Bài 24. Tình hình văn hóa ở các thế kỷ XVI-XVIII

Hãy nêu công lao của Nguyễn Huệ với sự nghiệp đấu tranh thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc?
Dẹp các thế lực phong kiến cát cứ, bước đầu thống nhất đất nước.
Đánh tan 5 vạn quân Xiêm, 29 vạn quân Thanh bảo vệ độc lập dân tộc.
Bước đầu ổn định kinh tế xã hội sau nhiều năm loạn lạc chia cắt.
(Sách giáo khoa – trang 121)
BÀI 24
(Tiết 31)
TÌNH HÌNH VĂN HÓA
Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

Giáo viên : Nguyễn Chí Thuận
Trường THPT Dĩ An – Bình Dương
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
I - Về tư tưởng tôn giáo
II- Phát triển giáo dục và văn học
III-Nghệ thuật và khoa học kĩ thuật
NỘI DUNG
I - Về tư tưởng tôn giáo
Kể tên những tôn giáo đã có ở nước ta từ thế kỉ XVI - XVIII ?
- Nho giáo :
từng bước suy thoái, trật tự phong kiến không được tôn trọng như trước.
Phật giáo, Đạo giáo :
khôi phục nhưng không được như thời Lý Trần.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
QUỐC KÌ VÀ QUỐC HUY ẤN ĐỘ
I - Về tư tưởng tôn giáo
- Nho giáo :
từng bước suy thoái, trật tự phong kiến không được tôn trọng như trước.
Phật giáo, Đạo giáo :
khôi phục nhưng không được như thời Lý Trần.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
Vì sao Phật giáo lại phát triển mạnh ở nước ta thời Lý Trần ?
I - Về tư tưởng tôn giáo
- Nho giáo :
từng bước suy thoái, trật tự phong kiến không được tôn trọng như trước.
Phật giáo, Đạo giáo :
Thiên Chúa giáo :
khôi phục nhưng không được như thời Lý Trần.
Thế kỉ XVI – XVIII nhiều giáo sĩ theo các thuyền buôn nước ngoài vào Việt Nam truyền đạo.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
I - Về tư tưởng tôn giáo
-Nho giáo
Phật giáo, Đạo giáo
Đạo Thiên Chúa
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
Chữ Quốc ngữ :
ra đời thế kỉ XVII theo mẫu tự La tinh chủ yếu là hoạt động truyền giáo.

Thế kỉ XVII chữ Quốc ngữ ra đời ở nước ta như thế nào ?
A-LÉT-XĂNG ĐỜ-RỐT
Alexandre De Rhodes
Chữ Quốc Ngữ thời kì phôi thai
I - Về tư tưởng tôn giáo
-Nho giáo
Phật giáo, Đạo giáo
Đạo Thiên Chúa
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
Chữ Quốc ngữ :
ra đời thế kỉ XVII theo mẫu tự La tinh chủ yếu hoạt động truyền giáo.

Nếp sống văn hoá riêng :
trên cơ sở hòa nhập văn hóa cổ truyền.
Các tín ngưỡng truyền thống :
Nếp sống văn hóa riêng của người Việt được hình thành dựa trên cơ sở nào ? Văn hóa cổ truyền gồm có gì ?
Bằng việc làm nào mà dân tộc ta đã phát huy được tín ngưỡng truyền thống tốt đẹp của mình ?
thờ cúng tổ tiên, tôn thờ người có công với làng với nước, nhiều đền thờ lăng miếuđược xây dựng.
Thờ cúng tổ tiên
Bàn thờ tổ tiên
Thờ cúng tổ tiên
I - Về tư tưởng tôn giáo
-Nho giáo
Phật giáo, Đạo giáo
Đạo Thiên Chúa
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
Chữ Quốc ngữ
Nếp sống văn hoá riêng
Các tín ngưỡng truyền thống
Những người có công với làng với nước được thờ cúng ờ đâu ?
Đình Bà Lụa ở Thị xã Thủ Dầu Một
Sắc phong tôn thờ những người có công với làng nước
I - Về tư tưởng tôn giáo
-Nho giáo
Phật giáo, Đạo giáo
Đạo Thiên Chúa
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
Chữ Quốc ngữ ra đời thế kỉ XVII
Nếp sống văn hoá riêng của người Việt
Các tín ngưỡng truyền thống của người Việt
Tư tưởng tôn giáo đã có sự biến đổi to lớn như thế thì chắc chắn văn hóa giáo dục cũng có sự thay đổi.
II – Phát triển giáo dục và văn học
Nhà Mạc phát triển giáo dục như thế nào ?
Khi đất nước bị chia cắt, tình hình giáo dục ở Đàng Ngoài tổ chức như thế nào ?
1. Giáo dục
-Đàng Ngoài :
giáo dục như thời Lê sơ nhưng sa sút dần về số lượng.
1646 chúa Nguyễn tổ chức khoa thi đầu tiên theo cách riêng. Nội dung Nho học sơ lược.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
-Đàng Trong :
-Nhà Mạc :
tổ chức đều đặn các kì thi Hương, thi Hội để chọn nhân tài.
II – Phát triển giáo dục và văn học
1. Giáo dục
-Đàng Ngoài :
giáo dục như thời Lê sơ nhưng sa sút dần về số lượng.
1646 chúa Nguyễn tổ chức khoa thi đầu tiên theo cách riêng. Nội dung Nho học sơ lược.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
-Đàng Trong :
-Nhà Mạc :
tổ chức đều đặn các kì thi Hương, thi Hội để chọn nhân tài.
-Thời Quang Trung :
đưa chữ Nôm thành chữ viết chính thống.
CH? H�N
CH? NễM
II – Phát triển giáo dục và văn học
1. Giáo dục
-Nhà Mạc, Đàng Ngoài :
giáo dục như thời Lê sơ.
1646 khoa thi đầu tiên theo cách riêng. Nội dung Nho học sơ lược.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
-Đàng Trong :
-Thời Quang Trung :
chữ Nôm thành chính thống.
Từ thế kỉ XVI – XVIII nội dung giáo dục chủ yếu là gì ?
=> Nội dung giáo dục chủ yếu vẫn là kinh sử,
các môn khoa học tự nhiên không đưa vào nội dung khoa cử nên hạn chế phát triển kinh tế.
Ở các thế kỉ XVII – XVIII, việc không chú ý nhiều đến các môn khoa học tự nhiên có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế của nước ta ?
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
II – Phát triển giáo dục và văn học
Từ thế kỉ XVI – XVII , cùng với sự suy thoái của Nho giáo, văn học chữ Hán chịu ảnh hưởng như thế nào ?
1- Giáo dục
2- Văn học
- Văn học chữ Hán
- Văn học chữ Nôm
- Văn học dân gian :
mất dần vị thế trong thời Lê sơ.
nhiều nhà thơ nổi tiếng như : Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phùng Khắc Khoan, Đào Duy Từ…
ca dao, tục ngữ, truyện cười, truyện dân gian…cũng phát triển ở các vùng dân tộc ít người làm cho kho tàng văn học thêm đa dạng, phong phú.
Chính trên cơ sở đó, thơ ca chữ Nôm ngày càng được trau chuốt để hình thành những áng thơ Nôm bất hủ nào ?
- Áng thơ Nôm bất hủ :
Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm khúc.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
II – Phát triển giáo dục và văn học
1- Giáo dục
2- Văn học
- Văn học chữ Hán
- Văn học chữ Nôm
- Văn học dân gian
suy thoái.
phát triển mạnh.
phát triển mạnh.
Cùng với sự phát triển của tư tưởng tôn giáo và giáo dục văn học, ở thế kỉ XVI – XVII lĩnh vực nghệ thuật và khoa học kĩ thuật cũng có bước phát triển.
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
III – Nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật
Lập bảng thống kê các công trình nghệ thuật và khoa học kĩ thuật ở nước ta thế kỉ XVI – XVIII ?
+Nghệ thuật
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
III – Nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật
+Nghệ thuật
Chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên – Huế)
Tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay (chùa Bút Tháp-Bắc Ninh)
Trên các vì kèo ở ngôi đình làng khắc những cảnh sinh hoạt thường ngày
Làn điệu dân ca địa phương như quan họ, hát giặm, hò, vè, lí, si, lượn..
II. Nghệ thuật và khoa học kĩ thuật
+ Khoa học kĩ thuật
Ô châu cận lục, Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục, Đại Việt sử kí tiền biên, Thiên Nam ngữ lục (chữ Nôm)…
Tập bản đồ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư
Hổ trướng khu cơ của Đào Duy Từ
Bộ sách y dược của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Đúc súng đại bác kiểu phương Tây, đóng thuyền chiến, xây thành luỹ…
Chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên – Huế)
Chùa Thiên Mụ
CHÙA BÚT THÁP – BẮC NINH
Phật bà nghìn tay nghìn mắt
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
T­îng La H¸n chïa T©y Ph­¬ng( Hµ T©y)
CHÙA KEO – THÁI BÌNH
Chùa Thầy do Phùng Khắc Khoan xây vào năm 1602
Điêu khắc trên các vì, kèo
NGHỆ THUẬT ĐIÊU KHẮC DÂN GIAN
NGHỆ THUẬT ĐIÊU KHẮC HÁT XƯỚNG
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
DI TÍCH VĂN HÓA CHÙA HỘI KHÁNH – BÌNH DƯƠNG
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
DI TÍCH VĂN HÓA CHÙA CHÂU THỚI – DĨ AN
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
DI TÍCH VĂN HÓA CHÙA BÀ BÌNH DƯƠNG
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI-XVIII
Bài 24


DI TÍCH VĂN HÓA NGÔI NHÀ BÁC SĨ TRẦN CÔNG VÀNG Ở THỊ XÃ
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
III – Nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật
+Nghệ thuật
Chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên – Huế)
Tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay (chùa Bút Tháp-Bắc Ninh)
Trên các vì kèo ở ngôi đình làng khắc những cảnh sinh hoạt thường ngày
Phường tuồng, phường chèo. Dân ca quan họ, hát giặm, hò, vè, lí, si, lượn..
Các công trình nghệ thuật kiến trúc điêu khắc nào của Việt Nam được Unesco công nhận là văn hoá vật thể của nhân loại ?
VĂN HÓA VẬT THỂ
THÁNH ĐỊA MĨ SƠN – QUẢNG NAM
PHỐ CỔ HỘI AN – QUẢNG NAM
CỐ ĐÔ HUẾ
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
III – Nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật
+Nghệ thuật
Chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên – Huế)
Tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay (chùa Bút Tháp-Bắc Ninh)
Trên các vì kèo ở ngôi đình làng khắc những cảnh sinh hoạt thường ngày
Phường tuồng, phường chèo. Dân ca quan họ, hát giặm, hò, vè, lí, si, lượn..
BƯỚC PHÁT TRIỂN CỦA NGHỆ THUẬT SÂN KHẤU
PHƯỜNG TUỒNG BÌNH ĐỊNH
PHƯỜNG CHÈO BẮC BỘ
DÂN CA QUAN HỌ BẮC NINH
DÂN CA DÂN TỘC ÍT NGƯỜI : HÒ - VÈ – LÍ – SI – LƯỢN…
CA TRÙ HÁT Ả ĐÀO
HÁT XẨM
UNESCO PHONG TẶNG DANH HIỆU NGHỆ NHÂN HÁT XẨM HỒ THỊ CẨM
Ban Nhạc Lễ Nam Bộ với hai trống văn, trống võ
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ Ở CÁC THẾ KỶ XVI - XVIII
Bài 24
III – Nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật
+Nghệ thuật
Chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên – Huế)
Tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay (chùa Bút Tháp-Bắc Ninh)
Trên các vì kèo ở ngôi đình làng khắc những cảnh sinh hoạt thường ngày
Phường tuồng, phường chèo. Dân ca quan họ, hát giặm, hò, vè, lí, si, lượn..
Các công trình nghệ thuật sân khấu nào của Việt Nam được Unesco công nhận là văn hoá phi vật thể của nhân loại ?
CỒNG CHIÊNG TÂY NGUYÊN
VĂN HÓA PHI VẬT THỂ
NHÃ NHẠC CUNG ĐÌNH HUẾ
II. Nghệ thuật và khoa học kĩ thuật
+ Khoa học kĩ thuật
Ô châu cận lục, Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục, Đại Việt sử kí tiền biên, Thiên Nam ngữ lục (chữ Nôm)…
Tập bản đồ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư
Hổ trướng khu cơ của Đào Duy Từ
Bộ sách y dược của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Đúc súng đại bác kiểu phương Tây, đóng thuyền chiến, xây thành luỹ…
Khoa học kĩ thuật thế kỉ XVI – XVIII có ưu điểm và hạn chế gì ?
Về khoa học :
Đã xuất hiện các nhà khoa học, tuy nhiên khoa học tự nhiên không phát triển.
Về kĩ thuật :
Đã tiếp cận một số thành tựu kĩ thuật hiện đại phương Tây nhưng không được tiếp nhận và phát triển vì lí do hạn chế của chính quyền phong kiến và trình độ của nhân dân ta thời đó.
SỬ KÍ


Quân sự
Hổ trướng khu cơ – Đào Duy Từ
Triết học
Nguyễn Bỉnh Khiêm – Lê Quí Đôn
Y học
Hải Thượng
Lãn Ông
Lê Hữu Trác
Quốc phòng
Đúc súng đại bác
Đóng thuyền chiến
Xây thành lũy
CÂU HỎI
CỦNG CỐ
Em có nhận xét gì về tình hình
văn hóa ở các thế kỉ XVI – XVIII ?

BÀI TẬP
VỀ NHÀ
(trang 124)

1. Phân tích đặc điểm và ý nghĩa của
văn học Việt Nam ở các thế kỉ XVI – XVIII.
2. Lập bảng thống kê các loại hình
nghệ thuật tiêu biểu của nước ta trong
các thế kỉ XVI – XVIII. Nhận xét về đời
sống văn hoá của nhân dân ta thời đó.
3. Thống kê các thành tựu khoa học –
kĩ thuật các thế kỉ XVI – XVIII, nhận xét
về ưu điểm và hạn chế của nó.
Học bài trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa
Đọc và chuẩn bị bài 25:
Tình hình chính trị, kinh tế, văn hoá
dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XX)