Bài 25. Biến dạng của lá

GV: Trương Thị Hậu
Phòng Giáo Dục Thị Xã Dĩ An
Sinh Học 6.
Trường THCS Tân Bình
Kiểm tra bài cũ
1. Phần lớn nước vào cây đi đâu ?
2. Hãy nêu ý nghĩa của sự thoát hơi nước qua lá?
Cây loa kèn trắng
Qua các bài đã học, em hãy nêu các chức năng chủ yếu của lá ?
* Chức năng của lá:
- Quang hợp
- Hô hấp
- Thoát hơi nước
Lá cây còn thực hiện
chức năng nào nữa không ?
Nếu có, lá cây phải biến đổi như thế nào để thực hiện chức năng mới ?
BÀI 25:
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1. Có những loại lá biến dạng nào?
Hình 25.1. Cây xương rồng
Lá
Lá cây xương rồng có đặc điểm gì ?
Dạng gai nhọn
Đặc điểm đó của cây xương rồng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống của chúng ?
Giảm sự thoát
hơi nước
Em đặt tên cho lá biến dạng này ?
Lá biến
thành gai
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1. Có những loại lá biến dạng nào?
Một số loại lá biến dạng phổ biến:
Lá biến thành gai: làm giảm sự thoát hơi nước
Vd: Các loại xương rồng …
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Lá chét
Cành đậu Hà Lan
Cành mây
Lá ở ngọn cây
1. Một số lá chét của cây đậu Hà Lan, lá ở ngọn cây mây có gì khác với lá bình thường ?
2. Những lá biến đổi như thế có chức năng gì đối với cây ?
3. Em hãy đặt tên cho lá biến dạng này
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Hình 25.2. Cành đậu Hà Lan
Lá chét
Dạng tua cuốn
Hình 25.3. Cành mây
Lá ngọn
Dạng tay móc
Giúp cây leo lên cao
Lá biến thành tua cuốn, tay móc
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
MỘT SỐ CÂY CÓ TUA CUỐN
Mướp ta
Cây bí đao
Cây gấc
Cây mướp đắng
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1. Có những loại lá biến dạng nào?
Một số loại lá biến dạng phổ biến:
Lá biến thành gai: làm giảm sự thoát hơi nước.
Vd: Các loại xương rồng …
Lá biến thành tua cuốn: giúp cây leo lên cao
Vd: Cây đậu Hà Lan, cây mướp, cây bầu, cây bí đỏ…
Lá biến thành tay móc: giúp cây leo cao.
Vd: Lá mây…
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Hình 25.4 Củ dong ta
Lá
Em hãy mô tả hình dạng và màu sắc của những vảy nhỏ trên thân rễ cây dong ta ?
Dạng vảy mỏng, màu
nâu nhạt phủ trên thân rễ
Những vảy đó có chức năng gì đối với các chồi của thân rễ ?
Bảo vệ cho chồi của thân rễ
Em hãy đặt tên cho lá biến dạng này ?
Lá vảy
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
MỘT SỐ CÂY CÓ LÁ VẢY
Củ gừng
Củ nghệ
Củ riềng
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1. Có những loại lá biến dạng nào?
Một số loại lá biến dạng phổ biến:
Lá biến thành gai:, làm giảm sự thoát hơi nước.
Vd: Các loại xương rồng …
Lá biến thành tua cuốn: giúp cây leo lên cao
Vd: Cây đậu Hà Lan, cây mướp, cây bầu, cây bí đỏ…
Lá biến thành tay móc: giúp cây leo cao.
Vd: Lá mây, lá song …
- Lá vảy: Lá phủ trên thân rễ, có dạng vảy mỏng, màu nâu nhạt, che chở, bảo vệ cho chồi của thân rễ
Vd: Củ dong ta, củ gừng, củ nghệ…
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Bẹ lá
Hình 25.5 Củ hành tây
Phần phình to thành củ là do bộ phận nào của lá biến thành và nó có chức năng gì ?
Bẹ lá
phình to
Dự trữ
chất hữu cơ
Em hãy đặt tên cho loại lá biến dạng này ?
Lá dự trữ chất hữu cơ
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1. Có những loại lá biến dạng nào?
Một số loại lá biến dạng phổ biến:
- Lá dự trữ chất hữu cơ:
Vd: Củ hành, củ tỏi, củ kiệu….
Củ kiệu
Củ tỏi
Củ hành tím
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Hình 25.6. Cây bèo đất
H25.7. Lá cây nắp ấm
1. Lá của các cây này có gì đặc biệt ?
2. Chúng có chức năng gì đối với cây ?
3. Môi trường sống của các cây này có gì đặc biệt ?
4. Em thử đặt tên cho lá biến dạng này ?


Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Hình 25.6. Cây bèo đất

Hình 25.7. Cây nắp ấm
Một lá phóng to
Có lông tuyến
Gân lá
Bắt và tiêu hóa mồi
Bình bắt
sâu bọ
Lá bắt mồi
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Cây bèo đất
Cây nắp ấm
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
1. Có những loại lá biến dạng nào?
Một số loại lá biến dạng phổ biến:
- Lá dự trữ chất hữu cơ: Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng, chứa chất dự trữ cho cây.
Vd: Củ hành, củ tỏi, củ kiệu….
- Lá bắt mồi: Cây bèo đất, cây nắp ấm…Bắt và tiêu hóa mồi
Cây bắt ruồi
Cây gọng vó
Cây nắp ấm
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
2. Biến dạng của lá có ý nghĩa gì ?
- Các lá biến dạng để thích hợp với các chức năng khác nhau trong những hoàn cảnh khác nhau.
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Chức năng
gồm
Cuống lá
Phiến lá
Gân lá
Chế tạo chất
hữu cơ cho cây
LÁ
Lá dự trữ
bẹ lá phình to
dự trữ chất dinh dưỡng
Giảm sự thoát hơi nước
Lá biến thành gaii
dạng gai nhọn
Lá vảy
bảo vệ chồi
dạng vảy mỏng
Tua cuốn
leo lleo lên cao
dạng tua cuốn
Tay móc
leo lên cao
dạng tay móc
Lá bắt mồi
có lông tuyến
bắt và
tiêu hóa mồi
gân lá dạng bình
có nắp đậy
LÁ BIẾN DẠNG
Điều kiện sống thay đổi
5. Củ riềng
6. Xương rồng
3. Cây bí xanh
4. Cây mây
2. Cây nấp ấm
d. Tua cuốn
c. Lá biến thành gai
b. Lá vảy
f. Tay móc
a. Lá bắt mồi
? Em hãy chọn nội dung a, b, c . . . sao cho phù hợp với hình 1, 2, 3 . . .
1. Củ hành tím
e. Lá dự trữ
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
Củng cố
1. Một số loài cây có tua cuốn nhằm :
a. Hút chất dinh duỡng của loài cây khác.
b. Để cây bám và leo lên cao.
c. Giúp cây có nhiều trái.
d. Hút nước và muối khoáng từ môi trường .
Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
2. Cây hành bẹ lá biến thành củ phình to nhằm:
a. Quang hợp tốt hơn.
b. Chứa nhiều chất dự trữ.
c. Giúp cây tự vệ.
d. Tất cả đều đúng.

Bài
25
BIẾN DẠNG CỦA LÁ
3. Cây nắp ấm được gọi là loài cây ăn thịt vì :
a. Chúng tiết dịch tiêu hoá các loài sâu bọ khi lọt vào thành bình.
b. Chúng ăn thịt người.
c. Chúng ăn thịt tất cả các loài động vật.
d. Tất cả đều đúng.
Học bài.
Trả lời câu hỏi ở SGK.
Hoàn thành bảng vào vở bài tập
Xem bài 26 “ Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên”
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ