Bài 24. Tập làm thơ bốn chữ

K�NH CH�O C�C EM H?C SINH!
Bùi Thị Thùy Linh
Trường THCS Tân Long
TIẾT 102:
TẬP LÀM THƠ BỐN CHỮ
Mây lưng chừng hàng
Về ngang lưng núi
Ngàn cây nghiêm trang
Mơ màng theo bụi.
Vần chân:
Hàng - trang
Núi - bụi
Vần lưng:
Hàng - ngang
Trang - màng
Cháu đi đường cháu
Chú lên đường ra
Đến nay tháng sáu
Chợt nghe tin nhà.
Nghé hành nghé hẹ
Nghé chẳng theo mẹ
Thì nghé theo đàn
Nghé chớ đi càn
Kẻ gian nó bắt.
Gieo vần cách
Gieo vần liền
Qua các bài tập đã làm, kết hợp phần đọc thêm (SGK tr.77), hãy nêu đặc điểm của thể thơ bốn chữ?
(Số câu trong bài? số chữ/câu?ngắt nhịp? vần?)
Đặc điểm thơ bốn chữ:
Mỗi câu có bốn tiếng;
Số câu không hạn định;
Thường ngắt nhịp 2/2;
Vần: Kết hợp vần chân và vần lưng, gieo vần liền hoặc vần cách;
Xuất hiện nhiều trong tục ngữ, ca dao, đặc biệt là vè.
Khổ thơ sau có gieo vần không?
Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng
Đoạn thơ sau đây trích trong bài Chị em của Lưu Trọng Lư, một bạn chép sai hai chữ có vần, em hãy chỉ ra hai chữ đó và thay vào bằng hai chữ sông, cạnh sao cho phù hợp.
Em bước vào đây
Gió hôm nay lạnh
Chị đốt than lên
Để em ngồi sưởi
Nay chị lấy chồng
Ở mãi Giang Đông
Dưới làn mây trắng
Cạnh mấy con đò
Yêu cầu:
Bước 1: Thảo luận nhóm 4, chọn ra bài thơ hay nhất nhóm; cả nhóm góp ý chỉnh sửa nội dung.
Thời gian: 5 phút.
Bước 2: Đại diện 4 nhóm trình bày nội dung, đặc điểm (vần, nhịp) của bài (đoạn) thơ ấy.
Thời gian: 5 phút cho mỗi nhóm.
Đây là ai?
Chém chết chằn tinh
Lấy được tên vàng
Giết cả đại bàng
Cứu nguy công chúa
Chư hầu khiếp vía
Bởi một niêu cơm
Để lại tiếng thơm
Lưu truyền sử sách.
Thạch Sanh
Đây là ai?
Đôi càng mẫm bóng
Râu dài uốn cong
Tự phụ kiêu căng
Tưởng đầu thiên hạ
Nên gây tai vạ
Cho bạn láng giềng
Suốt đời ăn năn
Rút là bài học.
Dế Mèn
Đây là ai?
Mặt mũi lấm lem
Vì chế mực vẽ
Thiên tài hội hoạ
Trong sáng hồn nhiên
Nhân hậu như tiên
Thương anh trai nhất.
Bài thơ tham khảo: Ai cho em biết ( Võ Quảng)
Ai cho em biết
Bất cứ lúc nào
Cho biết vì sao
Cứ vào độ Tết
Vườn em trở đẹp
Không lúc nào bì
Hoa cải li ti
Đốm vàng óng ánh
Hoa cà tim tím
Non ruột hoa bầu
Hoa ớt trắng phau
Xanh lơ hoa đỗ
Cà chua vừa độ
Đỏ mọng trĩu cành
Xanh ngắt hàng hành
Xanh lơ cải diếp
Ai cho em biết
Bất cứ lúc nào
Cho biết vì sao
Vườn em trở đẹp.
CỦNG CỐ
Học kĩ đặc điểm thơ bốn chữ.
Sưu tầm các bài thơ bốn chữ.
Soạn bài: Cô Tô.
CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC GIỎI, CHĂM NGOAN