Bài 24. Tình hình văn hóa ở các thế kỷ XVI-XVIII

GIÁO ÁN
TÌNH HÌNH VĂN HÓA Ở CÁC THẾ KỈ XVI- XVIII
Người hướng dẫn: PGS. TS Đỗ Hồng Thái
Người thực hiện: Nguyễn Hữu Trí
Ngày soạn: 24/ 09/ 2012
Ngày giảng:

Thái Nguyên, ngày 27/ 09/ 2012
Bài 24: TÌNH HÌNH VĂN HÓA Ở CÁC THẾ KỈ XVI- XVIII
I. TƯ TƯỞNG, TÔN GIÁO
II. PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC
VĂN HỌC
III. NGHỆ THUẬT VÀ
KHOA HỌC KĨ THUẬT
NỘI DUNG
TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
Thế kỉ XVI- XVIII Nho giáo từng bước suy thoái
+ Trật tự phong kiến bị đảo lộn
+ Thi cử không còn nghiêm túc như trước
+ Tôn ti trật tự phong kiến cũng không còn được như thời Lê sơ
Phật giáo, Đạo giáo có điều kiện phục hồi
+ Nhiều chùa, quán được xây dựng thêm.
+ Một số chùa được trùng tu lại nhưng không phát triển mạnh như thời kì Lý- Trần.
- Thế kỉ XVI- XVIII, đạo Thiên chúa được truyền bá vào nước ta.
?
?
Văn Miếu
Chùa Một cột
Thế kỉ XVII, do nhu cầu của việc truyền đạo, chữ quốc ngữ theo mẫu tự Latinh cũng ra đời. Tuy nhiên chư được phổ cập rộng rãi trong xã hội.
Giám mục Alexande de Rhodes
Đời sống tín ngưỡng rất phong phú
Tín ngưỡng truyền thống được phát huy: thờ cúng tổ tiên, biết ơn các anh hùng hào kiệt....
II. PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC VÀ VĂN HỌC
Giáo dục
Nhà Mạc tiếp tục phát triển giáo dục, tổ chức các kì thi đều đặn đế chọn lựa nhân tài.
Nhà Lê- Trịnh, giáo dục Nho học tiếp tục được duy trì.
Ở Đàng trong, năm 1646 chúa Nguyễn mở khoa thi đầu tiên.
Ở triều đại Tây sơn, chữ Nôm được dùng trong công việc hành chính, thi cử.
Mặc dù vậy, nội dung giáo dục vẫn là kinh sử. Các bộ môn khoa học tự nhiên ít được chú ý.
Giáo dục tiếp tục phát triển song chất lượng giảm sút. Nội dung Nho học hạn chế sự phát triển của kinh tế.
?
?
Vua Quang Trung
Chiếu Nôm của Nguyễn Huệ
2. Văn học
Văn học chữ Hán giảm sút so với giai đoạn trước.Văn học chữ Nôm phát triển mạnh hơn trước và chiếm vị trí trọng yếu....
Văn học dân gian nở rộ với các thể loại phong phú: Ca dao, tục ngữ, thơ lục bát,... Mang đạm tính dân tộc và dân gian. Thể hiện ước mơ về một cuộc sống tự do và thanh bình của người dân lao động.
III. NGHỆ THUẬT VÀ KHOA HỌC KĨ THUẬT
1. Nghệ thuật
- Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc tiếp tục phát triển, thể hiện ở các chùa mới được xây dựng: chùa Thiên Mụ (Huế),....
?
Chân dung Nguyễn Bỉnh Khiêm
Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 – 1585) tên húy là Nguyễn Văn Đạt, hiệu là Bạch Vân cư sĩ. Quê ở huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng.
Ông là người có học vấn uyên thâm.Năm 1535 thi đỗ trạng nguyên sau đó làm quan dưới triều Mạc, được phong tước Trình Tuyền Hầu sau là Trình Quốc Công nên được gọi là Trạng Trình.
Chùa Thiên Mụ
Điêu khắc
Nghệ thuật dân gian hình thành và phát triển phản ánh đời sống tinh thần cử nhân dân. Đồng thời mang đậm tính địa phương.
Nghệ thuật sân khấu phát triển ở cả Đàng Ngoài và Đàng Trong với nhiều phường tuồng, chèo, các làn điệu dân ca ở các địa phương
2. Khoa học- Kĩ thuật
- Nhiều công trình khoa học trên các lĩnh vực Sử học, địa lý, y học,... Ra đời
Kĩ thuật đúc súng theo kiểu phương Tây, đóng thuyền, xây thành lũy được hình thành và phát triển, nghề làm đồng hồ ra đời,...
CỦNG CỐ, DẶN DÒ
Củng cố
Thế kỉ XVI-XVIII, ở nước ta hệ tư tưởng và tôn giáo có nhiều thay đổi. Trong lúc văn học chữ Hán suy thoái thì hình thành và phát triển một trào lưu văn học dân gian phong phú đa dạng. Nghệ thuật và khoa học-kĩ thuật có bước phát triển mới.
2. Bài tập về nhà
Lập bảng thống kê các thành tựu tiêu biểu về nghệ thuật, khoa học- kĩ thuật thế kỉ XVI-XVIII.
Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về một số công trình văn hóa tiêu biểu ở nước ta.
1
2