Bài 25. Các thành phần chính của câu

Bài giảng môn : Ngữ Văn 6

Trường PTdt nội trú Nguyễn Bỉnh Khiêm

Tổ Xã Hội
Chào mừng các thầy cô giáo về Thăm lớp 6B
Giáo Viên hướng dẫn: Hoàng Thị Hằng
Giáo sinh thực hiên: Lê Thị Bích Ngọc
2011

Kiểm tra bài cũ
Thế nào là Hoán dụ?
Có mấy kiểu Hoán dụ?
Tiết 107
Các thành phần chính của câu
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
I/ Phân biệt thành phần chính
và thành phần phụ của câu
1. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.


( Tô Hoài)
TN
CN
VN
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
I/ Phân biệt thành phần chính
và thành phần phụ của câu
1. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.




Bỏ Trạng ngữ:-> Tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.



Bỏ chủ ngữ:-> Chẳng bao lâu, đã trở thành một chàng dế thanh niên
cường tráng.


Bỏ vị ngữ:-> Chẳng bao lâu, tôi
Câu vẫn hoàn chỉnh về cấu trúc ngữ pháp,
vẫn diễn đạt được ý trọn vẹn.
Câu sẽ không hoàn chỉnh về cấu trúc,
không diễn đạt được ý trọn vẹn.
Câu sẽ không hoàn chỉnh về cấu trúc,
không diễn đạt được ý trọn vẹn.
Hãy cho biết thành phần nào trong câu có thể lược bỏ được?
Trạng ngữ
có thể lược bỏ
Chủ ngữ-vị ngữ
Không thể lựơc bỏ
Thành phần nào không thể lược bỏ được, vì sao?
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
I/ Phân biệt thành phần chính
và thành phần phụ của câu
1. Ví dụ:
2. Nhận xét:
Thành phần có thể lược bỏ được là trạng ngữ
Thành phần không thể lược bỏ được là chủ ngữ và vị ngữ
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
I/ Phân biệt thành phần chính
và thành phần phụ của câu
1. Ví dụ:
2. Nhận xét
3. Ghi nhớ : ( sgk - T92)
Thành phần chính của câu
là những thành phần
bắt buộc phải có mặt để câu có:
Cấu tạo hoàn chỉnh
Diễn đạt một ý trọn vẹn
*/ Lưu ý:
VD: - Anh về hôm nào?
- Hôm qua, (anh về)
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
II/ Vị ngữ
1. Đặc điểm
a. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.



VN
Thành phần VN này trả lời cho những câu hỏi nào?
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
II/ Vị ngữ
1. Đặc điểm
a. Ví dụ:
b. Nhận xét:
Vị ngữ là thành phần chính của câu
Có khả năng kết hợp với phó từ chỉ quan hệ thời gian
Trả lời cho các câu hỏi: Làm gì? Làm sao?...
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
III/ vị ngữ
2. Cấu tạo
a/ VD
a/ Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống


( Tô Hoài)
b/ Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.


( Đoàn Giỏi)
c/ Cây Tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam [..] Tre, nứa, mai, vầu



giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.
( Thép Mới)
VN1
VN2
VN1
VN3
VN2
VN4
VN
VN
Cụm động từ
Cụm động từ
Cụm động từ
Tính từ
Cụm danh từ
Cụm động từ
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
II/ Vị ngữ
2. Cấu tạo
a. Ví dụ:
b. Nhận xét:
Vị ngữ có thể là từ, cụm từ:
+ Từ: Danh từ, động từ, tính từ
+ Cụm từ: Cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ
- Một câu có thể có 1 hoặc nhiều vị ngữ.
1. Đặc điểm
*/ Ghi nhớ: SGK T94
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
III/ Chủ ngữ
1. Đặc điểm
a. Ví dụ:
a/ Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống


( Tô Hoài)
b/ Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.


( Đoàn Giỏi)
c/ Cây Tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam [..] Tre, nứa, mai, vầu



giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.
( Thép Mới)
CN
CN
CN
CN1
CN2
CN3
CN4
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
III/ Chủ ngữ
a. Ví dụ:
b. Nhận xét:
Chủ ngữ là thành phần chính của câu.
Trả lời các câu hỏi Ai? Cái gì? Con gì?
1. Đặc điểm
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
III/ Chủ ngữ
a. Ví dụ:
2. Cấu tạo:
1. Đặc điểm
a/ Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống


( Tô Hoài)
b/ Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.


( Đoàn Giỏi)
c/ Cây Tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam [..] Tre, nứa, mai, vầu



giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.
( Thép Mới)
CN
CN
CN
CN1
CN2
CN3
CN4
Đại từ
Cụm danh từ
Cụm danh từ
Danh từ
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
III/ Chủ ngữ
a. Ví dụ:
2. Cấu tạo:
1. Đặc điểm
b. Nhận xét:
Chủ ngữ thường là danh từ, đại từ hoặc cụm danh từ
Câu có thể có 2 hoặc nhiều chủ ngữ.
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
IV/ Luyện tập
1. Bài tập 1 ( thảo luận nhóm)
? Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau;
Cho biết mỗi chủ ngữ hoặc vị ngữ có cấu tạo như thế nào?
" ( 1)Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường
tráng. (2)Đôi càng tôi, mẫm bóng. (3)Những cái vuốt ở chân, ở khoeo
cứ cứng dần và nhọn hoắt. (4)Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của
những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ.
(5) Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua."
Tiết 107 - Các thành phần chính của câu
1. Bài tập 1 ( thảo luận nhóm)
BT1:
(1)Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.


(2) Đôi càng tôi, mẫm bóng.


(3)Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.


(4)Thỉnh thoảng, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ.


(5)Những ngọn cỏ gẫy rạp.
Tr.NG
VN
CN
Vn
CN
VN1
VN2
Tr.NG
VN1
VN
CN
CN
CN
VN2
Đại từ
Cụm động từ
Cụm danh từ
Tính từ
Cụm danh từ
Cụm tính từ
Cụm tính từ
Đại từ
Cụm động từ
Cụm động từ
Cụm danh từ
Cụm động từ