Bài 24. Ứng động

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC ĐỒNG NGHIỆP THAM DỰ.
Nhóm 19: 1. Lê Thị Hà
2. Nguyễn Thị Hường
I/Cấu trúc lôgíc:
I/Khái niệm ứng động:
1/Khái niệm.
2/Các loại ứng động.
3/Cơ chế.
II/Các kiểu ứng động:
1/Ứng động sinh trưởng:
a/Khái niệm.
b/Nguyên nhân.
c/Cơ chế.
2/Ứng động không sinh trưởng:
a/Khái niệm.
b/Phân loại.
III/Vai trò của ứng động:
II/Phương pháp: Trực quan-hỏi đáp, SGK-hỏi đáp, thảo luận nhóm.
II/Các khái niệm có trong bài:
Khái niệm ứng động.
Khái niệm hướng động .
Khái niệm sinh trưởng .
Khái niệm ứng động sinh trưởng.
Khái niệm ứng động không sinh trưởng.
IV/Những kỹ năng cần rèn cho HS:
- So sánh ,phân tích tranh hình, thông tin phát hiện kiến thức.
- Kỹ năng trình bày.
- Khái quát tổng hợp.
- Vận dụng lý thuyết vào thực tiễn.
- Kỹ năng hoạt động nhóm, vận dụng kiến thức.
PHẦN GIẢNG DẠY CỤ THỂ.
I- Khái niệm ứng động:
1/Khỏi ni?m:
GV cho HS quan sát tranh bẽ và trả lời lệnh sau:
So sánh t×m sù kh¸c biÖt trong ph¶n øng h­íng s¸ng
vµ vËn ®éng në hoa cña c©y.
Ứng động nở hoa

ứng động là gì? Vớ d? ?
ứng động (vận động cảm ứng) là hình thức phản ứng của cây trước tác nhân kích thích không định hướng.
VD: Hoa mu?i gi? n? lỳc 10h sỏng; hoa d? huong n? v? dờm,.......
2/Các loại ứng động:
Quang ứng động
10h
Có những tác nhân nào gây ứng động ở thực vật?
Dựa vào các tác nhân kích thích có những
ứng động nào ?
 Ứng ®éng gåm: Quang øng ®éng, nhiÖt øng
®éng,ho¸ øng ®éng, øng ®éng tiÕp xóc,ứng động
tổn thương, điện ứng động,……
* Khái niệm: ?ng động sinh trưởng là kiểu ứng động, trong đó các tế bào ở 2 phía đối diện nhau của cơ quan (như lá, cánh hoa..) có tốc độ sinh trưởng khác nhau do tác động của các kích thích
không định hướng của tác nhân ngoại cảnh (ánh
sáng, nhiệt độ.)

* Ví dụ :
+ Phản ứng tự vệ của cây trinh nữ .
+ Phản ứng bắt mồi của thực vật .
b. Nguy�n nh�n :
+ Thay đổi độ trương nước.
+ Co rút chất nguyên sinh.
+ Biến đổi quá trình sinh lí, sinh hoá theo nhịp điệu đồng hồ sinh học.
Ứng động diễn ra theo cơ chế nào?
3/Co ch?:
So sánh ứng động và hướng động ?
Có những kiểu ứng động nào ?
Hãy so sánh tốc độ sinh trưởng của các tế bào
ở 2 mặt đối diện của mỗi cánh hoa.
Khi hoa nở, mặt trong hay mặt ngoài của mỗi cánh
hoa sinh trưởng nhanh hơn?
1. ?ng động sinh trưởng
Tốc độ sinh trưởng của các tế bào ở hai mặt
đối diện của mỗi cánh hoa khác nhau
a/Khái niệm:
?ng động sinh trưởng là gì?Vớ d? minh ho? ?
7h
24h
?ng động nở hoa chịu tác động của yếu tố nào ?
c/ Cơ chế:
+ Do tèc ®é sinh tr­ëng kh«ng ®ång ®Òu t¹i 2 phÝa ®èi diÖn cña c¬ quan g©y nªn
+ Biến đổi quá trình sinh lí, sinh hoá theo nhịp điệu đồng hồ sinh học.
+ Có sự tham gia của các hoocmon thực vật: auxin,giberalin,….

* Yêu cầu HS phân tích một số ví dụ:
Ứng động sinh trưởng diễn ra theo cơ chế nào ?
1 - ?ng d?ng n? hoa:
Ứng động nở hoa có sự tham gia của yếu tố nào ?
Hoa nghệ tây
Hoa Tulip
to c
thấp
to c
cao
+ Dưới tác động của nhiệt độ: Hoa Tuylip cụp khi
nhiệt độ thấp,nở khi nhiệt độ ấm
Hoa bồ công anh
Sáng
Chiều tối
Cơ quan nào của hoa có ứng động sinh trưởng ?
+ Dưới tác động của ánh sáng : Hoa Bồ công anh
nở ra lúc sáng,tối cụp lại
2- ?ng d?ng ng?,th?c:
+ ?ng d?ng c?a lỏ: lỏ cõy me sỏng xoố ra,t?i c?p lại
+ ?ng d?ng c?a ch?i: hoa d�o,c? khoai,..
 Khi chuẩn bị đem trồng làm thế nào để đánh thức chồi khoai tây?
Trong sản xuất con người đã lợi dụng tính ứng động sinh trưởng này của TV để làm gì ?
Trồng hoa, giữ cho hoa nở đúng vào các dịp lễ tết, kéo dài thời gian ngủ của chồi ( Hoa đào)
 Lá cụp lại là do sự va chạm cơ học từ mọi hướng.
Cho biết hiện tượng gì xảy ra khi va chạm vào cây trinh nữ?
2. ?ng động không sinh trưởng:
a/Khỏi ni?m:
?Sức trương ở nửa dưới các chỗ phình bị giảm do nước di chuyển vào mô lân cận làm lá cụp lại
ứng động không sinh trưởng là gì? Cho vớ d? ?
Lá cây trinh n÷ cụp lại nhờ cơ chế nào?
* Khái niệm: ?ng động không sinh trưởng là kiểu ứng động không có sự sinh trưởng dãn dài của các tế bào thực vật
VD: ?ng d?ng c?a cõy trinh n? khi va ch?m,.

Nguyên nhân đóng,
mở khí khổng?
Do sự biến động
hàm lượng nước trong
tế bào khí khổng
H2O
Tại sao hiện tượng cụp lá và đóng mở
khí khổng lại gọi là ứng động không sinh trưởng ?
b/ Phân loại:
- Ứng ®éng søc tr­¬ng : Do sù thay ®æi hµm l­îng n­íc trong mét sè tÕ bµo chuyªn ho¸ hoÆc cÊu tróc chuyªn ho¸ gåm:
+ Søc tr­¬ng nhanh( C©y trinh n÷ khi va ch¹m)
+ Søc tr­¬ng chËm( §ãng më khÝ khæng)
- Ứng ®éng tiÕp xóc vµ ho¸ øng ®éng nh­ c©y b¾t måi do xuất hiện các kích thích lan truyền.
Quan sát hình ảnh cây bắt mồi và nghiên cứu phần
em có biết-SGK - trang 104 cho biết:ứng động không
sinh trưởng còn có loại nào khác?
Cho biết sự khác nhau giữa hoạt động bắt mồi của cây gọng vó với vận động cụp lá và đóng mở khí khổng ?
Cây gọng vó
* Yêu cầu HS tìm thêm một số ví dụ khác về ứng động không sinh trưởng : cây nắp ấm , cây bèo đất,…
Phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng?
III- Vai trò của ứng động
1. Sự cụp lá của cây trinh nữ giúp ích gì
cho cây?
2. Hi?n tu?ng hoa n? hay c?p l?i du?i
tỏc d?ng c?a nhi?t d? , ỏnh sỏng cú
ý nghia nhu th? n�o ?
3. ? vựng khớ h?u l?nh cõy r?ng lỏ v�
ch?i ng? cú tỏc d?ng gỡ ?
4. Hi?n tu?ng cõy b?t m?i ? m?t s? TV
cú ý nghia nhu th? n�o ?
5. ?ng động có vai trò gì đối với
đời sống thực vật?
1. So sánh ứng động và hướng động ?
V/B�i t?p GV:
2. Phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng?
XIN CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ.