Bài 24. Hoán dụ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN THAM DỰ HỘI GIẢNG
Giáo Viên : Nông Thị Kim Oanh
Tổ: Văn – Sử - Anh – Công Dân
*-Ki?m tra b�i cu:
1./Th? n�o l� ?n d?? Cú m?y ki?u ?n d? thu?ng g?p?
2./ Trong hai cõu tho sau cú s? d?ng nh?ng phộp tu t? n�o?
" Ng�y ng�y m?t tr?i di qua trờn lang
Th?y m?t m?t tr?i trong lang r?t d?".
Tiết: 103 HOÁN DỤ
I./ Tìm hiểu chung.
1 – Hoán dụ là gì?
a-Xét ví dụ sau:
Áo nâu liền với áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành đứng lên.

-Áo nâu, áo xanh gợi cho em liên tưởng đến ai?
- Áo nâu với nông thôn, áo xanh với thành thị có
mối quan hệ
Nụng dõn ? nụng thụn cựng v?i cụng nhõn ? th�nh th? cựng d?ng.
Áo nâu cùng với áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành đứng lên.
-Em hãy so sánh cách nói sau đây cách nói
nào hay hơn? Vì sao?.
b. Ghi nhớ: SGK – 82
-V?y th? n�o l� hoỏn d??
D. Ng�y Hu? d? mỏu
Chỳ H� N?i v?
Tỡnh c? chỳ chỏu
G?p nhau H�ng Bố ( T? H?u )
A. B�n tay ta l�m nờn t?t c?
Cú s?c ngu?i s?i dỏ cung th�nh com. ( Ho�ng Trung Thụng)
Làng xóm ta xưa kia lam lũ quanh năm mà vẫn đói rách.
Làng xóm ta ngày nay nhộn nhịp cảnh làm ăn tập thể.
( Hå ChÝ Minh )
B.
C. M?t cõy l�m ch?ng nờn non
Ba cay ch?m l?i th�nh hũn nỳi (Ca dao)
2./ Cỏc ki?u hoỏn d? :
*- Xét các ví dụ sau:
Bàn tay trong VD 1
Làng xóm trong VD 2
Một và ba trongVD 3
Đổ máu trong VD 4
*. Nh?n xột:
Có mối quan hệ như hế nào? Gợi cho em liên tưởng đến
hiện tượng, sự việc và sự vật nào?.
II./ Luyện tập.
Chỉ ra phép hoán dụ trong những câu thơ, câu văn sau và cho biết mối quan hệ giữa các sự vật trong mỗi phép hoán dụ là gì.
Làng xóm ta xưa kia lam lũ quanh năm mà vẫn quanh năm đói rách. Làng xóm ta ngày nay bốn mùa nhộn nhịp cảnh làm ăn tập thể.
( Hồ Chí Minh)
b. Vì lợi ích mười năm phải trồng cây
Vì lợi ích trăm năm phải trồng người
( Hồ Chí Minh)
Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay
( Tố Hữu)
Vì sao? Trái Đất nặng ân tình
Nhắc mãi tên Người: Hồ Chí Minh
( Tố Hữu)
Từ hoán dụ: làng xóm
Nghĩa liên tưởng: những người sống
trong làng xóm
Kiểu hoán dụ: lấy vật chứa đựng
để gọi vật bị chưa đựng
Từ hoán dụ: mười năm, trăm năm
Nghĩa liên tưởng: mười năm là thời gian cụ thể
Trăm năm là thời gian lâu dài
Kiểu hoán dụ: lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng
Từ hoán dụ: áo chàm
Nghĩa liên tưởng: nhân dân vùng núi
Kiểu hoán dụ: lấy dấu hiệu
của sự vật để gọi sự vật
Từ hoán dụ: Trái Đất
Nghĩa liên tưởng: những người sống trên Trái Đất
Kiểu hoán dụ: lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng
? Dựa trên những kiến thức mà các em vừa học và bài cũ, em hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa ẩn dụ và hoán dụ.
Gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng
tên sự vật hiện tượng khác nhằm tăng
sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt
III./ Hướng dẫn tự học:
Hoàn thành các bài tập.
Học bài.
Phân biệt được các phép tu từ: nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ.
Soạn bài: Tập làm thơ 4 chữ và bài Các thành phần chính của câu.
Xin chân thành cảm ơn
các thầy giáo, cô giáo đến dự giờ thăm lớp !
Cảm ơn các em đã tham gia tiết học này !