Bài 24. Ứng động

BÀI 24 ỨNG ĐỘNG
I. Khái niệm ứng động

So sánh tìm sự khác biệt trong phản ứng
hướng sáng của cây
và vận động nở hoa
khi có ánh sáng?
TN1 – Hướng sáng
BAN NGÀY
CHIỀU TỐI
Kết luận :
Giống nhau : Đều là phản ứng của cơ thể thực vật trả lời kích thích của môi trường. (ánh sáng)
Cơ chế : Đều liên quan đến sự sai khác trong tốc độ sinh trưởng của các tế bào tại 2 phía đối diện của cơ quan .
Điểm khác nhau giữa vận động hướng sáng của cây và vận động nở hoa của cây
Ứng động
Quang ứng động
Hoá ứng động
Thuỷ ứng động
Điện ứng động
Nhiệt ứng động
Tác nhân
kích thích
………..
(a/s, nhiệt, điện, nước, hoá chất..)
Từ khái niệm và VD trên rút ra điểm khác nhau
giữa ứng động với hướng động
Từ mọi hướng
Từ một hướng
Cấu tạo hình dẹp
( như ở lá,cánh hoa,
đài hoa ,cụm hoa)
hoặc cấu tạo khớp
phình nhiều cấp
Cấu tạo hình tròn như
thân, cành rễ của các
loại cây .
II. CÁC KIỂU ỨNG ĐỘNG
1. Ứng động sinh trưởng
VD:
10h
ứng động nở hoa
to c
cao
to c
thấp
Hoa nghệ tây
- Cảm ứng theo nhiệt độ
* Vận động nở hoa
Giảm 1oC
Tăng 3oC
- Cảm ứng theo ánh sáng
9h
7h
24h
Hoa bồ công anh
Sáng
Chiều tối
ứng động nở hoa
Vận động quấn vòng
Nở hoa
Vận động ngủ, thức (lá, chồi cây, hạt…)
Bị chi phối bởi ánh sáng, nhiệt độ theo mùa  sự thay đổi hormon TV
* Vận động ngủ, thức
* Vận động ngủ, thức
Mùa
Đông
Mù
a
X
u
â
n
ứng động sức trương
CHẬM
ứng động
sức trương
ứng động sức trương
NHANH
Kích thích
Sự vận động của
khí khổng
Cây bắt mồi
ứng động tiếp xúc và
Hóa ứng động
Cây nắp ấm
Cây gọng vó
Phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng
 Tại sao khi mua hoa tuylip về trưng trong những ngày tết người bán hàng thường khuyên chúng ta để vài cục nước đá nhỏ dưới gốc cây?
Muốn hoa đào và hoa mai nở đúng dịp tết người ta phải làm như thế nào?
Vào trung tuần tháng 11 âm lịch, tiến hành tuốt bỏ toàn bộ lá đào trên cây để cây tập trung dinh dưỡng làm nụ, nụ hoa ra nhiều, đều, mập, hoa to, cánh dày, màu đẹp. năm nào thời tiết nóng thì tuốt lá muộn hơn vài ngày, năm nào thời tiết rét thì tuốt lá đào sớm hơn thời điểm trên
vài ngày. Sau khi tuốt lá đào xong, nếu trời nắng nóng kéo dài, ta phải làm giàn che và phun nước lạnh thường xuyên toàn bộ tán, thân cây đào, hãm cho đào không ra hoa sớm. Nếu trời rét kéo dài, ta cũng phải làm giàn che cho đào và hàng ngày tưới nước ấm vào quanh gốc đào để đảm bảo đủ nhiệt độ kích thích cho đào ra hoa đúng kỳ hạn.
 Đây là hình thức vận động nào? Muốn bảo quản khoai tây để ăn người ta phải làm gì?
 Khi chuẩn bị đem trồng làm thế nào để đánh thức chồi khoai tây?
Muốn cho hoa nở vào tết Nguyên đán, cần bón thúc nhiều phân tốt vào tháng 10 - 11.
3. Vai trò của ứng động
Vai trò: Giúp cây thích nghi đa dạng với sự biến đổi môi trường (a/s, nhiệt độ..) đảm bảo cho cây tồn tại và phát triển.
Ứng dụng: con người có thể chủ động thúc đẩy hoặc kìm hãm quá trình ra hoa, nẩy mầm, chồi…bằng cách điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng, hormon
PHÂN BIỆT HƯỚNG ĐỘNG VỚI ỨNG ĐỘNG
ĐÁP ÁN
- Ứng động là hình thức phản ứng của cây trước một tác nhân kích thích không định hướng
- Ứng động giúp sinh vật thích nghi đa dạng với những biến đổi không định hướng của môi trường

- Có thể ứng dụng ứng động ở thực vật vào thực tiễn: điều khiển nở hoa, đánh thức chồi
- Có 2 kiểu ứng động: Ứng động không sinh trưởng và ứng động sinh trưởng