Bài 24. Lượm

Lượm
Tố Hữu
Lượm
I, Tìm hiểu chung:
1,Tác giả, tác phẩm:
a, Tác giả:
Em biết gì về tác giả Tố Hữu?
Tố Hữu sinh năm(1920-2002),tên thật là Nguyễn Kim Thành,quê tỉnh Thừa Thiên- Huế.
Tố Hữu có nhiều bài thơ viết về trẻ em.
Ông tham gia cách mạng từ rất sớm, ông từng bị bắt, bị tù đày

Lượm
Ông là nhà thơ rất nổi tiếng. Thơ của ông được nhiều người rất yêu mến.
Ông từng đạt giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.
b,Tác phẩm:
Bài thơ được viết và in trong tập"Việt Bắc" gồm những bài thơ trong thời kì kháng chiến chống Pháp1945-1954. Bài thơ này được viết năm 1949.
Lượm
2, Phân tích:
a, Đọc bài thơ:
b, Tìm bố cục bài thơ :
Bài thơ có thể chia làm mấy đoạn?
Bài thơ có thể chia làm 3 đoạn:
Đoạn 1:Từ đầu đến " Cháu đi xa dần":Cuộc gặp gỡ của chú và cháu.
Đoạn 2:Tiếp đến " Hồn bay giữa đồng":Sự hy sinh anh dũng của Lượm.
Đoạn 3:Còn lại:Lượm sống mãi trong lòng tác giả và mọi người.
Lượm
3, Phân tích chi tiết:
a, Lượm- chú bé hồn nhiên vui tính:
Ngay câu thơ đầu tác giả giới thiệu cuộc gặp tình cờ của chú và chaú trong ngày" Huế đổ máu"để rồi giới thiệu Lượm vui tính" mồm huýt sáo vang", việc giới thiệu như thế có ý nghĩa gì?
"Huế đổ máu" chính là cách nói nhân hóa để diễn tả cuộc chiến đấu ác lệt ở thành phố Huế. Sự đổ máu hy sinh, tổn thất đã sảy ra. Nhưng trong hoàn cảnh gay goác liệt, căng thẳng như thế, Lượm vẫn vui vẻ hồn nhiên... Điều đó làm tăng thêm ấn tượng về sự hồn nhiên, lạc quan của Lượm.
Lượm
Hình ảnh Lượm được miêu tả tập trung nhất trong những câu thơ nào?Em có nhận xét gì về cách miêu tả trang phục của Lượm?(Vì sao tác giả chỉ miêu tả "Cái xắc xinh xinh và chiếc mũ calô )?
Hình ảnh Lượm được miêu tả tập trunh nhất trong khổ thơ thứ hai và thứ ba.Nhà thơ không tả toàn bộ trang phục của Lượm mà chỉ tả cái xắc và chiếc mũ calô, vì đó là sự chọn lọc để miêu tả. Xắc calô là những trang phục riêng của các chú liên lạc. Tả như vậy làm nổi bật việc tham gia liên lạc của Lượm.
Lượm
Hãy tìm những từ ngữ miêu tả Lượm, nét đặc sắc trong việc miêu tả và so sánh ở hai khổ thơ thứ hai và thứ ba?
Hình dáng: Bé loắt choắt, đầu nghênh nghênh, má đỏ bồ quân.
Trang phục: xắc xinh xinh, calô đội lệch.
Hoạt động: chân thoăn thoắt, huýt sáo vang.
Tính tình: vui vẻ(huýt sáo) tự hào(đầu nghênh) hồn nhiên đáng yêu(như con chin chích) lạc quan(cười híp mí).
Nét đặc sắc trong miêu tả là sử dụng nhiều từ láy, diễn tả được bản chất bên trong và hình dáng bên ngoài của Lượm. Lượm được miêu tả sinh động là một chú bé nhỏ nhắn, nhanh nhẹn,hồn nhiên vui tính,đáng yêu.
Hãy tìm những từ ngữ miêu tả Lượm, nét đặc sắc trong việc miêu tả và so sánh ở hai khổ thơ thứ hai và thứ ba?
Hình dáng: Bé loắt choắt, đầu nghênh nghênh, má đỏ bồ quân.
Trang phục: xắc xinh xinh, calô đội lệch.
Hoạt động: chân thoăn thoắt, huýt sáo vang.
Tính tình: vui vẻ(huýt sáo) tự hào(đầu nghênh) hồn nhiên đáng yêu(như con chin chích) lạc quan(cười híp mí).
Nét đặc sắc trong miêu tả là sử dụng nhiều từ láy, diễn tả được bản chất bên trong và hình dáng bên ngoài của Lượm. Lượm được miêu tả sinh động là một chú bé nhỏ nhắn, nhanh nhẹn,hồn nhiên vui tính,đáng yêu.
Lượm
Việc so sánh Lượm với con chim chích rất đạt: chim chích vừa nhỏ vừa nhanh nhẹn lại vừa hiền lành, có ích.Con đường vàng cũng rất gợi tả : đường vàng nắng, đường vàng cát, đường vàng lá... đường bằng vàng(như trong cổ tích) đường làng cũng là con đường quý báu, đường đẹp đẽ, con đường lý tưởng...
2, Lượm dũng cảm hy sinh-Lượm sống mãi.
Lượm đưa thư trong hoàn cảnh khó khăn như thế nào?

Lượm
Lượm đưa thư trên con đường vắng vẻ, rất dễ bị phát hiện.Mặt khác đây là thư chuyển qua mặt trận, đạn bay vèo vèo rất nguy hiểm tới tính mệnh. Nhưng Lượm không sợ .Câu hỏi tu từ" sợ chi hiểm nghèo " khẳng định Lượm dũng cảm. Lượm vụt qua mặt trận như bao hôm naò . Những từ ngữ ấy chứng tỏ Lượm đã nhiều lần hoàn thành suất sắc nhiệm vụ.
Em có nhận xét gì về câu hỏi " Lượm ơi, còn không"?sau đó là hai khổ thơ điệp khúc , nhắc lại hình ảnh bài thơ.
Lượm
Việc nhắc lại hình ảnh sinh động nhất của Lượm như muốn khẳng định Lượm sống mãi, Lượm còn mãi trong lòng bài thơ, lòng mọi người. KHi điệp khúc lại chỉ thay đổi một từ "cháu bé`` bằng từ "chú bé". Có sự thay đổi như vậy vì ở đầu bài thơ là quan hệ tình cảm riêng tư của chú và cháu, còn ở cuối bài thơ Lượm đã trở thành chú bé bất tử , thành chú bé trong quan hệ chung của mọi người vì thế thay đổi là rất đúng, rất tinh tế.
Lượm
3, Tổng kết:
Em hãy nêu nội dung bài thơ?
Nội dung : Bài thơ đã gây một ấn tượng sâu sắc về Lượm, một chú bé hồn nhiên, nhanh nhẹn, dũng cảm của thành phố Huế đi tham gia liên lạc. Lượm đã hy sinh như một Garơvốt trên chiến lũy. Lượm ngã xuống, nhưng hình ảnh của Lượm, tinh thần của Lượm vẫn còn sống mãi với thành phố Huế anh dũng, với non sông đất nước Việt Nam.
Lượm
b, Nghệ thuật :
Em hãy nêu nghệ thuật bài thơ?
Thể thơ năm chữ được dùng rất nhuần nhuyễn để kể chuyện, bộc lộ tâm tình.Tác giả sử dụng thành công và linh hoạt các biện pháp: dùng từ láy, chọn lọc chi tiết tiêu biểu, thay đổi cách xưng hô, so sánh chính xác, câu hỏi tu từ, điệp khúc.