Bài 25. Các thành phần chính của câu

Tiết: 107
TIẾT: 107
CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Phân biệt thành phần chính và thành phần phụ của câu:
1. Ví dụ:
Em hãy xác định thành phần câu trong câu sau:
.
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một

chàng dế thanh niên cường tráng

Trạng ngữ
CN
VN
Đọc các câu sau , so sánh với câu trên?
Tôi đã trở thành mộtchàng dế thanh niên cường tráng
Bỏ trạng ngữ- câu văn có nghĩa.
Chẳng bao lâu, đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
Bỏ chủ ngữ-câu văn vô nghĩa.
Chẳng bao lâu, tôi
Bỏ vị ngữ-câu văn vô nghĩa
Qua các câu trên, thành câu nào không thể thiếu ?
Chủ ngữ và vị ngữ là thành phần không thể thiếu trong câu.Giúp diễn đạt một nội dung trọn vẹn.
Đó là thành phần chính trong câu, vậy em phân biệt thành phần cchính và thành phần phụ trong câu trên cơ sở nào?
2. Ghi nhớ: (SGK).
II. Vị ngữ:
1. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng

dế thanh niên cường tráng
Ví dụ trên có mấy vị ngữ?
Có một vị ngữ.
Phó từ
Vị ngữ đó trả lời cho cau hỏi gì?
Trả lời câu hỏi Như thế nào?
Một buổi chiều, tôi ra đứng trước cửa

hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống
Câu trên có mấy vị ngữ?
Có hai vị ngữ.
Vị ngữ 1
Vị ngữ 2
Hai vị ngữ đó là hai từ hay hai cụm từ? Từ ( Cụm từ) loại gì?
Hai cụm động từ
Hai vị ngữ trên trả lời cho câu hỏi gì?
Trả lời câu hỏi Làm gì?
Chợ Năm Căn nằm bên bờ sông, ồn ào,

đông vui, tấp nập.

Câu trên có mấy vị ngữ? Từ loại gì?
Có bốn vị ngữ. Một cụm động từ, ba tính từ.
Vn 1 (cụm ĐT)
Vn2 (TT)
Vn 3 (TT)
Vn 4 (TT)
Cây tre là người bạn
thân của nông dân
Việt Nam […]. Tre,
nứa, mai, vầu giúp

người trăm nghìn

công việc khác nhau.

Vn ( cụm DT)
Câu trên có mấy vịngữ? Từ loại?
Một vị ngữ, cụm danh từ.
Qua các ví dụ trên, em nhận thấy vị ngữ có những đặc điểm gì?
2. Ghi nhớ: (SGK).
III. Chủ ngữ:
1. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi

đã trở thành một chàngdế thanh niên cường tráng
Câu trên có mấy chủ ngữ? Từ loại gì? Trả lời câu hỏi gì?
CN ( đại từ)
một chủ ngữ là đại từ, trả lời câu hỏi Ai?
Chợ Năm Căn


nằm bên bờ

sông, ồn ào,

đông vui, tấp nập.
Câu trên có mấy chủ ngữ? Từ loại gì? Trả lời câu hỏi gì?
CN (cụm danh từ)
Một chủ ngữ là cụm danh từ, trả lời câu hỏi Cái gì?
Trâu, bò, gà, lợn là những vật nuôi

quen thuộc ở nông thôn Việt Nam.
Câu trên có mấy chủ ngữ? Từ loại gì? Trả lời câu hỏi gì?
CN 1
CN 2
CN 3
CN 4
Có bốn chủ ngữ là danh từ, trả lời câu hỏi Con gì?
Về nội dung, chủ ngữ có quan hệ như thế nào với vị ngữ?
Chủ ngữ nêu tên sự vật, hiện tượng có hành động, đặc điểm… được miêu tả ở vị ngữ.
2. Ghi nhớ: (SGK).
IV. Luyện tập:
1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ và cấu tạo của chủ ngữ, vị ngữ trong đoạn văn sau:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mãm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở kheo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
Câu
Chủ ngữ
vị ngữ
1
2
3
4
5
Tôi ( đại từ)
Đôi càng tôi (cụm danh từ)
Tôi ( đại từ)
Những…ở kheo ( cụm danh từ)
Những ngọn cỏ (cụm danh từ)
một cụm động từ
Một tính từ
Hai cụm tính từ
Hai cụm động từ.
Một cụm động từ.