Bài 25. Biến dạng của lá

Kiểm tra bài cũ :
1- Vì sao sự thoát hơi nước qua lá có ý nghĩa quan trọng đối với cây ?

- Giúp cho việc vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá .
- Giữ cho lá khỏi bị đốt nóng dưới ánh nắng mặt trời .

2- Tại sao khi đánh cây trồng ở nơi khác người ta phải chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá cắt ngắn ngọn ?

- Nhằm mục đích làm giảm sự thoát hơi nước qua lá khi cây chưa bén rễ .
- Khi đánh cây , bộ rễ bị tổn thương nên lúc mới trồng sẽ chưa thể hút nước để bù vào lượng nước đã mất qua lá . Lúc đó , nếu bị mất nhiều nước quá cây có thể héo rồi chết .
Tiết 29
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1- Có những loại lá biến dạng nào ?
(Hoàn thành bảng mục I / VBT)
*Tìm hiểu về một số loại lá biến dạng .
- Thảo luận nhóm -
? Quan sát H 25.1 ? 25.7 làm việc trên bảng liệt kê vở BT/49 .
. Lá của cây xương rồng có đặc điểm gì ?
+ Lá có dạng gai nhọn.
. Vì sao đặc điểm đó giúp cây có thể sống ở những nơi khô cạn thiếu nước ?
+ Làm giảm sự thoát hơi nước.


Cành mây
. Một số lá chét của cây đậu Hà Lan và lá ở ngọn cây mây có gì khác với lá bình thường ?
+ Có dạng tua cuốn, tay có móc.
. Những lá có biến đổi như vậy có chức năng gì đối với cây ?
+ Giúp cây leo lên cao.
. Tìm những vảy nhỏ có ở trên thân rễ . Hãy mô tả hình dạng và màu sắc của chúng ?
+ Lá phủ trên thân rễ có dạng vảy mỏng, màu nâu nhạt.
. Những vảy đó có chức năng gì đối với chồi của thân rễ ?
+ Che chở bảo vệ cho chồi của thân rễ.
. Phần phình to thành củ là do bộ phận nào của lá biến thành và có chức năng gì ?
+ Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng, chứa chất dự trữ cho cây.
? Tìm hiểu TT ?/ 83 . Quan sát H 25.6 , H 25.7 tìm hiểu hai loại lá biến dạng, lá của cây bèo đất, cây nấp ấm.


Lá có dạng gai nhọn
Giảm sự thoát hơi nước
Lá biến thành gai
Lá ngọn có dạng tua cuốn
Giúp cây leo lên cao
Tua cuốn
Lá ngọn có dạng tay có móc
Giúp cây bám để leo lên cao
Tay móc
Lá phủ trên thân rễ có dạng vảy mỏng
Che chở bảo vệ cho chồi của thân rễ
Lá vảy
Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng
Chứa chất dự trữ cho cây
Lá dự trữ
Trên lá có nhiều lông tuyến tiết chất dính thu hút và có thể tiêu hoá sâu bọ
Bắt và tiêu hoá sâu bọ
Lá bắt mồi
Gân lá phát triển thành cái bình có nắp đậy, thành bình có tuyến tiết chất dịch thu hút và tiêu hoá được sâu bọ
Bắt và tiêu hoá sâu bọ chui vào bình
Lá bắt mồi
1- Có những loại lá biến dạng nào ?
(Hoàn thành bảng mục I / VBT)
2 - Biến dạng của lá có ý nghĩa gì ?

- Lá của một số loại cây biến đổi hình thái thích hợp với chức năng ở những điều kiện sống khác nhau .
VD : Lá biến thành gai , lá biến thành tua cuốn hoặc tay móc , lá vảy , lá dự trữ chất hữu cơ , lá bắt mồi .
Củng cố và luyện tập
- Gợi ý câu hỏi 1 phần 2 : Một số loại xương rồng sống ở những nơi khô hạn thiếu nước, lá của chúng biến thành gai có tác dụng giảm sự thoát hơi nước, giúp cây có thể thích nghi và tồn tại được trong điều kiện khô hạn đó.
Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :
- Bài cũ : Học bài . Trả lời câu hỏi SGK .
- Bài mới : Chuẩn bị bài 26 : Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên .
. Mẫu vật : Chuẩn bị theo nhóm .
. Đoạn rau má , củ khoai lang có mầm , củ gừng , củ nghệ có mầm , lá cây thuốc bỏng.
. Hãy tìm hiểu và kể tên một số cây có khả năng sinh sản bằng thân bò, sinh sản bằng lá mà em biết?
. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là gí?