Bài 25. Hệ thống bôi trơn

1
THẦY VÀ TRÒ LỚP 11E3
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP!
2
Dựa vào hình vẽ em hãy nêu cấu tạo và nguyên lý làm việc của cơ cấu phân phối khí dùng xupáp treo ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
3
Nguyên lí làm việc
4
Em hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra khi 2 chi tiết trong động cơ cọ sát (chuyển động tương đối) với nhau?
Vậy hiện tượng này ảnh hưởng như thế nào tới 2 chi tiết trong động cơ khi cọ sát với nhau?
5
Vậy để làm giảm bớt hiện tượng ma sát ta phải làm như thế nào?
Đáp án: Ta phải đưa dầu bôi trơn đến nơi xảy ra hiện tượng đó
6
Tiết 35, Bài 25: HỆ THỐNG BÔI TRƠN
7
Mục Tiêu:
- Biết được nhiệm vụ của hệ thống bôi trơn, cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn cưỡng bức.
- Đọc được sơ đồ nguyên lý của hệ thống bôi trơn cưỡng bức.
8
I. Nhiệm vụ và phân loại
1. Nhiệm vụ:
Hệ thống bôi trơn có nhiệm vụ đưa dầu bôi trơn liên tục đến các bề mặt ma sát của các chi tiết để đảm bảo điều kiện làm việc bình thường của động cơ và tăng tuổi thọ các chi tiết máy.
Khi động cơ làm việc, hệ thống bôi trơn sẽ làm nhiệm vụ gì?
9
Dầu bôi trơn có những tác dụng gì đến chi tiết được bôi trơn?

Bôi trơn.
Làm mát.
Tẩy rửa.
Bao kín.
Chống gỉ.
Có 5 tác dụng:
10
2. Phân loại:
Theo phương pháp bôi trơn Hệ thống bôi trơn được phân loại:
Hệ thống bôi trơn
Bôi trơn bằng
pha dầu bôi trơn
vào nhiên liệu
Bôi trơn
cưỡng bức
Bôi trơn bằng
vung té
Người ta dựa theo tiêu chí nào để phân loại hệ thống bôi trơn và có những loại nào?
11
Phương pháp bôi trơn vung té
12
Phương pháp pha dầu bôi trơn vào trong nhiên liệu
Thùng nhiên liệu của động cơ xăng 2 kì
13
Phương pháp bôi trơn cưỡng bức
Bơm dầu
Van an toan
Dầu đi bôi trơn
14
II. HỆ THỐNG BÔI TRƠN CƯỠNG BỨC
1. Cấu tạo.
Cacte dầu
Lưới lọc dầu
Bơm dầu
Van an toàn
Bầu lọc dầu
Van khống chế
Két làm mát dầu
Áp kế dầu
Đường dầu chính
Đường dầu bôi trơn trục khuỷu
Đường dầu bôi trơn trục cam
Đường dầu bôi trơn các bộ phận khác
Trong hệ thống, dầu bôi trơn được chứa ở đâu?
Bộ phận nào đưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát?
Bộ phận nào sẽ loại bỏ cặn bẫn trong dầu bôi trơn
Bộ phận nào sẽ “hạ nhiệt” cho dầu bôi trơn?
Sau khi bôi trơn xong dầu bôi trơn sẽ về đâu?
Dựa vào sơ đồ hãy nêu cấu tạo của hệ thống bôi trơn cưỡng bức?
15
16
Các bộ phận chính của hệ thống
Cacte dầu: Có nhiệm vụ chứa dầu bôi trơn cung cấp cho hệ thống làm việc và lắng đọng mạt kim loại.

Cácte chứa dầu
17


Có nhiệm vụ vận chuyển dầu bôi trơn từ cacte lên các bề mặt ma sát.
Bơm dầu:
18
Bầu lọc dầu:

Có nhiệm vụ lọc dầu (có khả năng tinh lọc cao)
19
Cấu tạo và nguyên lý làm việc của bầu lọc li tâm
Đường dầu về cácte
Đường dầu vào lọc
Đường dầu
đi bôi trơn
Rôto
Thân
Lỗ phun
Ống lấy
dầu sạch
Ổ bi đỡ
20
Cấu tạo và nguyên lý làm việc của bầu lọc li tâm
Đường dầu về cácte
Đường dầu vào lọc
Đường dầu
đi bôi trơn
Rôto
Thân
Lỗ phun
Ống lấy
dầu sạch
Ổ bi đỡ
21

Két làm mát dầu:

Có nhiệm vụ làm mát dầu khi nhiệt độ dầu
vượt quá giới hạn cho phép.
22
Cấu tạo và nguyên lý làm việc của két làm mát dầu
Bình chứa trên
Bình chứa dưới
Giàn ống
Ống lấy dầu nguội
23
Cấu tạo và nguyên lý làm việc van 4 và van 6
Cácte dầu
Các mặt ma sát
Bơm
Két
Làm
mát
Đường hồi dầu cặn
Đường dầu chính
Van 6
Van 4
Đường
hồi
dầu
25
2. Nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn cưỡng bức:
Khi động cơ làm việc, bơm dầu được dẫn động hút dầu từ cacte, qua lưới lọc dầu, đẩy qua bầu lọc dầu và dòng dầu sạch sẽ được đưa đến đường dầu chính, theo các đường dầu phụ đến bôi trơn các bề mặt ma sát, sau đó tự chảy về cacte ở các trường hợp sau.
26





TH1: Khi dầu bôi trơn nguội hơn mức định trước.
Lưới lọc
dầu
Cácte dầu
Bầu lọc dầu
Két làm mát
Đường dầu chính
Bơm dầu
Đ.hồ báo áp suất
Đường dầu bôi trơn trục cam
Đường hồi dầu
Đường dầu BTTK
Van 4
Van 6
27
TH1: Khi dầu bôi trơn nguội hơn mức định trước.
Đ.hồ báo áp suất
28
TH1: Khi dầu bôi trơn nguội hơn mức định trước.
Khi dầu bội trơn nguội thì dầu sẽ đặc hay loãng?
Khi đó dầu lưu thông trong đường ống dễ hay khó?
Áp suất dầu tác động lên van khống chế lớn hay nhỏ?
Cácte dầu
Bơm dầu
Bầu lọc
Két
làm
mát
dầu
Các bề mặt
ma sát
Van
6
Van 4
Đường hồi dầu
Đường dầu chính
Vậy ở trường hợp này dầu sẽ đi như thế nào?
Van khống chế mở cho dầu bôi trơn đi thẳng đến đường dầu chính.
29





TH2: Khi dầu bôi trơn nóng hơn mức định trước.
Lưới lọc
dầu
Các te dầu
Bầu lọc dầu
Két làm mát
Đường dầu chính
Bơm dầu
Đồng hồ báo áp suất
Đường hồi dầu
Đường dầu BTTK
Van 4
Van 6
Đường dầu bôi trơn trục cam
30
31
TH1: Khi dầu bôi trơn nóng hơn mức định trước.
Khi dầu bội trơn nóng thì dầu sẽ đặc hay loãng?
Khi đó dầu lưu thông trong đường ống dễ hay khó?
Áp suất dầu khi đó tác động lên van khống chế lớn hay nhỏ?
Cácte dầu
Bơm dầu
Bầu lọc
Két
làm
mát
dầu
Các bề mặt
ma sát
Van
6
Van 4
Đường hồi dầu
Đường dầu chính
Vậy ở trường hợp này dầu sẽ đi như thế nào?
Van khống chế đóng để dòng dầu nóng được qua két làm mát trước khi vào đường dầu chính
32





TH3: Khi áp suất dầu vượt hơn mức định trước.
Lưới lọc
dầu
Các te dầu
Bầu lọc dầu
Két làm mát
Đường dầu chính
Bơm dầu
Đồng hồ báo áp suất
Đường hồi dầu
Van 4
Van 6
Đường dầu bôi trơn trục cam
33
34
TH3: Khi áp suất dầu vượt hơn mức định trước.
Ở trường hợp này dầu sẽ đi như thế nào? Vì sao đi được như vậy
Van an toàn mở để một phần dầu chảy ngược về phía trước bơm nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống
Cácte dầu
Bơm dầu
Bầu lọc
Két
làm
mát
dầu
Các bề mặt
ma sát
Van
6
Van 4
Đường hồi dầu
Đường dầu chính
35
CÂU HỎI CỦNG CỐ
Câu 1. Ngoài tác dụng bôi trơn thì dầu bôi trơn còn có tác dụng nào khác?
Làm mát, tẩy rửa, bao kín, chống gỉ
Câu 2. Nêu một số nguyên nhân khiến dầu bôi trơn bị nóng lên khi ĐC làm việc.
Khi ĐC làm việc, nhiệt do khí cháy từ xilanh toả ra làm ĐC bị nóng lên. Dầu chảy qua các bề mặt ma sát và các chi tiết nóng sẽ bị nóng lên.
Câu 3. Trong 3 bộ phận: Bơm, bầu lọc và két làm mát thì bộ phận nào là quan trọng nhất? Vì sao?
Bơm dầu, vì dầu không thể tự chảy vào tất cả các bề mặt ma sát được
Câu 3. Trình bày lại nguyên lí làm việc của hệ thống bôi trơn ở từng trường hợp sau?
Khi sử dụng dầu bôi sẽ có khả năng gây ô nhiễm môi trường như thế nào?
Chủ yếu là do ý thức của người sử dụng. Nếu thải bừa bãi dầu bôi trơn vào môi trường (nhất là dầu đã qua sử dụng) thì sẽ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nặng nề đến các sinh vật đang sống trong môi trường đó!
36
Cácte dầu
Các mặt ma sát
Bơm
Két
Làm
mát
Đường hồi dầu cặn
Đường dầu chính
Van 6
Van 4
Đường
hồi
dầu
37
Cácte dầu
Các mặt ma sát
Bơm
Két
Làm
mát
Đường hồi dầu cặn
Đường dầu chính
Van 6
Van 4
Đường
hồi
dầu
38
Cácte dầu
Các mặt ma sát
Bơm
Két
Làm
mát
Đường hồi dầu cặn
Đường dầu chính
Van 6
Van 4
Đường
hồi
dầu
Một nhiệm vụ của
hệ thống bôi trơn
đối với
các chi tiết?
(11 ô)
Trong sơ đồ hệ thống bôi trơn cưỡng bức, bộ phận trong hình bên có tên là gì?
41
Quy trình thay dầu xe máy
- Lượng dầu 0,8 lit
- Dụng cụ cần thiết
- Thời điểm thay dầu: Sau 2000Km.Thay sau khi xe hoạt động, trường hợp xe không hoạt động thì phải nổ máy không tải từ 10 – 15 p.
- Chọn vị trí bằng phẳng dựng chân chống giữa, dùng dụng cụ mở que thăm dầu, mở vít dầu thải dưới đáy cácte, dùng khay chứa dầu cũ. Khi đầu đã chảy đến cuối đạp cần khởi động cho dầu cặn chảy hết ra khay. Tráng thùng các te bằng dầu ma zút.
- Lắp vít xả dầu và rót dầu mới vào cácte, sau đó lắp chặt que thăm dầu. Chú ý kiểm tra lượng dầu trong cácte.
- Sử lý dầu thải để không làm ảnh hưởng đến môi trường.