Bài 24. Phần lớn nước vào cây đi đâu?

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Hô hấp là gì? Vì sao hô hấp có ý nghĩa quan trọng đối với cây?
Hô hấp là quá trình cây lấy ôxi để phân giải các chất hữu cơ, sản sinh ra năng lượng cần thiết cho các hoạt động sống, đồng thời thải ra khí cacbônic và hơi nước.
- Hô hấp sản sinh ra năng lượng cần thiết cho các hoạt động sống của cây.
Trả lời:
Câu 2: Vì sao ban đêm không để nhiều cây xanh trong phòng ngủ đóng kín cửa?
- Vì cây hô hấp thải ra nhiều khí cacbônic có hại cho con người.
Trả lời:
Ti?t 27:
PHẦN LỚN NƯỚC VÀO CÂY ĐI ĐÂU?
Muối khoáng, H2O
?
Theo qui luật thì nước thường chảy từ trên cao xuống thấp, nhưng có một nơi nước chảy ngược từ thấp lên cao, đó là đâu và vì sao lại như vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu thí nghiệm sau.
→ Cây hút nước và muối khoáng nhờ rễ.
Cây hút nước và muối khoáng nhờ bộ phận nào?
Thí
nghiệm
Trước khi làm thí nghiệm một số học sinh đã dự đoán điều gì?
→ Dự đoán: phần lớn nước do rễ cây hút vào đã được lá thải
Ra ngoài qua sự thoát hơi nước ở lá.
Thí
nghiệm
a) Thí nghiệm của nhóm Dũng và Tú:
Sau 1 giờ
Bắt đầu TN0
Cây không có lá
Cây có lá
1 giờ
1) Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
Qua thí nghiệm, em rút ra kết luận gì?






→ Kết luận: Nước thoát hơi ra ngoài qua lá.
hoặc
Kết luận: Nước thoát hơi ra ngoài qua lá.
1) Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
Quan sát hình 24.2 SGK và tìm hiểu thí nghiệm của nhóm Tuấn và Hải
a) Thí nghiệm của nhóm Dũng và Tú:
1 giờ
A
B



1 giờ
B
1) Vì sao trong thí nghiệm các bạn đều phải sử dụng 2 cây tươi: 1 cây có đủ rễ, thân, lá và 1 cây có đủ rễ, thân, không có lá?
2) Theo em thí nghiệm của nhóm nào đã kiểm tra được điều dự đoán ban đầu? Vì sao em chọn thí nghiệm này?
→ Để chứng minh vai trò của lá trong thí nghiệm.
→ TN0 của nhóm Dũng và Tú: chứng minh được nước thoát ra ngoài qua lá nhưng chưa chứng minh được rễ hút nước. TN0 của nhóm Tuấn và Hải: đã chứng minh được rễ hút nước và nước thoát ra ngoài qua lá.
Qua thí nghiệm trên em rút ra được kết luận gì?
→ Kết luận: Phần lớn nước do rễ hút vào đã được lá thải ra ngoài qua sự thoát hơi nước.
hoặc
1) Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
a) Thí nghiệm của nhóm Dũng và Tú:
b) Thí nghiệm của nhóm Tuấn và Hải:
Kết luận: Phần lớn nước do rễ hút vào đã được lá thải ra ngoài qua sự thoát hơi nước.
Hơi nước thoát ra ngoài nhờ bộ phận nào của lá? Cơ chế nào của lỗ khí đảm nhận việc thoát hơi nước?
→ Hơi nước thoát ra ngoài qua lỗ khí ở lá nhờ cơ chế đóng mở lỗ khí.
Vẽ sơ đồ con đường thoát hơi nước của lá?
→ Lông hút → vỏ của rễ → mạch dẫn của rễ → mạch dẫn của thân → lá → thoát ra ngoài qua lỗ khí.
Kết luận: Phần lớn nước do rễ hút vào đã được lá thải ra ngoài qua sự thoát hơi nước bằng hiện tượng thoát hơi nước qua các lỗ khí ở lá.
Nước, muối khoáng hoà tan
Hơi nước
Tinh bột
Vì sao sự thoát hơi nước qua lá có ý nghĩa rất quan trọng đối với đời sống của cây?






1) Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
2) Ý nghĩa của sự thoát hơi nước qua lá:
→ Giúp cho việc vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan từ rễ lên lá.
Giữ cho lá khỏi bị đốt nóng dưới ánh nắng mặt trời.
Thoát hơi nước qua lá
Nước và muối khoáng hoà tan
Nước
Nước
Nước
Nước
Nước
Nước
Nước
Nước và muối khoáng hoà tan.
Tại sao cần được tưới nước thường xuyên cho cây và không được bẻ cành, ngắt ngọn, ngắt lá cây?
→ Vì lá thoát hơi nước góp phần tạo ra sức hút làm cho nước và muối khoáng hòa tan vận chuyển được từ rễ lên lá.
?
?
?
?
?
?
?
?
ánh sáng
Nhiệt độ
Độ ẩm
Gió
Hoàn thành bảng cho trên?
Tại sao những ngày khô hanh, nắng nóng cần tưới nhiều nước cho cây?
→ Vì những ngày đó cây bị mất nhiều nước dẫn đến lá không quang hợp được → các hoạt động sống của cây bị ngừng trệ → cây khô héo và chết.
Sự thoát hơi nước phụ thuộc vào những điều kiện bên ngoài nào?


→ Phụ thuộc vào các điều kiện: ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm của không khí, gió.
2) Ý nghĩa của sự thoát hơi nước qua lá:
1) Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
3) Những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước qua lá:
- Sự thoát hơi nước qua lá phụ thuộc vào những điều kiện bên ngoài như: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm của không khí.
Khi nào lá thoát hơi nước nhiều?
→ Khi lượng nước trong lá nhiều.
Tại sao khi đánh cây đi trồng ở nơi khác người ta phải chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá hoặc cắt ngắn ngọn?
→ Để giảm sự thoát hơi nước qua lá khi cây chưa bén rễ. Khi đánh cây, bộ rễ bị tổn thương nên lúc mới trồng rễ chưa thể hút nước để bù vào lượng nước đã mất qua lá. Nếu bị mất nhiều nước quá cây có thể héo rồi chết.
Củng cố, hướng dẫn về nhà:
Khoanh tròn vào chữ cái a, b … ở đầu câu đúng trong các câu cho sau:
1) Nước do rễ hút vào cây phần lớn được sử dụng cho quá trình:
a. Quang hợp
b. Hô hấp
c. Thoát hơi nước
d. Trao d?i ch?t
2) Những điều kiện nào sau đây ảnh hưởng đến quá trình thoát hơI nước qua lá:
a. ánh sáng
b. Nhiệt độ
c. Độ aồm
d. a.b c ủe�u ủuựng
Tại sao không nên tưới cây vào giữa trưa hè?
→ Khí hậu trưa hè rất nóng, đặc biệt giữa trưa, nếu giữa trưa tưới nước cho cây thì lúc đó đất rất nóng sẽ nhanh chóng tỏa nhiệt nên cây rất có thể bị héo.
Củng cố, hướng dẫn về nhà:
Hình thành bản đồ tư duy về sự thoát hơi nước qua lá?
Câu 4*/82 SGK: Từ thí nghiệm của nhóm 1, hãy cho biết nhóm 2 có thể thay cân bằng dụng cụ gì mà vẫn chứng minh được phần lớn nước do rễ hút vào cây thoát hơi qua lá?
→ Có thể thay bằng túi nilong bịt kín cả 2 cây.
Củng cố, hướng dẫn về nhà:
Dặn dò:
- HS về nhà học bài, trả lời câu hỏi SGK 1, 2, 3, 4/82 SGK và đọc: “ Em có biết? ”.
- HS xem trước bài: “Biến dạng của lá”
- HS sưu tầm các mẫu vật: Cây xương rồng, củ dong ta, cây bèo đất, cây nắp ấm, củ hành.