Bài 25. Các thành phần chính của câu

MÔN NGỮ VĂN LỚP 6
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP CÓ KẾT QUẢ TỐT!


Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành
một chàng dế thanh niên cường tráng.

Chẳng bao lâu, tôi // đã trở thành một
Tr.N
CN
VN
chàng dế thanh niên cường tráng.
Tôi / đã trở thành một chàng dế thanh niên cường
CN VN tráng.
Bỏ phần chủ ngữ:
Chẳng bao lâu, đã trở thành một chàng dế thanh
Tr.N VN niên cường tráng.
Bỏ phần trạng ngữ:
Bỏ phần vị ngữ: Chẳng bao lâu, tôi
TrN CN
Thảo luận nhóm đôi (3 phút).
Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau. Cho biết mỗi chủ ngữ hoặc vị ngữ có cấu tạo như thế nào?
Dãy bàn 1, 2 : a, b, e
Dãy bàn 3, 4 : c, d, e
a. Một buổi chiều, tôi ra đứng ở cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.
b. Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.
c. Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam […] Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.
d. Lao động là vinh quang.
e. Đẹp là điều ai cũng thích.
Xác định CN, VN trong các câu:
Một buổi chiều, tôi / ra đứng ở cửa hang như mọi khi,
Tr .N CN VN (1)
xem hoàng hôn xuống.
VN 2
b. Chợ Năm Căn / nằm sát bên bờ sông,/ ồn ào,/ đông vui,
CN VN1 VN2 VN3
tấp nập.
VN4
e. Đẹp / là điều ai cũng thích.
CN VN

c. Cây tre/ là người bạn thân của nông dân Việt
CN VN Nam.
[…] Tre, / nứa, / mai, / vầu / giúp người trăm
CN1 CN2 CN3 CN4 VN
nghìn công việc khác nhau.
d. Lao động / là vinh quang.
CN VN
- Có khả năng kết hợp với các phó từ ch? quan h? th?i gian.
- Trả lời cho câu hỏi: Làm gì? L�m sao? Như thế nào? Là gì?
- Nêu tên sự vật, hiện tượng có hoạt động, đặc điểm, trạng thái,…được miêu tả ở vị ngữ.
- Trả lời cho c�c câu hỏi: Ai? Con gì? Cái gì?
- Động từ, tính từ, danh từ.
Cụm động từ, cụm tính từ, cụm danh từ.
- Câu có thể có một hoặc nhiều vị ngữ.
- Danh từ, đại từ, cụm danh từ.
- Một số trường hợp chủ ngữ là động từ, tính từ, hoặc cụm động từ, cụm tính từ.
- Caâu coù theå coù moät hoaëc nhieàu chuû ngöõ.
Thảo luận nhóm bàn (3 phút)

Bài tập : Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau. Cho biết mỗi chủ ngữ hoặc vị ngữ có cấu tạo như thế nào?
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
Bài 1:
Biểu điểm:
Mỗi câu xác định đúng chủ ngữ, vị ngữ ( 1 điểm).
Phân tích đúng cấu tạo của chủ ngữ, vị ngữ (1 điểm).
Đúng 5 câu ( 10 điểm).
Đặt câu có vị ngữ trả lời cho câu hỏi Làm gì?
Đặt câu có vị ngữ trả lời cho câu hỏi Như thế nào?
Bài tập củng cố
1. Chủ ngữ thường trả lời cho các câu hỏi là:
A. Con gì? Cái gì? Là gì?
B. Làm gì? Làm sao? Như thế nào?
C. Là gì? Như thế nào? Cái gì?
D. Ai? Con gì? Cái gì?
2. Trong những câu sau, câu nào có vị ngữ là tính từ?
A. Haø Noäi laø thuû ñoâ cuûa nöôùc ta.
B. Cô giáo đang giảng bài.
C. Khăn quàng màu đỏ.
D. Bố em là thầy giáo.
Bài tập củng cố

3. Hãy cho biết vị ngữ của câu: “Mặt trời nhú lên dần dần rồi lên cho kì hết” có cấu tạo như thế nào? Trả lời cho câu hỏi gì?
A. Động từ - Làm gì?
B. Cụm động từ - Như thế nào?
C. Tính từ - Làm sao?
D. Cụm tính từ- Là gì?

4. Trong những câu sau, câu nào có chủ ngữ không phải là danh từ?
A. An là học sinh giỏi.
B. Làng tôi có luỹ tre xanh.
C. Tôi đang làm bài tập Ngữ văn.
D. Cái lưng của bà tôi đã còng.
DẶN DÒ

Hoàn thành các bài tập vào vở.
Nắm chắc nội dung kiến thức bài học.
Chuẩn bị bài: " Thi làm thơ 5 chữ ". Sưu tầm các bài thơ thuộc thể loại thơ 5 chữ.