Bài 24. Khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế kỉ XVIII

Chào quý thầy cô và các em học sinh
Môn Lịch sử 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Hãy trình bày sự phát triển của văn học thế kỉ XVI-XVIII?

- Văn học chữ Hán chiếm ưu thế.
- Văn học chữ Hán chiếm ưu thế.
- Văn học chữ Nôm phát triển.
- Tiêu biểu Nguyễn Bỉnh khiêm, Đào Duy Từ.
- Nội dung: Tố cáo bất công xã hội, đề cao hạnh phúc con người.
Đáp án:
Chúa Trịnh giang cho xây nhiều chùa lớn. Năm 1730, hàng vạn
dân ở Hải Dương phải đi đào sông, kéo gỗ và đắp đường, chở
gạch đá để tu sửa hai chùa Quỳnh Lâm và Sùng Nghiêm.

Chúa Trịnh Sâm càng lún sâu hơn vào “vũng bùn” ăn chơi hưởng
lạc. Vào dịp tết Trung Thu, “chúa phát gấm làm hàng trăm, hàng
ngàn cái đèn lồng tinh xảo tuyệt vời, mỗi cái giá đến mấy chục
lạng vàng”.
(Thượng kinh kí sự)
Trong phủ có đến bốn, năm trăm hoạn quan, “ngạo mạn,
hách dịch …, cả nước căm ghét, ghê tởm, kinh sợ chúng”.

Quan lại xét xử “đục nước béo cò”, “để cho kẻ giàu lọt lưới
pháp luật, kẻ điêu toa được múa mép, kẻ lí ngay đành chịu
thua”.
(Thông sức của Ngự sử đài năm 1719)

Nhà sử học Phan Huy Chú viết: “Vì trưng thu quá mức dân
kiệt cả vật lực mà không thể nộp đủ đến nổi trở thành bần
cùng mà bỏ cả nghề nghiệp. Có người vì thuế sơn mà chặt
cây sơn, vì thuế vải lụa mà phá khung cửi, vì thu mua cá tôm
mà phải xé cả chài lưới…”

(Lịch triều hiến chương loại chí)
Nạn đói khủng khiếp năm 1740-1741 ở đàng ngoài, “dân
lưu vong bồng bế, dắt díu nhau đi kiếm ăn đầy đường…
dân phần nhiều sống vào rau cỏ, ăn cả chuột, rắn. Người
chết đói ngổn ngang, người sống sót không còn một phần
mười. Làng nào có tiếng trù mật cũng chỉ còn năm, ba hộ
mà thôi”.
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
CUỘC SỐNG KHÓ KHĂN CỦA NHÂN DÂN
Lê Duy Mật
(1730-1770)
Nguyễn Danh Phương
(1740-1737)
Nguyễn Dương Hưng
(1737)
Nguyễn Hữu Cầu
(1741-1751)
Hoàng Công Chất
(1739-1769)
Nguyễn Dương Hưng
(1737)
Lê Duy Mật
(1738-1770)
Nguyễn Danh Phương
(1740-1751)
Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu
Nguyễn Hữu Cầu (Quận He).
Xuất thân trong một gia đình
nông dân nghèo tại Lôi
Động - Thanh Hà - Hải Dương,
Là người văn võ song toàn,
lại bơi lội rất giỏi. Căm ghét
sự mục nát của chế độ phong
kiến ông đã nổi dậy đấu tranh
và là thủ lĩnh tiêu biểu của cuộc
khởi nghĩa nông dân Đàng
ngoài thế kỷ XVIII .
Đồ Sơn
Kinh Bắc
Sơn Nam
Nghệ An
Thanh Hoá
Thăng Long
Đền thờ Nguyễn Hữu Cầu (Hải Phòng)
Khởi nghĩa Hoàng Công Chất.
Hoàng Công Chất hay còn gọi
là Hoàng Công Thư (Hoàng
Xá, Vũ Thư, Thái Bình). Ông
sinh vào những năm đầu
thế kỷ XVIII và mất năm
1768. Xuất thân trong một
Gia đình có truyền thống yêu
nước phò vua cứu nước.
Là người khoẻ mạnh, có tài.
Chứng kiến cảnh đất nước thời
Trịnh - Nguyễn phân tranh, nhân
dân lầm than, đói khổ. Ông đã
nổi dậy khởi nghĩa tại Sơn Nam,
Sau đó chuyển lên Tây Bắc .
Sơn Nam
Tây Bắc
Đền thờ Hoàng Công Chất (Điện Biên Phủ)

Nguyên nhân
Sự suy yếu của chính
quyền phong kiến
SƠ ĐỒ TÓM TẮT KIẾN THỨC VỀ PHONG TRÀO NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII
Những cuộc khởi nghĩa lớn




Đời sống nhân dân
khốn cùng.
Họ nổi dậy đấu tranh



Đều
thất bại
Phong trào
khởi nghĩa nông
dân Đàng Ngoài
thế kỉ XVIII
Góp phần
làm lung lay
cơ đồ
họ Trịnh.
Nguyễn Dương Hưng
Lê Duy Mật
Nguyễn Danh Phương
Nguyễn Hữu Cầu
Hoàng Công Chất
Kết quả
ý nghĩa
Tên cuộc khởi nghĩa
Địa bàn hoạt động
Thời gian
Em hãy lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa lớn của
Nông dân Đàng Ngoài nửa sau thế kỉ XVIII?

Bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa lớn
Tên cuộc khởi nghĩa
Địa bàn hoạt động
Thời gian
Nguyễn Dương Hưng
Hoàng Công Chất
Nguyễn Hữu Cầu
Nguyễn Danh Phương
Lê Duy Mật
1738 - 1770
1737
1739 - 1769
1741 - 1751
1740 - 1751
Sơn Nam, Tây Bắc
Đồ Sơn, Kinh Bắc,Thăng Long
Sơn Nam, Thanh Hoá, Nghệ An
Sơn Tây lan rộng Thái Nguyên, Tuyên Quang
Thanh Hoá
Sơn Tây
Hướng dẫn về nhà:

- Hoàn thành các bài tập trong vở bài tập.
-Trả lời lại các câu hỏi cuối bài sách giáo khoa.

- Đọc trước bài 25: Sưu tầm tư liệu, hình ảnh về khởi nghĩa Tây Sơn, Nguyễn Huệ.