Bài 25. Kim loại kiềm và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm

Tiết 41
Kim loại kiềm và hợp kim
quan trọng của kim loại kiềm
A - kim loại kiềm
I - Vị trí trong bảng tuần hoàn, cấu hình electron nguyên tử.
Kim loại kiềm (nhóm IA) gồm các nguyên tố:
Liti(Li)(z=3)
Natri(Na)(z=11)
Kali(K)(z=19)
Rubiđi(Rb)(z=37)
Xesi(Cs)(z=55)
Franxi(Fr)(z=87)*
Ii - tính chất vật lí
Các kim loại kiềm có:
Mầu trắng bạc và có ánh kim
Dẫn điện tốt
Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp
Khối lượng riêng nhỏ, độ cứng thấp.
Iii - tính chất hoá học
Kim loại kiềm có tính khử rất mạnh
M M+ + 1e
Trong hợp chất, các kim loại kiềm có số oxi hoá (+1)

1. Tác dụng với phi kim
a/ Tác dụng với oxi
2Na + O2 Na2O2 (natri peoxit)
4Na + O2 2Na2O (natri oxit)

b/ Tác dụng với clo
2M + Cl2 2MCl
Vd: 2Na + Cl2 2NaCl
2. Tác dụng với axit
2M + 2H+ 2M+ + H2
2K + 2HCl 2KCl + H2
3. Tác dụng với nước
2M + 2H2O 2MOH + H2
Vd: 2Na + 2H2O 2NaOH + H2
Iv - ứng dụng, trạng thái tự nhiên và điều chế
1. ứng dụng
Chế tạo hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp
Hợp kim liti - nhôm siêu nhẹ, dùng trong kĩ thuật hàng không
Xesi dùng làm tế bào quang điện
2. Trạng thái tự nhiên
- Tồn tại ở dạng hợp chất
3. điều chế
* Nguyên tắc: khử ion kim loại trong hợp chất
M+ M + 1e
* Phương pháp duy nhất để điều chế kim loại kiềm là: điện phân nóng chảy.
Vd: NaCl Na + Cl2
đpnc
Bài tập
_
+
Ion Na+
Ion Cl-
ChiÒu dßng ®iÖn
Na
Bảng: một số hằng số vật lí quan trọng của các kim loại kiềm