Bài 25. Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873 - 1884)

Chào mừng quý
thầy cô giáo và các em học sinh
Môn: Lịch sử 8
Em có nhận xét gì về thái độ chống quân Pháp xâm lược của triều đình Huế?
+ Triều đình Huế nhu nhược, yếu hèn trước kẻ thù
+ Sự chống cự của quân triều đình yếu ớt rồi tan rã
+ Nhân dân địa phương tự động nổi lên đấu tranh không dành được thắng lợi
+ Triều đình Huế đã kí hiệp ước Nhâm Tuất với Pháp 5-6-1862 , P có quyền cai quản 3 tỉnh miền đông Nam Kì ( Gia Đinh, Định Tường, Biên Hoà )
Bài 25 -Tiết 38
Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc
( 1873-1884)
- Sau khi Pháp chiếm đựoc lục tỉnh Nam Kì 1867 [ Đông Nam Kì: Gia Định, Định Tường, Biên Hoà- Tây Nam Kì: Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên ].Trong khi đó phong trào kháng chiến của nhân dân Nam Kì tiếp tục lên mạnh và tình hình nước Pháp sẽ gặp nhiều khó khăn. Vì thế mà P tìm mọi cách đối phó với phong trào kháng chiến ở Nam Kì. Đến năm 1873 chúng tiến hành mở rộng cuộc xâm lược các tỉnh Bắc Kỳ . Vậy cuộc kháng chiến này đã diễn ra như thế nào? Nguyên nhân- kết quả ra sao ? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài :
I. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ NHẤT. CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH ĐỒNG BẰNG BẮC KÌ
1. Tình hình Việt Nam trước khi Pháp đánh chiếm Bắc Kì
2. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất 1873
3. Kháng chiến ở Hà nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Kì
? Sau khi chiếm được 3 tỉnh miền đông Nam Kì. Thực dân Pháp có kế hoạch gì ?
 Pháp xây dựng bộ máy cai trị có tính chất quân sự từ trên xuống dưới; đẩy mạnh chính sách bóc lột bằng tô thuế, cướp đoạt ruộng đất của nông dân, ra sức vơ vét lúa gạo để xuất khẩu,mở trường thông ngôn để đào tạo tay sai; xuất bản báo chí nhằm tuyên truyền cho kế hoạch xâm lược sắp tới
* Âm mưu của thực dân Pháp:
- Pháp thiết lập bộ máy thống trị
- Tiến hành bóc lột kinh tế ở Nam Kì, chuẩn bị đánh chiếm Bắc Kì
- Triều Nguyễn thi hành chính sách đối nội, đối ngoại lỗi thời
- Nhân dân nổi dậy đấu tranh khắp nơi
* Triều đình Huế
...Cơm thì nỏ (chẳng) có
Rau cháo cũng không
Đất trắng xoá ngoài đồng
Nhà giàu niêm kín cổng
Còn một bộ xương sống
Vơ vất đi ăn mày
Ngồi xó chợ, lùm cây
Quạ kêu vang bốn phía
Xác đầy nghĩa địa
Thây thối bên cầu
Trời ảm đạm u sầu
Cảnh hoang tàn đói rét
Dân nghèo cùng kiệt...”
(Vè cái thời Tự Đức)
Các ngành kinh tế sa sút, tài chính thiếu hụt, binh lực suy yếu, đời sống nhân dân cơ cực.
Triều đình ra sức vơ vét tiền của của nhân dân để phục vụ cho cuộc sống xa hoa và bồi thường chiến phí cho pháp. Các nghành kinh tế công, nông, thương nghiệp bị sa sút.Tài chính thiếu hụt. Binh lực suy yếu, đời sống nhân dân cơ cực, hàng loạt cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra bị đàn áp dữ dội. Đối với Pháp triều đình tiếp tục muốn thương lượng..
? Em có nhận xét gì về chính sách đối nội, đối ngoại của nhà Nguyễn?
2/ Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất (1873)
? Tại sao đến năm 1873 Pháp triển khai kế hoạch đánh chiếm Bắc Kì?
 Nam Kì được củng cố, triều đình suy yếu nhu nhược
? Thực dân Pháp lấy cớ gì đem quân ra Bắc Kì? em hiểu biết gì về duyên cớ đó?
 Giải quyết vụ Đuypuy, và được Pháp hậu thuẫn, nhà Thanh giúp đỡ để Đuypuy gây rối ở Hà Nội
a. Hoàn cảnh
Lược đồ
b.Diễn biến
+ Năm 1872 Pháp cho lái buôn Giăng Đuy –Puy gây rối ở Hà Nội
+ Lấy cớ cho quân kéo ra Bắc
+ Ngày 20 -11- 1873 Pháp đánh thành Hà Nội
c. Kết quả:
+ Pháp chiếm được các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ
+ Mở rộng xâm lược đánh chiếm các tỉnh Bắc Kì
Thảo luận
? Tại sao quân triều đình ở Hà Nội đông mà vẫn không đánh thắng được giặc?
 Do đường lối bạc nhược, chính sách quân sự bảo thủ, nặng thương thuyết của triều Nguyễn
3. Kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh đồng Bằng Bắc Kì ( 1873-1874)
? Em có nhận xét gì về phong trào kháng chiến của nhân dân Hà Nội 1873?
Nhân dân anh dũng kháng chiến.
Ban đêm tập kích, đốt cháy kho đạn của giặc, chặn đánh chúng ở cửa ô Thanh Hà
Tổ chức nghĩa hội những người yêu nước.
a.Diễn biến
- Ở các tỉnh khác nhân dân tích cực tham gia kháng chiến, các căn cứ kháng chiến thành lập
- Hà Nội : Cuộc chiến diễn ra ác liệt
? Kết quả của diễn biến ?
b. Kết quả:
+ Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ nhất (21-12-1873)
Lược đồ
a.Diễn biến
b. Kết quả:
- Ở các tỉnh khác nhân dân tích cực tham gia kháng chiến, các căn cứ kháng chiến thành lập
- Hà Nội : Cuộc chiến diễn ra ác liệt
+ Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ nhất (21-12-1873)
+ Gacnie cùng với bọn thực dân binh lính bị giết tại trận.
? Em có nhận gì về chiến thắng trần Cầu Giấy ?
Quân P : Hoang Mang
Quân ta: Phấn khởi, hăng hái
a.Diễn biến
b. Kết quả:
? Trước tình hình đó thái độ của triều Nguyễn như thế nào?
c.Hiệp ước Giáp Tuất 1874
 Thương thuyết với Pháp và kí hiệp ước
+ Ngày 15-3-1874, Triều đình Huế ký với Pháp Hiệp ước Giáp Tuất, thừa nhận sáu tỉnh Nam Kì hoàn toàn thuộc Pháp.
? Vì sao triều đình Huế kí Hiệp ước Giáp Tuất (1874). Nhận xét về Hiệp ước này?
 Triều đình Huế đã vì lợi ích dòng họ và giai cấp, ảo tưởng vào con đường thương thương lượng nên đã kí Hiệp ước.
 Việt Nam mất một phần quan trọng chủ quyền lãnh thổ, thương mại và ngoại giao.
Lược đồ
Cầu Giấy 1884
Sáu tỉnh Nam Kì thuộc Pháp
Đừng tưởng một lời khuyên bốn cõi
Nào hay ba tỉnh lại chầu ba
Phan Thanh Giản
2- Lực lượng tham gia chặn đánh địch tại Cầu Giấy (1873)
Quân cờ đen của Lưu Vĩnh Phúc
3 – Pháp mở đầu tiến đánh Bắc kì lần thứ nhất vào thời gian nào?
20/11/1873
4 – Tướng giặc bị giết tại trận Cầu Giấy (1873) có tên là gì?
Gác – ni-ê
5 – Hiệp ước Giáp Tuất triều đình nhà Nguyễn đã làm cho nước ta mất những gì?
Ngoại giao và 6 tỉnh Nam kì
1 –Người chỉ huy bảo vệ thành Hà Nội khi Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất?
Nguyễn Tri Phương
Trò chơi: truy tìm bí ẩn lịch sử
Hiệp ước gồm 22 điều khoản. Nội dung chính là:
1- Triều đình Huế thừa nhận chủ quyền của Pháp trên phần đất Việt Nam kể từ địa giới phía nam tỉnh Bình Thuận trở vào Nam (điều 5).
2- Nước Pháp thừa nhận chủ quyền của vua nước Nam trên phần đất Việt Nam kể từ địa giới phía Nam tỉnh Bình Thuận ra Bắc; thừa nhận nền độc lập hoàn toàn của nước Nam, nghĩa là nước Nam không còn lệ thuộc vào bất cứ cường quốc nào (điều 2).
3- Vua nước Nam phải thi hành chính sách đối ngoại của mình cho phù với chính sách đối ngoại của nước Pháp; về mặt chính trị, không được thay đổi những mối quan hệ ngoại giao hiện nay với Pháp; không được tự ý ký hiệp ước thương mại với bất cứ một nước nào khác mà không báo cho chính phủ Pháp biết (điều 3).
4- Xóa bỏ Hiệp ước đã ký ngày 5-6-1862.
Qua Hiệp ước này cho thấy, triều đình Huế thực sự thừa nhận sự cai trị của Pháp ở xứ Nam Kỳ. Hiệp ước Giáp Tuất đã gây nên sự phản ứng dữ dội trong dân chúng cũng như các quan chức yêu nước. Từ đây, phong trào nhân dân đã có thực tiễn để đi tới một nhận thức mới mẻ là: Chống Pháp phải đi đôi với việc chống triều đình đầu hàng.
Quân Pháp tiến quân
Quân ta chặn đánh
Nơi ta giành chiến thắng
Quay lại
Quân Pháp tấn công
Nơi nhân dân đấu tranh
Quay lại
Quân Pháp tiến quân
Quay lại