Bài 25. Các thành phần chính của câu

VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Kính chào quý thầy cô
- Thế nào là hoán dụ? Các kiểu hoán dụ.
- Hãy chỉ ra phép hoán dụ trong câu thơ sau?

“Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.”
(Hoàng Trung Thông)
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 25 -Tiết 102:
CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I.Tìm hiểu bài
1. Phân biệt thành phần chính với thành phần phụ của câu
* Xét VD: SGK/92

Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cuờng tráng.


TN
CN
VN
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Tìm hiểu bài
* Xét VD: SGK/92
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cuờng tráng.

TN
CN
VN
b. Tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
a. Chẳng bao lâu, tôi.
c. Chẳng bao lâu, đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Tìm hiểu bài


* Xét VD: SGK/92
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cuờng tráng.


TN
CN
VN
thành phần phụ
thành phần chính
không bắt buộc có mặt trong câu
bắt buộc có mặt trong câu
* Kết luận: SGK/92
1. Phân biệt thành phần chính với thành phần phụ của câu
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Tìm hiểu bài
1. Phân biệt thành phần chính với thành phụ của câu
2. Vị ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93





a. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
b. Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.
c. Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.
d. Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam […].
Thảo luận nhóm ( Thời gian 5’)
Hãy quan sát các vị ngữ và điền thông tin vào bảng sau?
PHÓ TỪ
LÀM
SAO?
LÀM GÌ?
NHƯ THẾ NÀO?
LÀ GÌ?
CĐT
CĐT
CDT
CĐT,TT
TT,TT
MỘT
HAI
BỐN
HAI
a. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cuờng tráng.
TN
CN
VN
đã
CĐT
b. Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.
VN 1
VN 2
Cụm ĐT
Cụm ĐT
c. Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.
Cụm ĐT
VN1
VN2
VN3
VN4

TT
TT
TT
d. Cây tre là người bạn thân của người nông dân Việt Nam
(…). Tre, nứa, trúc, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.
VN 1
Cụm DT
Cụm ĐT
VN 2
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Tìm hiểu bài
1. Phân biệt thành phần chính với thành phụ của câu
2. Vị ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93
* Kết luận: SGK/93
3. Chủ ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93






Trò chơi tiếp sức
Chủ ngữ có thể trả lời câu hỏi nào? Cấu tạo của chủ ngữ? Số lượng của chủ ngữ trong câu?
AI?
CÁI GÌ?
CÂY GÌ?
CÂY GÌ?
ĐẠI TỪ
CỤM DANH TỪ
DANH TỪ
DANH TỪ
MỘT
MỘT
MỘT
BỐN
a. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
b. Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.
tôi
Chợ Năm Căn
c. Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam […].
Cây tre
d. Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.
Tre, nứa, mai, vầu
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Tìm hiểu bài
1. Phân biệt thành phần chính với thành phụ của câu
2. Vị ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93
* Kết luận: SGK/93
3. Chủ ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93
* Kết luận: SGK/93







Là thành phần chính của câu.
Là thành phần chính của câu.
Thường là danh từ, đại từ, cụm danh từ.
Làm gì? Làm sao? Như thế nào? Là gì?
Ai? Con gì? Cái gì?
Có thể kết hợp với các phó từ chỉ quan hệ thời gian.
Thường là động từ, cụm động từ, tính từ, cụm tính từ, danh từ cụm danh từ.
Một hoặc nhiều
Một hoặc nhiều
BÀI 25 – TIẾT 102: CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Tìm hiểu bài
1. Phân biệt thành phần chính với thành phụ của câu
2. Vị ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93
* Kết luận: SGK/93
3. Chủ ngữ
* Xét VD: SGK/92, 93
* Kết luận: SGK/93
II. Ghi nhớ (SGK/92,93)
III. Luyện tập







Bài 25 -Tiết 102 : CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU

III. Luyện tập:
BT1/94. Xác định và cho biết cấu tạo chủ ngữ, vị ngữ:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.

(Tô Hoài)
Câu 1: Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một

hàng dế thanh niên cường tráng.
Câu 2: Đôi càng tôi mẫm bóng.
Câu 3: Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ

cứng dần và nhọn hoắt.
/
/
/
CN
VN
CN
CN
VN
VN
(Đại từ)
(2 Cụm TT)
(TT)
(Cụm DT)
(Cụm ĐT)
(Cụm DT)
Hướng dẫn về nhà:
* Bài cũ:
- Học thuộc 3 ghi nhớ (SGK/92,93)
- Vẽ sơ đồ tư duy hệ thống nội dung bài học.
- Hoàn thành bài tập .

* Bài mới:
Soạn bài: “ Thi làm thơ 5 chữ “ .
- Đọc, trả lời BT1a,b  rút ra đặc điểm thơ 5 chữ.
- Tập làm thơ 5 chữ. – Các nhóm, tổ bàn bạc, lựa chọn đề tài.
- Các nhóm cử đại diện đọc bài thơ hay nhất và bình bài thơ đó.