Bài 24. Tình hình văn hóa ở các thế kỷ XVI-XVIII

VỀ TƯ TƯỞNG, TÔN GIÁO.
+ Từ thế kỉ X - XV các tôn giáo ở Việt Nam có sự phát triển như thế nào?
+ Từ thế kỉ XVI - XVIII tình hình các tôn giáo có gì thay đổi so với thời kì trước?
- Nho giáo từng bước suy thoái, trật tự phong kiến bị đảo lộn.
+ Trong lúc Nho giáo suy thoái thì Phật giáo và Đạo giáo có tình hình phát triển ra sao?
- Phật giáo, Đạo giáo có điều kiện khôi phục, nhưng không bằng thời kì Lý - Trần .
+ Bên cạnh những tôn giáo có từ trước thì thời kì này còn xuất hiện tôn giáo nào mới, phát triển ra sao?
- Đạo thiên chúa bắt đầu du nhập vào nước ta và được truyền bá rộng rãi.
- Tính ngưỡng truyền thống được phát huy:thờ cúng tổ tiên,thần linh, anh hùng dân tộc. Từ đó làm cho đời sống tính ngưỡng ngày càng phong phú.
PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC VÀ VĂN HỌC.
1. GIÁO DỤC.

+ Tình hình giáo dục thời kì này phát triển như thế nào? (ở Đàng Ngoài, Đàng Trong và thời Quang Trung).
- Ở Đàng Ngoài: giáo dục vẫn như cũ nhưng sa sút dần.

- Ở Đàng Trong: bắt đầu từ năm 1646 nhưng khác với giáo dục ở Đàng Ngoài( nội dung Nho học ở đây chỉ sơ lược).
- Thời Quang Trung: đưa chữ Nôm thành chữ chính thống.( thể hiện tinh thần dân tộc).
+ Em có nhận xét gì về tình hình giáo dục nước ta thời kì này?
- Giáo dục tiếp tục phát triển song chất lượng giảm sút; giáo dục Nho học đã hạn chế sự phát triển của kinh tế.
2. VĂN HỌC.
+ Em hãy nhắc lại những đặc điểm của văn học nước ta từ thế kỷ X - XV ?
+ Tình hình văn học từ thế kỉ XVI - XVIII có gì thay đổi so với giai đoạn trước?

- Do Nho giáo suy thoái nên văn học chữ Hán giảm sút
Văn học chữ Nôm phát triển mạnh, xuất hiện nhiều nhà thơ nổi tiếng như Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đào Duy Từ, Phùng Khắc Khoan.
+ Văn học thời kì này có yếu tố mới nào, qua đó thể hiện điều gì?

- Văn học dân gian nở rộ với các thể loại phong phú: ca dao, tục ngữ, truyện cười . mang đậm tính dân tộc và dân gian. Làm nền văn học VN thêm phong phú.
- Từ thế kỉ XVIII chữ Quốc ngữ xuất hiện nhưng chưa phổ biến.
NGHỆ THUẬT VÀ KHOA HỌC - KĨ THUẬT.

1. NGHỆ THUẬT.

+ Nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc từ thế kỉ XVI - XVIII phát triển như thế nào?

- Nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc tiếp tục phát triển, có nhiều công trình có giá trị: chùa Thiên Mụ, tượng các vị La Hán ở chùa Tây Phương. (hình)

- Nghệ thuật dân gian hình thành và phát triển, phản ánh đời sống của nhân dân và mang đậm tính địa phương.(hình)
2. KHOA HỌC - KĨ THUẬT.
Có sự phát triển ở những lĩnh vực nào vàthành tựu gì?













Có hạn chế gì về khoa học - kĩ thuật?
+ Hệ tư tưởng, tôn giáo có nhiều thay đổi.

+ Văn học chữ Hán suy thoái, văn học chữ Nôm và văn học dân gian phát triển.

+ Khoa học - kĩ thuật đều có bước phát triển mới.