Bài 24. Tình hình văn hóa ở các thế kỷ XVI-XVIII

Bài 24
TÌNH HÌNH VĂN HÓA Ở CÁC THẾ K? XVI-XVIII

N?i Dung B�i H?c
I.Tư tưởng - tôn giáo
II.Phát triển giáo dục và văn học
III.Nghệ thuật và khoa học - kĩ thuật

I/VỀ TƯ TƯỞNG, TÔN GIÁO
Th? k? XVI-XVIII: Nho giáo mất địa vị độc tôn, Phật giáo và Đạo giáo có điều kiện phát triển.
Tại sao Nho giáo mất địa vị độc tôn?
Sự phát triển của nền kinh tế hàng hóa:
"Còn bạc còn tiền còn đệ tử
Hết cơm hết rượu hết ông tôi"
-Tiếp xúc với phương Tây
-Biến động về chính trị, xã hội
Dấu hiệu nào cho thấy Phật giáo có điều kiện khôi phục?
Chùa chiền được tu sửa và xây dựng
Đúc chuông, tô tượng phát triển.
Chùa Thiên Mụ
Chùa Tây Phương
Tháp Phổ Minh- Nam Định
Tháp Bình Sơn
Thời kỳ này Thiên chúa giáo được du nhập vào nước ta.
Chúa Jesu
Nhà thờ Đức Bà
Những tín ngưỡng cổ truyền tốt đẹp của dân tộc được bảo tồn và phát huy.
Lễ hội Hùng Vương
Những tín ngưỡng cổ truyền tốt đẹp của dân ta?
Thờ cúng tổ tiên
Tôn thờ các anh hùng
=> đạo lý uống nước nhớ nguồn, nét văn hóa độc đáo của người Việt Nam.
Lý Thường Kiệt
Trần Hưng Đạo
II.Phát triển giáo dục và văn học
1) Giáo dục
a. Đàng Ngoài
- Nhà nước tiếp tục duy trì giáo dục và thi cử nhưng số người đỗ đạt không nhiều .
b. Đàng Trong
_ Năm 1646 chúa Nguyễn mở khoa thi đầu tiên
c, Thôøi Quang Trung:
Chaán chænh giaùo duïc thi cöû, ñaëc bieät coi troïng chöõ Noâm.
Ñeà cao yù thöùc daân toäc.
Ý nghĩa việc coi trọng chữ Nôm của vua Quang Trung?
Đề cao ý thức dân tộc.
Sử dụng chữ viết của người Việt, không muốn lệ thuộc văn tự Trung Hoa.

Noäi dung chuû yeáu cuûa giaùo duïc, thi cöû? Haïn cheá vaø aûnh höôûng cuûa noù?
Kinh söû, töù thö, nguõ kinh,giaùo duïc chònh trò, ñaïo ñöùc.
Khoâng chuù troïng khoa hoïc töï nhieân laïc haâïu so vôùi beân ngoaøi, ñaát nöôùc chaäm phaùt trieån .
2.Văn học
a) Văn học Hán
_ Không còn thể hiện tinh thần yêu nước như trước nữa.
b) Văn học Nôm
_ Sự phát triển của chữ Nôm làm cho văn học Nôm cũng phát triển mạnh.
Kể tên một vài nhà thơ Nôm nổi tiếng ở nước ta?
Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phùng Khắc Khoan, Đào Duy Từ, Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương.
Hồ Xuân Hương
Thế kỉ XVI_XVII, chữ Quốc Ng? được du nhập vào nước ta.
Chữ Quốc Ngữ
Alexandre de Rhodes
c)Văn học dân gian
_ Phát triển rầm rộ, phong phú đa dạng.
_ Nhiều thể loại ca dao, tục ngữ,truyện cười, thơ lục bát ...
Làm phong phú nền văn học VN, hoàn chỉnh văn học Nôm

Văn học dân gian thời kì này có gì mới? Nó nói lên điều gì?
Nhiều thể loại ca dao, dân ca, tục ngữ, truyện cười . thể hiện khát vọng sống của nhân dân lao động, cũng như đời sống tinh thần của nhân dân.
III. Nghệ thuật và khoa học - kĩ thuật
1.Nghệ thuật
a) Kiến trúc điêu khắc
- Một số công trình: Chùa Thiên Mụ( Huế) 1601, tượng Phật Bà Quan A�m nghìn tay nghìn mắt( Bắc Ninh), tượng La Hán chùa Tây Phương(Hà Tây)
b) Ngheä thuaät daân gian
_ Ña daïng, phaûn aùnh ñöôïc cuoäc soáng cuûa nhaân daân lao ñoäng, tuy trình ñoä ngheä thuaät ñôn giaûn .
_ Laøn ñieäu daân ca mang tính ñòa phöông : Quan hoï, haùt aû ñaøo, veø, lyù, tuoàng, cheøo…

2. Khoa học
_ Sử học : Đại Việt sử kí tiền biên , Phủ biên tạp lục, Đại Việt thông sử.
_ Địa lý : tập bản đồ Thiên nam tứ chí lộ đồ thư.
_ Quân sự : Hổ tướng khu cơ
_ Y học : có bộ sách y dược của Hải Thượng Lãn O�ng.
.
Thành tựu : đúc súng, đóng thuyền, xây lũy =>phục vụ quốc phòng
XVII_ XVIII nước ta có sự tiếp cận với kĩ thuật tiên tiến phương Tây, nhưng không được phát triển rộng
3.Kỹ thuật
Thuyền chiến
Súng thần công

Củng cố bài
1. Tình hình tư tưởng, tôn giáo của nước ta trong các thế kỉ XVI- XVIII ?
a. Nho giáo vẫn chiếm vị trí độc tôn
b. Nho giáo suy thoái dần
c. Phật giáo, Đạo giáo có điều kiện phát triển
d. cả b va c đều đúng
2. Thời kỳ này có một tôn giáo mói được du nhập vào nước ta ?
a. Đạo Hindu
b. Đạo Hồi
c. Đạo Cao Đài
d. Đạo Thiên Chúa
3. Vua Quang trung đã đưa chữ Nôm thành chữ viết chính thức của dân tộc ta ?
Đúng
Sai
4. Một trào lưu văn học phát triển rầm rộ thời kỳ này ?
a. Văn học chữ Hán
b. Văn học chữ Nôm
c. Văn học Hán- Nôm
d. Văn học dân gian
5. Nền nghệ thuật Việt Nam trong các thế kỉ XVI_ XVIII ?
a. Mờ nhạt
b. Phong phú
6. Khoa học tự nhiên thời kỳ này ?
Có điều kiện phát triển
Không có điều kiện phát triển
Chào tạm biệt