữ vai trò quyết định thắng lợi của phong trào Tây Sơn. Người anh hùng dân tộc lãnh đạo phong trào Tây Sơn lật đổ các thế lực phong kiến cát cứ chia cách đất nước Nguyễn-Trịnh, đánh đuổi tập đoàn bán nước Lê Chiêu Thống , đánh tan quân xâm lược Xiêm, Thanh, lập nên nhà nước thống nhất với đường lối chiến lược và chiến thuật tài tình.
Quang Trung là lãnh tụ nông dân kiệt xuất, là nhà quân sự, chính trị thiên tài. Là anh hùng dân tộc vĩ đại của nhân dân ta trong thế kỉ XVIII.
Nhận xét của em về cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?
Từ một cuộc khởi nghĩa nông dân tiến lên đánh đổ các tập đoàn phong kiến và với các cuộc kháng chiến chống Xiêm, Mãn Thanh, phong trào Tây Sơn đã trở thành một phong trào dân tộc vĩ đại .
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Nguyễn Bá Quân
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)