Bài 24. Mưa

Mưa
Trần Đăng Khoa
Người soạn: Lê Nguyễn Huyền Như
I, Tìm hiểu chung:
1, Tác giả:
Em hãy giới thiệu về tác giả Trần Đăng Khoa?
Ông có năng khiếu làm thơ từ rất sớm Lúc mới 8 tuổi.
Ông được 3 lần tặng giải thưởng thơ của báo Thiếu niên tiền phong các năm (1968,1969,1971).Giải nhất báo văn nghệ năm 1982.Giải thưởng nhà nước năm 2000.
Lượm
Trần Đăng Khoa
Lượm
Trần Đăng Khoa
Trần Đăng Khoa nhập ngũ ngày 26 tháng 2 năm 1975 khi đang học lớp 10/10 tại trường phổ thông cấp 3 Nam Sách, quân số tại Tiểu đoàn 691 Trung đoàn 2 Quân tăng cường Hải Hưng. 
ôngtừng là Chủ tịch Hội văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Ninh.
24 tháng 4, 1958 (59 tuổi)Nam Sách,tỉnh Hải Dương .
Lượm
Trần Đăng Khoa
2, Tác phẩm:
Bài "Mưa" được rút từ tập thơ đầu tay Góc sân và khoảng trời của Trần Đăng Khoa.
II,Đọc, hiểu văn bản:
Em hãy tìm bố cục bài thơ?
Bài thơ được chia làm hai đoạn:
Đoạn 1: 45 dòng đầu:Sắp mưa.
Đoạn 2: Còn lại:Mưa

Mưa
Trần Đăng Khoa
Bài thơ tả cơn mưa ở vùng nào và vào mùa nào?
Bài thơ tả cơn mưa ở vùng nông thôn.
Nhận xét về thể thơ, cách ngắt nhịp, gieo vần trong bài thơ và nêu tác dụng đối với việc thể hiện nội dung( tả trận mưa rào ở làng quê?)
Đây là bài thơ tự do. Dòng ngắn nhất là 1 tiếng, dài nhất là 4 tiếng. chủ yếu là dòng hai tiếng. Hình thức này tạo nên tiết tấu nhanh, nhiều biến đổi liên tục của sự vật diễn ra trong một cơn mưa rào(Mưa lớn nhưng kết thúc sớm)
Mưa
Trần Đăng Khoa
Bài thơ đã miêu tả rất sinh động trạng thái và hoạt động của nhiều cây cối, loài vật trước và trong cơn mưa. Em hãy tìm hiểu:
a, HÌnh dáng, trạng thái và hoạt động của mỗi loài lúc sắp mưa và trong cơn mưa. tìm những động từ và tính từ miêu tả. Nhóm 1
Nêu các trường hợp sử dụng phép nhân hóa để miêu tả thiên nhiên trong bài thơ. Hãy phân tích tác dụng của biện pháp ấy trong một số trường hợp đặc sắc?.Nhóm 2.
Mưa
Trần Đăng Khoa
*Trước cơn mưa:
Mối trẻ bay cao mối già bay
thấp.
- Gà con rối rít tìm nơi ẩn nấp.
 Kiến hành quân đầy đường .
+ Phép nhân hóa được sử dụng hết sức rộng rãi
- Ông trời mặc áo, mía múa gươm, kiến hành quân, cỏ gà rung tai nghe, bụi tre tần ngần gỡ tóc, hàng bưởi bế lũ con đầu tròn trọc lóc, sấm ghé xuống sân khanh khách cười, cây dừa sử dụng tay bơi, ngọn mùng tơi nhảy múa...
Mưa
Trần Đăng Khoa
+ Các cây cỏ cũng mỗi loại mỗi vẻ:
- Muôn nghìn cây mía múa gươm
- Cỏ gà rung tai nghe
- Bụi tre tần ngần gỡ tóc
-
Phép nhân hóa được sử dụng thành công là nhờ sự quan sát tinh tế của tác giả, kết hợp với sự liên tưởng dồi dào.
Mưa
Trần Đăng Khoa
- Hàng bưởi đu đưa bế lũ con đầu tròn trọc lóc
- Cây dừa sải tay bơi.
- Ngọn mùng tơi nhảy múa.
Trong cơn mưa:
- Cóc nhảy chồm chồm
- Chó sủa
- Cây lá hả hê
Nhân hóa nhiều, nhưng không có sự lập lại, mà có những nét độc đáo.
Mưa
Trần Đăng Khoa
Những động từ như rối rít, hành quân, múa, rung tai nghe, đu đưa... những tính từ như tròn trọc lóc, mù trắng, chéo, chồm chồm, hả hê... được sử dụng rất đúng chỗ, góp phần diễn tả sinh động cảnh vật.
Mưa
Trần Đăng Khoa
Gần hết bài thơ chỉ miêu tả thiên nhiên, đến cuối đến cuối bài mới xuất hiện hình ảnh con người:
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...
Em hãy nhận xét về ý nghĩa biểu tượng cho tư thế, sức mạnh và vẻ đẹp của con người trước thiên nhiên trong hình ảnh trên?
Mưa
Trần Đăng Khoa
Trả lời
Ông bố chỉ là một người nông dân bỗng nhiên trở nên lớn lao khác thường, ông đội cả sấm, cả chớp, cả một trời mưa. Hình ảnh người nông dấn có tầm vóc lớn lao tư thế vững vàng, hiên ngang, như là một vị thần đội trời đạp đất có sức mạnh có thể sánh với thiên nhiên. Trong con mắt nhìn của một em bé chín tuổi, người cha đi cày quả là một tráng sĩ có vẻ đẹp lớn lao, kỳ vĩ.
Mưa
Trần Đăng Khoa
III. RÈN KĨ LUYỆN NĂNG
1. Cách đọc
Mưa là bài thơ được sáng tác theo thể tự do. Khi đọc, chú ý mạch thơ để các định tiết tấu thể hiện sự quan sát và miêu tả hiện tượng thiên nhiên của một cậu bé chín tuổi. Ví dụ:
Sắp mưa/
Sắp mưa//
Những con mối/
Bay ra//
Mối trẻ/
Bay cao//
Mối già/
 Bay thấp//
 Gà con/
Rối rít tìm nơi
ẩn nấp//
Mưa
Lượm
Mưa
Lượm
Hướng dẫn về nhà :
Chuẩn bị bài mới.
Học thuộc nội dung bài cũ