Bài 25. Biến dạng của lá

1
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
2
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trình bày thí nghiệm chứng minh có sự thoát hơi nước qua lá ? Rút ra kết luận cho biết nước vào cây đi đâu ?
a) Thí nghiệm1: (nhóm Tuấn và Hải) Cho 2 cây bằng nhau vào 2 lọ A và B có mực nước và dầu như nhau. Ngắt hết lá cây ở lọ B. Đậy kín nút 2 lọ và để lên 2 đĩa cân cho thăng bằng.
* Kết quả : sau 1 giờ :
+ Mực nước ở lọ A giảm hẳn.
+ Mực nước ở lọ B như cũ.
+ Kim cân lệch về phía có lọ B.
b) Kết luận : phần lớn nước do rễ hút vào cây được lá thải ra môi trường bằng hiện tượng thoát hơi nước qua các lỗ khí ở lá.
3
Qua các bài đã học, em hãy nêu các chức năng chủ yếu của lá ?
* Chức năng của lá:
- Quang hợp
- Hô hấp
- Thoát hơi nước
Cây nắp sò
Cây nắp ấm
4
Bài 25. BIẾN DẠNG CỦA LÁ
I. Có những loại lá biến dạng nào ?
Em hãy cho biết có những loại lá biến dạng nào ?
5
Bài 25. BIẾN DẠNG CỦA LÁ
I. Có những loại lá biến dạng nào ?
Thảo luận nhóm trong 5 phút:
Câu 1: Quan sát cây xương rồng, cho biết lá cây xương rồng có đặc điểm gì? Vì sao đặc điểm đó giúp cây sống ở nơi khô hạn, thiếu nước?
Câu 2: Quan sát cây đậu Hà Lan và cây mây, cho biết lá chét ở cây đậu Hà Lan và lá ngọn cây mây có gì khác với cây bình thường? Những lá đó biến đổi có chức năng gì đối với cây?
Câu 3: Quan sát củ riềng và củ dong ta tìm những vảy nhỏ trên thân rễ, hãy mô tả hình dạng và màu sắc của chúng. Những vảy đó có chức năng gì đối với các chồi của thân rễ?
Câu 4: Quan sát củ hành cho biết phần phình to thành củ là do bộ phần nào của lá biến thành và có chức năng gì?
Câu 5: Quan sát vào hình 25.6 và hình 25.7, kết hợp với đoạn phim, cho biết về 2 loại cây có lá đặc biệt
6
Bài 25. BIẾN DẠNG CỦA LÁ
I. Có những loại lá biến dạng nào ?
Lá có dạng gai nhọn
Giúp cây bám để leo lên cao
Lá ngọn có dạng tay móc
Giúp cây leo lên cao
Lá ngọn có dạng tua cuốn
Làm giảm sự thoát hơi nước
Lá phủ trên thân rễ, có dạng vảy, màu nâu nhạt
Che chở bảo vệ cho chồi của thân rễ
Chứa chất dự trữ cho cây
Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng
Bắt và tiêu hoá sâu bọ chui vào bình
Bắt và tiêu hoá ruồi
Gân lá phát triển thành cái bình có nắp đậy, tiết chất dịch để thu hút và tiêu hoá sâu bọ
Trên lá có nhiều lông tiết chất dính để thu hút, tiêu hoá mồi
7
II. Biến dạng của lá có ý nghĩa gì ?
I. Có những loại lá biến dạng nào ?
Lá của một số loài cây đã biến đổi hình thái thích hợp với các chức năng khác nhau trong những hoàn cảnh khác nhau.
Em hãy rút ra kết kuận biến dạng của lá có ý nghĩa gì ?
Bài 25. BIẾN DẠNG CỦA LÁ
8
Củng cố
Em hãy cho biết tên lá biến dạng ?
Gồm
Lá biến thành tua cuốn
Lá biến thành gai
Lá biến thành tay móc
Lá biến thành lá dự trữ
Lá biến thành lá vảy
Lá biến thành lá bắt mồi
Sự biến dạng của lá có ý nghĩa gì ?
Lá của một số loài cây đã biến đổi hình thái thích hợp với các chức năng khác nhau trong những hoàn cảnh khác.
9
Bài tập
1. Hãy ghép đôi cột A với cột B cho phù hợp và ghi vào cột kết quả
1. b
2. c
3. a
4. g
5. d
6. e
10
Bài tập
2. Hãy chọn phương án đúng trong các câu sau: Xương rồng lá biến thành gai nhọn có chức năng:
a. Che chở bảo vệ cho chồi của thân.
b. Làm giảm sự thoát hơi nước.
c. Giúp cây bám để leo lên.
d. Bắt mồi.
* Hãy phát hiện thêm những cây khác nhau ở địa phương em có lá biến dạng nào, nói rõ lá biến dạng đó có tác dụng gì đối với cây ?
* Xem phần em có biết SGK trang 86
11
DẶN DÒ SH chuẩn bị cho tiết học tiếp theo
- Về nhà xem lại bài.
Chuẩn bị cho bài tiếp theo.
Vật mẫu:
+ Cây rau má có đoạn thân bò trên đất ẩm.
+ Củ gừng để ở nơi ẩm.
+ Củ khoai lang để nơi ẩm.
+ Lá thuốc bỏng rơi xuống nơi ẩm.
12
13
Lá có dạng gai nhọn
Giúp cây bám để leo lên cao
Lá ngọn có dạng tay móc
Giúp cây leo lên cao
Lá ngọn có dạng tua cuốn
Làm giảm sự thoát hơi nước
Lá phủ trên thân rễ, có dạng vảy , màu nâu nhạt
Che chở bảo vệ cho chồi của thân rễ
Chứa chất dự trữ cho cây
Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng
Bắt và tiêu hoá sâu bọ chui vào bình
Bắt và tiêu hoá ruồi
Gân lá phát triển thành cái bình có nắp đậy, tiết chất dịch để thu hút và tiêu hoá sâu bọ
Trên lá có nhiều lông tiết chất dính để thu hút, tiêu hoá mồi
Tua cuốn
Lá biến thành gai
Tay móc
Lá bắt mồi
Lá dự trữ
Lá vảy
Lá bắt mồi
Sử dụng các từ sau để gọi tên các loài lá biến dạng đó: Lá bắt mồi, lá vảy, lá biến thành gai, tua cuốn, lá dự trữ, tai móc để hoàn thành bảng sau.
14
15
16