Bài 25. Cô Tô

Du lịch qua màn ảnh nhỏ
Hồ Gươm
Cảnh thác sông
Thu Bồn
Vịnh Hạ Long
Đảo Cô Tô
Kênh rạch Cà Mau
Tiết 103 - 104

CÔ TÔ
PHÒNG GD&ĐT QUẾ SƠN
Trường THCS Đông Phú
Nguyễn Tuân
Tác giả:
- Một số sáng tác tiêu biểu: Thiếu quê hương, Vang bóng một thời, Chiếc lư đồng mắt cua, Đường vui, Sông Đà, Tờ hoa…
- Nguyễn Tuân: (1910 - 1987 )
- Bút danh: Thanh Hà, Nhất Lang, Tuấn Thừa Sắc.
- Quê quán: Thôn Thượng Đình, nay thuộc phường Nhân Chính Hà Nội.
- Những nét nổi bật trong phong cách Nguyễn Tuân: Tác phẩm của ông luôn thể hiện phong cách độc đáo, tài hoa, uyên bác, sự hiểu biết phong phú về nhiều mặt, ngôn ngữ điêu luyện, có sở trường về thể tuỳ bút, bút kí.
Ông được coi là một nghệ sĩ lớn, một nhà văn hoá lớn.
Tác phẩm:
- Văn bản Cô Tô được viết vào tháng 4 năm 1976, nhân chuyến nhà văn ra thăm đảo Cô Tô.
- Văn bản thuộc phần cuối của một thiên kí dài CÔ TÔ của Nguyễn Tuân, được in trong cuốn Nguyễn Tuân toàn tập.
MỘT SỐ TÁC PHẨM CHÍNH CỦA NGUYỄN TUÂN
+ Phần1 : Ngày thứ năm … mùa sóng ở đây: Vẻ đẹp của Cô Tô sau cơn bão.
+ Phần 2: Mặt trời lại rọi lên… là là nhịp cánh: Cảnh mặt trời lên trên đảo Cô Tô.
+ Phần 3: Khi mặt trời đã lên…cho lũ con lành: Cảnh sinh hoạt buổi sớm trên đảo Cô Tô và hình ảnh người lao động.
- Bố cục : (3 phần)
Thảo luận nhóm 4 (2 phút)

Văn bản chia làm mấy đoạn? Nêu nội dung chính từng đoạn?









bầu trời
Cây trên núi đảo
nước biển
Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ Cô Tô cũng trong sáng như vậy. lại thêm xanh mượt, lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi, và lại hơn nữa.Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong những ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi. Chúng tôi leo dốc lên đồn Cô Tô hỏi thăm sức khỏe anh em bộ binh và hải quân cùng đóng sát nhau trong cái đồn khố xanh cũ ấy. Trèo lên nhìn ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám hướng, quay gót 180 độ mà ngắm cả toàn cảnh đảo Cô Tô. Nhìn rõ cả Tô Bắc, Tô Trung, Tô Nam mà càng thấy yêu mến hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng đẻ ra và lớn lên theo màu sóng ở đây.
cát
Ngày thứ năm trên đảo
nóc đồn



Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng như vậy. Cây trên núi đảo lại thêm nước biển lại hơn hết cả mọi khi, và cát lại hơn nữa.Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong những ngày động bão, thì nay lưới càng thêm giã đôi. Chúng tôi leo dốc lên đồn Cô Tô hỏi thăm sức khỏe anh em bộ binh và hải quân cùng đóng sát nhau trong cái đồn khố xanh cũ ấy. Trèo lên nóc đồn nhìn ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám hướng, quay gót 180 độ mà ngắm cả toàn cảnh đảo Cô Tô. Nhìn rõ cả Tô Bắc, Tô Trung, Tô Nam mà càng thấy yêu mến hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng đẻ ra và lớn lên theo màu sóng ở đây.
trong trẻo, sáng sủa.
Tính từ gợi tả màu sắc, vừa tinh tế, vừa gợi cảm.
vàng giòn
nặng mẻ cá
trong sáng
xanh mượt
lam biếc đặm đà
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa. Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong những ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi. Chúng tôi leo dốc lên đồn Cô Tô hỏi thăm sức khỏe anh em bộ binh và hải quân cùng đóng sát nhau trong cái đồn khố xanh cũ ấy. Trèo lên nhìn ra bao la Thái Bình Dương bốn phương tám hướng, quay gót 180 độ mà ngắm cả toàn cảnh đảo Cô Tô.





nóc đồn
- Càng thấy yêu mến hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng đẻ ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây.
- Bức tranh phong cảnh biển đảo trong sáng, phóng khoáng, lộng lẫy, đầy sức sống.
Đảo Cù Lao Chàm
Thánh địa Mỹ Sơn
Câu hỏi thảo luận
1. Tìm chi tiết miêu tả không gian trước khi mặt trời mọc? Em có nhận xét gì về cảnh ấy?
2. Hình ảnh mặt trời lên trên biển đảo Cô Tô được miêu tả cụ thể như thế nào?
Chân trời, ngấn bể: Sạch như tấm kính lau hết mây, hết bụi.
-> Hình ảnh so sánh độc đáo, mới lạ, từ ngữ gợi hình.
- Thể hiện tài quan sát, tưởng tượng của nhà văn.
-> Bức tranh thiên nhiên rực rỡ, tráng lệ và giàu chất thơ.
Mặt trời: Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên đầy đặn.
- Quả trứng hồng hào thăm thẳm...
- Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh.
Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi, chao lại...một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh.
- Cái giếng nước ngọt giữa đảo.
- Rất đông người: tắm, múc, gánh nước, bao nhiêu là thùng, gỗ cong, ang gốm.
Anh hùng Châu Hoà Mãn quẩy nước ngọt cho thuyền.
Chị vợ địu con dịu dàng như hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành.
> Hình ảnh so sánh độc đáo, thú vị, động từ chỉ hành động.
> Cuộc sống nhộn nhịp, vui tươi, giản dị, thanh bình.
- Vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền.
- Tình cảm yêu thương, tự hào của nhà văn đối với đảo Cô Tô.
Luyện tập
1. Viết đoạn văn miêu tả cảnh mặt trời mọc trên quê em?
2. Vẽ bức tranh về chủ đề “Bảo vệ môi trường biển đảo”?
DẶN DÒ
Đọc kĩ văn bản, nhớ những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu.
Hiểu ý nghĩa của các hình ảnh so sánh.
Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về đảo Cô Tô.
Tham khảo một số bài viết về đảo Cô Tô để hiểu và thêm yêu mến một vùng bđất của Tổ Quốc.
Chuẩn bị: VH: Cây tre Việt Nam.
Tiết sau: TLV: Bài viết số 6 – Tả người