Bài 24. Lượm

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy giáo - cô giáo
về dự giờ thăm lớp
Trường THCS Việt Hưng
1. Tác giả
a. Hoàn cảnh sáng tác
2. Tác phẩm
Tố Hữu
Năm 1949
(Trích hồi kí "Nhớ lại một thời" - Tố Hữu)

Bài 24 - Tiết 99
Văn bản:

Lượm

Tố Hữu
e. Bố cục
2. Tác phẩm
1. Tác giả
Đoạn 1: Từ đầu . "Cháu đi xa dần"
Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ của hai chú cháu
Đoạn 2: Tiếp . "Hồn bay giữa đồng"
Câu chuyện về chuyến đi liên lạc cuối cùng và sự hi sinh của Lượm.
Đoạn 3: Còn lại
Hình ảnh Lượm vẫn sống mãi.
Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú, cháu
Gặp nhau Hàng Bè

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng.
Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
Ở đồn Mang Cá
Thích hơn ở nhà !
Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân
Thôi chào đồng chí !
Cháu đi xa dần.
Đoạn 1:
Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú, cháu
Gặp nhau Hàng Bè

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
- Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
Ở đồn Mang Cá
Thích hơn ở nhà !

Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân
- Thôi chào đồng chí !
Cháu đi xa dần.
Cái xắc xinh xinh
Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng.
Ca lô đội lệch
Trang phục
loắt choắt
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
Hình dáng
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
cười híp mí
Cử chỉ
Cử chỉ
- Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
Ở đồn Mang Cá
Thích hơn ở nhà !
lời nói
Chú bé liên lạc thời kì chống Pháp
Các yếu tố nghệ thuật:

Nêu tác dụng của các yếu tố nghệ thuật trong 5 khổ thơ đầu?
- Từ láy: loắt choắt, xinh xinh, thoăn thoắt, nghênh, nghênh
- Nhịp thơ: 2/2
- Hình ảnh so sánh:
"Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng."
Tác dụng:
Thể hiện hình ảnh Lượm - một em bé liên lạc hồn nhiên, vui tươi, say mê tham gia công tác kháng chiến thật đáng mến, đáng yêu.
?
hình ảnh Lượm
hồn nhiên, vui tươi, say mê tham gia công tác kháng chiến
Cháu đi đường cháu
Chú lên đường ra
Đến nay tháng sáu
Chợt nghe tin nhà
Ra thế
Lượm ơi !...
Một hôm nào đó
Như bao hôm nào
Chú đồng chí nhỏ
Bỏ thư vào bao

Vụt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Thư đề " Thượng khẩn"
Sợ chi hiểm nghèo ?
Đường quê vắng vẻ
Lúa trỗ đòng đòng
Ca lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng.
Bỗng loè chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi !
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng máu tươi !
Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng...


Đoạn 2:
Một hôm nào đó
Như bao hôm nào
Chú đồng chí nhỏ
Bỏ thư vào bao
Vụt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Thư đề " Thượng khẩn"
Sợ chi hiểm nghèo ?

Đường quê vắng vẻ
Lúa trỗ đòng đòng
Ca lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng.
Bỗng loè chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi !
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng máu tươi !

Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng...


Chú đồng chí nhỏ
Vụt qua mặt trận
Sợ chi hiểm nghèo ?
Ca lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng.
Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Bỏ thư vào bao
Hình ảnh Lượm dũng cảm, nhanh nhẹn, quyết hoàn thành nhiệm vụ.
Các đại từ xưng hô được sử dụng

- Chú bé: là cách gọi của một người lớn với một em trai nhỏ thể hiện sự thân mật nhưng chưa gần gũi, thân thiết.
- Cháu: cách gọi biểu lộ tình cảm gần gũi, thân thiết như quan hệ ruột thịt của người lớn với một em nhỏ.
- Chú đồng chí nhỏ: Cách gọi vừa thân thiết, trìu mến vừa trang trọng đối với một chiến sĩ nhỏ.
- Lượm: Cách gọi trực tiếp thể hiện tình cảm, cảm xúc của người kể lên đến cao độ.
Vì sao sau câu thơ "Lượm ơi, còn không?" tác giả lặp lại hai khổ thơ ở đoạn đầu?

Hình thức: thảo luận nhóm.
Cách thức: hai bàn thành một nhóm (Một nhóm trưởng và một thư kí).
Thời gian: 3 phút
?
...tự nhiên, tôi khẽ thốt lên
Lượm ơi, còn không?
Không! Những anh hùng dù nhỏ tuổi như cháu không bao giờ chết. Cuộc kháng chiến của nhân dân ta có rất nhiều dũng sĩ thiếu nhi như cháu Lượm, càng ngày càng nhiều không thể nào đếm xuể, không thể nào biết hết. Có lẽ đó cũng là một đặc trưng. Một niềm tự hào lớn của dân tộc ta vốn có truyền thống lâu đời như Trần Quốc Toản ngày xưa vậy.
(Trích hồi kí "Nhớ lại một thời" - Tố Hữu)
Kim Đồng
Nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ "Lượm" là :
Cả 2 phương án trên.
Từ láy
Dùng câu hỏi tu từ , câu cảm thán.
Dặn dò
- Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ
- Hoàn thành đoạn văn
- Soạn bài : Cô Tô
Kính Chúc các thầy cô giáo
mạnh khỏe, hạnh phúc !
Xin chân thành cảm ơn !