Bài 24. Ứng động
Chia sẻ bởi Thanh Mai |
Ngày 09/05/2019 |
36
Chia sẻ tài liệu: Bài 24. Ứng động thuộc Sinh học 11
Nội dung tài liệu:
Công nghệ
Công dân
Sinh học
Hóa Học
Địa lý
Vật Lý
Sinh học
Tin học
Công dân
Công nghệ
THể dục
Quốc phòng
Lịch sử
Toán học
Văn học
Anh Văn
Hóa Học
Tốn h?c
L?ch s?
Vật Lý
Địa lý
Văn học
Chúc thầy cô nhiều sức khỏe và hạnh phúc!
Chúc hội giảng thành công tốt đẹp!
Giáo viên : Nguyễn Thanh Mai
Năm học : 2008 / 2009
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hướng động
Cảm ứng của cây non đối với điều kiện chiếu sáng.
Ánh sáng
Trong tối
Ánh sáng
1
2
3
Giáo
Án
Điện
Tử
SINH HỌC 11 - BAN KHTN
B. CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT
BÀI 24
ỨNG ĐỘNG
Bài 24:
I. Khái niệm ứng động :
Quan saùt hình sau :
BAN NGÀY
CHIỀU TỐI
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
I.Khái niệm ứng động :
- ứng động là hình thức phản ứng của cây trước tác
nhân kích thích không định hướng
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
II. Các kiểu ứng động :
a. Khái niệm :
- Là kiểu ứng động không có sự phân chia và lớn lên của các tế bào cây .
* Ví dụ :
+ Phản ứng tự vệ của cây trinh nữ .
+ Phản ứng bắt mồi của thực vật .
b. Cơ chế :
1/ Ứng động không sinh trưởng :
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
Tự vệ cây trinh nữ
+Söï vaän ñoäng caây trinh nöõ khi va chaïm
* Cô cheá :
- Ôû goác cuûa cuoáng laù vaø ôû goác cuûa moãi laù cheùt coù 1 vuøng phoàng leân goàm caùc teá baøo chuyeân hoùa goïi laø theå goái ( pulvinus ) .
- Bình thöôøng caùc teá baøo naøy tröông nöôùc laøm caønh laù xoøe roäng .
- Khi va chaïm laøm thay ñoåi ñoät ngoät veà theá nöôùc daãn ñeán maát nöôùc nhanh ▬> theå goáùi meàm nhuõn ▬> cuoáng laù guïc xuoáng vaø laù cheùt cuïp laïi .
- Phaûn öùng nhanh ñöôïc truyeàn baèng tín hieäu ñieän ( 100 mV ) .
- Caàn thôøi gian 10 – 20 phuùt ñeå phuïc hoài .
+ Vận động bắt mồi ở TV
+ Vận động bắt mồi ở thực vật
-Cơ chế :
- Khi con mồi chạm vào :
-> Giữ chặt con mồi và tiêu hủy ( nhờ các tuyến trên các lông của lá tiết enzim phân giải prôtêin con mồi ).
- Sau vài giờ , sức trương phục hồi ?> gai , lông , nắp trở lại bình thường .
-> Sức trương nước giảm .
-> Các gai , tua , lông cụp , các nắp đậy lại .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
Cây nắp ấm
Cây gọng vó
II. Các kiểu ứng động :
1/ Ứng động không sinh trưởng :
* Tóm lại :
- Khi có kích thích :
sức trương nước giảm .
xảy ra sự lan truyền kích thích .
phản ứng nhanh ở miền chuyên hóa .
- Vận động cảm ứng mạnh mẽ do chấn động , va chạm cơ học .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
II. Các kiểu ứng động :
2/ Ứng động sinh trưởng :
a.Khái niệm
- Là kiểu ứng động có sự phân chia và lớn lên của các tế bào cây .
* Ví dụ :
+ Vận động quấn vòng ( tạo giàn ).
+ Vận động nở hoa .
+ Vận động ngủ , thức của lá .
b. Cơ chế :
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vận động quấn vòng ( tạo giàn , xoắn ốc ).
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vaän ñoäng quaán voøng ( taïo giaøn , xoaén oác ).
- Do sự di chuyển đỉnh , chóp của thân leo , các tua cuốn . Các tua cuốn tạo các vòng giống nhau di chuyển liên tục quanh trục của nó
- Ngoài ánh sáng , nhiệt độ còn liên quan đến hoocmôn gibêralin .
- Thời gian và hình dạng quấn vòng tùy loài cây
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vận động nở hoa .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ vaän ñoäng nôû hoa :
Nhiệt ?ng d?ng
Tác nhân:
Söï bieán ñoåi nhieät ñoä
to c
thấp
to c
cao
Hoa nghệ tây
Hoa Tulip
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ vaän ñoäng nôû hoa :
Sáng
Chiều tối
Hoa bồ công anh
Quang ứng động
Tác nhân:
cường độ ánh sáng
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ vaän ñoäng nôû hoa .
- Ánh sáng mang theo năng lượng làm thay đổi nhiệt độ ngày đêm (đặc biệt là mùa hè ) .
- Nhiệt độ sai khác làm cho hoa nở .
- Liên quan đến hoocmôn : auxin , gibêralin.
Sa�ng ( to cao )
Tối ( to thấp )
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
9h
7h
24h
10h
Nhìn vào các loài hoa trên
ta xác định được điều gì ?
Đồng hồ hoa
+ Vaän ñoäng nguû ,thöùc cuûa laù.
Phụ thuộc vào điều kiện môi trường ( ánh sáng , nhiệt độ ).
Đây là sự vận động tuân theo nhịp điệu đồng hồ sinh học .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vaän ñoäng nguû ,thöùc cuûa laù.
* Choài nguû
- Khi gaëp ñieàu kieän baát lôïi ( muøa ñoâng laïnh , tuyeát rôi , nhieät ñoä thaáp , aùnh saùng keùo daøi ….) —> trao ñoåi chaát choài chaäm vaø yeáu —> choài soáng daïng tieàm aån .
- Ñaùnh thöùc choài baèng nhieät ñoä , hoùa chaát , kích thích sinh tröôûng
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
Cây rụng lá mùa đông
2/ Ứng động sinh trưởng :
* Tóm lại :
- Là hình thức vận động lặp đi lặp lại theo chu kỳ đồng hồ sinh học .
Được khởi động và điều chỉnh bởi :
+ A�nh sáng .
+ Nhiệt độ .
+ Hoocmôn thực vật .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
III.Vai trò ứng động :
-Giúp cây thích nghi đa d?ng đ?i v?i s? thay đ?i c?a môi tru?ng ( ánh sáng , nhiệt độ ) giúp thực vật phát triển và tồn tại .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
* CủNG Cố
Phieỏu hoùc taọp
Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau ( 1` ) Phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
Là kiểu vận động có sự phân chia và lớn lên các tế bào cây
Là kiểu vận động không có sự phân chia và lớn lên các tế bào cây
Sự thay đổi ánh sáng , nhiệt độ( nhịp điệu đồng hồ sinh học ), hoocmôn thực vật .
Sự va chạm cơ học ,chấn thương liên quan sức trương nước
Không theo chu kỳ .
Thực hiện theo chu kỳ .
Do sự thay đổi trương nước , co rút chất nguyên sinh , biến đổi quá trình sinh lý hóa sinh
GIẢI Ô CHỮ
Hàng ngang 1: Gồm 6 chữ cái
Đây là hình thức phản ứng của sinh vật đối với kích thích
C ả m ứ n g
Hàng ngang 2: Gồm 9 chữ cái
Đây là hình thức phản ứng của các cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định
H ư ớ n g đ ộ n g
Hàng ngang 3: Gồm 9 chữ cái
Sự đóng mở của khí khổng phụ thuộc vào yếu tố này
L ư ợ n g n ư ớ c
Hàng ngang 4: Gồm 3 chữ cái
Rễ cây luôn sinh trưởng hướng về phía môi trường này
đ ấ t
Hàng ngang 5: Gồm 7 chữ cái
Điền từ còn thiếu: "phaỷn ửựng tửù veọ cuỷa caõy trinh nửừ laứ hỡnh thửực .....caỷm ửựng maùnh meừ do chaỏn ủoọng cụ hoùc
V ậ n đ ộ n g
Hàng ngang 6: Gồm 7 chữ cái
Là ngành khoa học nghiên cứu về thế giới sinh vật trong tự nhiên
S i n h h ọ c
Hàng ngang 7: Gồm 3 chữ cái
ở một số cây khi gặp điều kiện bất lợi, chồi cây có phản ứng bảo vệ cơ thể bằng cách này
n g ủ
Đây là hình thức phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng
Ộ
N
G
Ứ
N
G
Đ
Một người nông dân có trồng hoa màu và một số cây hoa cảnh .Anh ta muốn hỏi về những lo ngại của anh ta :
+ Anh ta có một số hoa cảnh mới nhập nội phục vụ cho dịp tết anh ta cần làm gì với các hoa nhập nội để đảm cây phát triển và đặc biệt ra hoa như mong muốn ?
+ Thời tiết lạnh giá : tại sao chồi khoai tây nhà anh ta lại không phát triển ? Hiện tượng đó là gì ? Anh ta phải làm sao để chồi hoạt động lại ?
Cùng nhau tư vấn
IV. Ứng dụng :
IV. Ư�ng dụng :
- Ñieàu khieån nôû hoa , ñaùnh thöùc choài theo yù muoán
+ Caây nhaäp noäi caàn ñaûm baûo nhieät ñoä , aùnh saùng cho quaù trình ra hoa .
+ Haõm nuï hoa nôû vaøo caùc thôøi gian mong muoán ( vaøo dòp leã vaø teát ) baèng nhieät ñoä ,hoùa chaát .
+ Giöõ khoâng ñeå choài moïc maàm ôû cuû , thaân duøng ñeå aên hay laøm gioáng .
+ Duøng taùc nhaân kích thích ñeå ñaùnh thöùc haït , choài , maàm ( nöôùc , nhieät ñoä , hoùa chaát …)
Kết luận :
- Môi trường và thực vật luôn có tác động qua lại .
- Môi trường lại thường xuyên biến đổi .
-Dựa vào những hiểu biết về cảm ứng của thực vật.
-Con người có thể điều khiển sự phát triển thực vật
theo hướng có lợi cho mình.
XIN CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ ĐÃ THAM DỰ� BUỔI HỘI GIẢNG. CHÚC QUÝ THẦY CÔ
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THANH MAI
Năm học : 2008/ 2009
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
CẢMỨNG
Ứ
LƯỢNGNƯỚC
ĐẤT
VẬNĐỘNG
SINHHỌC
NGỦ
HƯỚNGĐỘNG
Chướng ngại vật là một từ gồm 7 chữ cái
Đây là hình thức phản ứng của cây
trước tác nhân kích thích không định hướng
Công dân
Sinh học
Hóa Học
Địa lý
Vật Lý
Sinh học
Tin học
Công dân
Công nghệ
THể dục
Quốc phòng
Lịch sử
Toán học
Văn học
Anh Văn
Hóa Học
Tốn h?c
L?ch s?
Vật Lý
Địa lý
Văn học
Chúc thầy cô nhiều sức khỏe và hạnh phúc!
Chúc hội giảng thành công tốt đẹp!
Giáo viên : Nguyễn Thanh Mai
Năm học : 2008 / 2009
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hướng động
Cảm ứng của cây non đối với điều kiện chiếu sáng.
Ánh sáng
Trong tối
Ánh sáng
1
2
3
Giáo
Án
Điện
Tử
SINH HỌC 11 - BAN KHTN
B. CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT
BÀI 24
ỨNG ĐỘNG
Bài 24:
I. Khái niệm ứng động :
Quan saùt hình sau :
BAN NGÀY
CHIỀU TỐI
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
I.Khái niệm ứng động :
- ứng động là hình thức phản ứng của cây trước tác
nhân kích thích không định hướng
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
II. Các kiểu ứng động :
a. Khái niệm :
- Là kiểu ứng động không có sự phân chia và lớn lên của các tế bào cây .
* Ví dụ :
+ Phản ứng tự vệ của cây trinh nữ .
+ Phản ứng bắt mồi của thực vật .
b. Cơ chế :
1/ Ứng động không sinh trưởng :
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
Tự vệ cây trinh nữ
+Söï vaän ñoäng caây trinh nöõ khi va chaïm
* Cô cheá :
- Ôû goác cuûa cuoáng laù vaø ôû goác cuûa moãi laù cheùt coù 1 vuøng phoàng leân goàm caùc teá baøo chuyeân hoùa goïi laø theå goái ( pulvinus ) .
- Bình thöôøng caùc teá baøo naøy tröông nöôùc laøm caønh laù xoøe roäng .
- Khi va chaïm laøm thay ñoåi ñoät ngoät veà theá nöôùc daãn ñeán maát nöôùc nhanh ▬> theå goáùi meàm nhuõn ▬> cuoáng laù guïc xuoáng vaø laù cheùt cuïp laïi .
- Phaûn öùng nhanh ñöôïc truyeàn baèng tín hieäu ñieän ( 100 mV ) .
- Caàn thôøi gian 10 – 20 phuùt ñeå phuïc hoài .
+ Vận động bắt mồi ở TV
+ Vận động bắt mồi ở thực vật
-Cơ chế :
- Khi con mồi chạm vào :
-> Giữ chặt con mồi và tiêu hủy ( nhờ các tuyến trên các lông của lá tiết enzim phân giải prôtêin con mồi ).
- Sau vài giờ , sức trương phục hồi ?> gai , lông , nắp trở lại bình thường .
-> Sức trương nước giảm .
-> Các gai , tua , lông cụp , các nắp đậy lại .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
Cây nắp ấm
Cây gọng vó
II. Các kiểu ứng động :
1/ Ứng động không sinh trưởng :
* Tóm lại :
- Khi có kích thích :
sức trương nước giảm .
xảy ra sự lan truyền kích thích .
phản ứng nhanh ở miền chuyên hóa .
- Vận động cảm ứng mạnh mẽ do chấn động , va chạm cơ học .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
II. Các kiểu ứng động :
2/ Ứng động sinh trưởng :
a.Khái niệm
- Là kiểu ứng động có sự phân chia và lớn lên của các tế bào cây .
* Ví dụ :
+ Vận động quấn vòng ( tạo giàn ).
+ Vận động nở hoa .
+ Vận động ngủ , thức của lá .
b. Cơ chế :
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vận động quấn vòng ( tạo giàn , xoắn ốc ).
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vaän ñoäng quaán voøng ( taïo giaøn , xoaén oác ).
- Do sự di chuyển đỉnh , chóp của thân leo , các tua cuốn . Các tua cuốn tạo các vòng giống nhau di chuyển liên tục quanh trục của nó
- Ngoài ánh sáng , nhiệt độ còn liên quan đến hoocmôn gibêralin .
- Thời gian và hình dạng quấn vòng tùy loài cây
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vận động nở hoa .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ vaän ñoäng nôû hoa :
Nhiệt ?ng d?ng
Tác nhân:
Söï bieán ñoåi nhieät ñoä
to c
thấp
to c
cao
Hoa nghệ tây
Hoa Tulip
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ vaän ñoäng nôû hoa :
Sáng
Chiều tối
Hoa bồ công anh
Quang ứng động
Tác nhân:
cường độ ánh sáng
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ vaän ñoäng nôû hoa .
- Ánh sáng mang theo năng lượng làm thay đổi nhiệt độ ngày đêm (đặc biệt là mùa hè ) .
- Nhiệt độ sai khác làm cho hoa nở .
- Liên quan đến hoocmôn : auxin , gibêralin.
Sa�ng ( to cao )
Tối ( to thấp )
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
9h
7h
24h
10h
Nhìn vào các loài hoa trên
ta xác định được điều gì ?
Đồng hồ hoa
+ Vaän ñoäng nguû ,thöùc cuûa laù.
Phụ thuộc vào điều kiện môi trường ( ánh sáng , nhiệt độ ).
Đây là sự vận động tuân theo nhịp điệu đồng hồ sinh học .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
+ Vaän ñoäng nguû ,thöùc cuûa laù.
* Choài nguû
- Khi gaëp ñieàu kieän baát lôïi ( muøa ñoâng laïnh , tuyeát rôi , nhieät ñoä thaáp , aùnh saùng keùo daøi ….) —> trao ñoåi chaát choài chaäm vaø yeáu —> choài soáng daïng tieàm aån .
- Ñaùnh thöùc choài baèng nhieät ñoä , hoùa chaát , kích thích sinh tröôûng
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
Cây rụng lá mùa đông
2/ Ứng động sinh trưởng :
* Tóm lại :
- Là hình thức vận động lặp đi lặp lại theo chu kỳ đồng hồ sinh học .
Được khởi động và điều chỉnh bởi :
+ A�nh sáng .
+ Nhiệt độ .
+ Hoocmôn thực vật .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
III.Vai trò ứng động :
-Giúp cây thích nghi đa d?ng đ?i v?i s? thay đ?i c?a môi tru?ng ( ánh sáng , nhiệt độ ) giúp thực vật phát triển và tồn tại .
BÀI 24 : ỨNG ĐỘNG
* CủNG Cố
Phieỏu hoùc taọp
Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau ( 1` ) Phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
Là kiểu vận động có sự phân chia và lớn lên các tế bào cây
Là kiểu vận động không có sự phân chia và lớn lên các tế bào cây
Sự thay đổi ánh sáng , nhiệt độ( nhịp điệu đồng hồ sinh học ), hoocmôn thực vật .
Sự va chạm cơ học ,chấn thương liên quan sức trương nước
Không theo chu kỳ .
Thực hiện theo chu kỳ .
Do sự thay đổi trương nước , co rút chất nguyên sinh , biến đổi quá trình sinh lý hóa sinh
GIẢI Ô CHỮ
Hàng ngang 1: Gồm 6 chữ cái
Đây là hình thức phản ứng của sinh vật đối với kích thích
C ả m ứ n g
Hàng ngang 2: Gồm 9 chữ cái
Đây là hình thức phản ứng của các cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định
H ư ớ n g đ ộ n g
Hàng ngang 3: Gồm 9 chữ cái
Sự đóng mở của khí khổng phụ thuộc vào yếu tố này
L ư ợ n g n ư ớ c
Hàng ngang 4: Gồm 3 chữ cái
Rễ cây luôn sinh trưởng hướng về phía môi trường này
đ ấ t
Hàng ngang 5: Gồm 7 chữ cái
Điền từ còn thiếu: "phaỷn ửựng tửù veọ cuỷa caõy trinh nửừ laứ hỡnh thửực .....caỷm ửựng maùnh meừ do chaỏn ủoọng cụ hoùc
V ậ n đ ộ n g
Hàng ngang 6: Gồm 7 chữ cái
Là ngành khoa học nghiên cứu về thế giới sinh vật trong tự nhiên
S i n h h ọ c
Hàng ngang 7: Gồm 3 chữ cái
ở một số cây khi gặp điều kiện bất lợi, chồi cây có phản ứng bảo vệ cơ thể bằng cách này
n g ủ
Đây là hình thức phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng
Ộ
N
G
Ứ
N
G
Đ
Một người nông dân có trồng hoa màu và một số cây hoa cảnh .Anh ta muốn hỏi về những lo ngại của anh ta :
+ Anh ta có một số hoa cảnh mới nhập nội phục vụ cho dịp tết anh ta cần làm gì với các hoa nhập nội để đảm cây phát triển và đặc biệt ra hoa như mong muốn ?
+ Thời tiết lạnh giá : tại sao chồi khoai tây nhà anh ta lại không phát triển ? Hiện tượng đó là gì ? Anh ta phải làm sao để chồi hoạt động lại ?
Cùng nhau tư vấn
IV. Ứng dụng :
IV. Ư�ng dụng :
- Ñieàu khieån nôû hoa , ñaùnh thöùc choài theo yù muoán
+ Caây nhaäp noäi caàn ñaûm baûo nhieät ñoä , aùnh saùng cho quaù trình ra hoa .
+ Haõm nuï hoa nôû vaøo caùc thôøi gian mong muoán ( vaøo dòp leã vaø teát ) baèng nhieät ñoä ,hoùa chaát .
+ Giöõ khoâng ñeå choài moïc maàm ôû cuû , thaân duøng ñeå aên hay laøm gioáng .
+ Duøng taùc nhaân kích thích ñeå ñaùnh thöùc haït , choài , maàm ( nöôùc , nhieät ñoä , hoùa chaát …)
Kết luận :
- Môi trường và thực vật luôn có tác động qua lại .
- Môi trường lại thường xuyên biến đổi .
-Dựa vào những hiểu biết về cảm ứng của thực vật.
-Con người có thể điều khiển sự phát triển thực vật
theo hướng có lợi cho mình.
XIN CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ ĐÃ THAM DỰ� BUỔI HỘI GIẢNG. CHÚC QUÝ THẦY CÔ
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THANH MAI
Năm học : 2008/ 2009
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
CẢMỨNG
Ứ
LƯỢNGNƯỚC
ĐẤT
VẬNĐỘNG
SINHHỌC
NGỦ
HƯỚNGĐỘNG
Chướng ngại vật là một từ gồm 7 chữ cái
Đây là hình thức phản ứng của cây
trước tác nhân kích thích không định hướng
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Thanh Mai
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)