Bài 25. Các thành phần chính của câu

Môn: Ngữ văn.
Giáo viên Ngô Anh Tuấn
Trường thcs nguyễn huy tưởng
Giáo án điện tử dự thi
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài:Các thành phần chính của câu.
I. Phân biệt thành phần chính với thành phần phụ của câu.
1. Ví dụ:
a, Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.

b, Này thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa.
Trạng ngữ
CN
//
VN
CN
VN
//
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài:Các thành phần chính của câu.
2. Nhận xét:
- Có thể bỏ trạng ngữ mà ý nghĩa cơ bản của câu vẫn không thay đổi => Thành phần phụ.
- Không thể bỏ CN và VN vì:
Cấu tạo câu không hoàn chỉnh. =>Thành phần chính
Nội dung câu trở nên khó hiểu.
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài:Các thành phần chính của câu.
Ghi nhớ 1: (SGK – 92)
Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có
mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnhvà diễn đạt được một ý trọn vẹn.
Thành phần không bắt buộc phải có mặt được gọi là thành phần phụ.
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài: Các thành phần chính của câu.
II. Vị ngữ
1. Ví dụ:
a, Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.

b, Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, đông vui, ồn ào, tấp nập.

c, Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam.

d, Tre nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.

CN
CN
CN
CN
//
Trạng ngữ
//
//
//
VN
VN
VN
VN
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài: Các thành phần chính của câu.
2. Nhận xét:
a, VN là cụm ĐT.
b, VN1 là cụm ĐT, VN 2,3,4 là TT
c, VN là cụm DT
d, VN là cụm ĐT
Ghi nhớ

VN là thành phần chính của câu có khả năng kết
hợp với các phó từ chỉ quan hệ thời gian và trả lời
cho các câu hỏi Làm gì?, Làm sao?, Như thế nào?
hoặc là gì?.
VN thường là ĐT hoặc cụm ĐT, DT hoặc cụm DT,
TT hoặc cụm TT.
Câu có thể có một hoặc nhiều VN.
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài: Các thành phần chính của câu.
III. Chủ ngữ:
1. Ví dụ (Ví dụ phần II)
2. Nhận xét: CN - VN
Nêu tên sự vật, hiện tượng Thông báo hành động, đặc điểm, trạng thái, ...
a, CN là đại từ.
b, CN là cụm DT
c, CN là DT
d, CN 1, 2, 3, 4 là DT
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài: Các thành phần chính của câu.
Ghi nhớ

CN là thành phần chính của câu nêu tên sự vật,
hiện tượng có hành động, đặc điểm, trạng thái, ...
được miêu tả ở VN. CN thường trả lờicho các câu
hỏi Ai?, Con gì?, Cái gì?.
CN thường là DT, đại từ hoặc cụm DT. Trong
những trường hợp nhất định, ĐT, TT hoặc cụm ĐT,
cụm TT cũng có thể làm CN.
Câu có thể có một hoặc nhiều VN.
Thứ hai ngày 10 tháng 3 năm 2009
Môn: Ngữ văn
Bài: Các thành phần chính của câu.
IV. Luyện tập:
1, Bài tập 1: Xác định CN, VN trong những câu sau. Cho biết mỗi CN hoặc VN có cấu tạo như thế nào.
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.

Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và

nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co

cẳng lên, đạp phanh phách vào những ngọn cỏ. Những nhọn cỏ gẫy rạp,

y như có nhát dao vừa lia qua.
CN (Cụm DT)
//
//
//
//
//
CN (Đại từ)
CN (Cụm DT)
CN (Đại từ)
CN (Cụm DT)
VN (Cụm ĐT)
VN (Cụm TT)
VN (Cụm TT)
VN (Cụm ĐT)
VN (Cụm TT)
Trò chơi
Tìm cấu tạo câu
* Luật chơi:
- Có 6 bức tranh tương ứng với câu hỏi.
- Gọi HS lên chọn tranh và phân tích câu.
+ Nếu đúng sẽ được thưởng.
+ Nếu sai thì phải giành quyền chơi cho HS khác.
Trò chơi
Tìm cấu tạo câu
1
3
5
4
6
2
Kính chúc các thầy cô mạnh khỏe
Phân tích:
Tre vẫn còn phải vất vả mãi với người.
CN
//
VN
Tặng bạn một tràng pháo tay
Phân tích:
Gió đưa tiếng sáo, gió nâng cánh diều.
CN 1
//
VN 1
CN 1
//
VN 2
Phần thưởng của bạn là một quyển nháp
Phân tích:
Bướm hiền lành bỏ chỗ lao xao.
CN
//
VN
Phần thưởng của bạn
là một quyển vở
Chúc mừng bạn
?
Phân tích:
Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
CN
//
VN
Tặng bạn một viên tẩy
?
Phân tích:
Bạn Lan là người học giỏi nhất lớp 6A.
CN
//
VN
Bạn đã có một viên tẩy
Chúc mừng
Phân tích:
Chúng tôi thích nghe kể những câu chuyện dân gian.
CN
//
VN
?

Phần thưởng của bạn
là một cái bút chì
Chúc mừng bạn