Bài 24. Các bằng chứng tiến hoá

Bài : 24
Phần VI: TIẾN HOÁ
Chương I:
BẰNG CHỨNG VÀ CƠ CHẾ TIẾN HOÁ
CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Cơ quan tương đồng
Tay người
Chân mèo
Vây cá voi
Cánh dơi
Cho biết tên cơ quan, nguồn gốc cơ quan, chức năng của cơ quan các loài trên?
Thế nào là cơ quan tương đồng?
Là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau. Hiện tại các cơ quan này có thể thực hiện các chức năng khác nhau.
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Cơ quan tương đồng
Cơ quan tương đồng phản ánh sự tiến hoá phân li
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Cơ quan tương đồng
2. Cơ quan tương tự
Cánh ong phát triển từ mặt lưng của phần ngực
Cánh chim là biến dạng của chi trước
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Cơ quan tương đồng
Chim sẻ
Ong
Tên cơ quan
Nguồn gốc (khác nhau)
Chức năng (như nhau)
Loài
Tiêu chí
Cánh
Cánh
Mặt lưng của phần ngực
Biến dạng của chi trước
Bay
Bay
Là những cơ quan khác nhau về nguồn gốc nhưng đảm nhiệm những chức phận giống nhau nên có kiểu hình thái tương tự.
Thế nào là cơ quan tương tự?
2. Cơ quan tương tự
Cơ quan tương tự phản ánh sự tiến hoá đồng quy

I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Cơ quan tương đồng
Gai xương rồng
Tua cuốn ở đậu Hà Lan
Là cơ quan tương đồng hay cơ quan tương tự?
Lá biến dạng
Lá biến dạng
2. Cơ quan tương tự
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Cơ quan tương đồng
Cơ quan thoái hoá là cơ quan tương đồng.
Ruột thừa người
Manh tràng thú ăn cỏ
3. Cơ quan thoái hoá
Là cơ quan phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành. Do điều kiện sống của loài đã thay đổi, các cơ quan này mất dần chức năng ban đầu, tiêu giảm dần và hiện chỉ để lại một vài vết tích xưa kia của chúng.
2. Cơ quan tương tự
Người có cơ quan thoái hóa
Ruột thừa
Nếp thịt nhỏ ở
khóe mắt
Mấu tai
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
3. Cơ quan thoái hoá
Hiện tượng lại giống
Người có lông bao phủ khắp mặt
Người có đuôi
( ở Hà Giang )
I/ Bằng chứng giải phẫu so sánh
1/ Cơ quan tương đồng:
2/ Cơ quan tương tự:
3/ Cơ quan thoái hóa:
Kết Luận: Sự tương đồng về nhiều đặc điểm giải phẫu giữa các loài là những bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay đều được tiến hóa từ một tổ tiên chung.
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÝ SINH VẬT HỌC
IV. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ
- Mọi sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào, các tế bào đều được sinh ra từ tế bào sống trước đó. Tế bào là đơn vị tổ chức cơ bản của cơ thể sống.
- Tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực đều có các thành phần cơ bản: màng sinh chất, tế bào chất, nhân (vùng nhân).
phản ánh nguồn gốc chung của sinh giới.
1. Bằng chứng tế bào học
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÝ SINH VẬT HỌC
IV. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ
Người - XGA – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG - Tinh tinh – XGT –TGT – TGG – GTT – TGT – TGG -
Gô ri la - XGT – TGT – TGG – GTT – TGT – TAT -
Đười ươi - TGT – TGG – TGG – GTX –TGT – GAT -
2. Bằng chứng sinh học phân tử
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÝ SINH VẬT HỌC
IV. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ
2. Bằng chứng sinh học phân tử
- Mã di truyền: có 64 bộ ba dùng chung cho các loài sinh vật
ADN gồm 4 loại nucleotit A, T, X, G
Prôtêin có hơn 20 loại axit amin
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÝ SINH VẬT HỌC
IV. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ
2. Bằng chứng sinh học phân tử
Dựa trên sự tương đồng về cấu tạo, chức năng của ADN, prôtêin, mã di truyền ... cho thấy các loài trên trái đất đều có tổ tiên chung.
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Dựa vào các đặc điểm giống nhau giữa các loài để khẳng định điều gì?
Nguồn gốc các loài
Dựa vào đặc điểm khác nhau giữa các loài để khẳng định điều gì?
Sự tiến hoá
Người có đuôi
Người có lông rậm
Là loại bằng chứng nào?
Lý do tạo thành?
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Nếu chỉ dựa vào 1 số đặc điểm hình thái giống nhau để khẳng định quan hệ họ hàng có được không? Vì sao?
CỦNG CỐ BÀI HỌC
CỦNG CỐ BÀI HỌC
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Học bài cũ và trả lời các câu hỏi và bài tập cuối bài.
- Đọc bài mới trước khi tới lớp.
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
Phôi cá
Phôi rùa
Phôi gà
Phôi người
Nêu các đặc điểm giống nhau trong quá trình phát triển của phôi ở các loài?
I. BẰNG CHỨNG VỀ GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
Nêu các đặc điểm giống nhau trong quá trình phát triển của phôi ở các loài?
* Đặc điểm giống nhau
- Khe mang
- Tim phôi
- Có đuôi
Sự phát triển của phôi càng giống nhau → quan hệ họ hàng càng gần gũi và ngược lại.
- Sự giống nhau trong phát triển phôi của các loài thuộc các nhóm phân loại khác nhau là một bằng chứng về nguồn gốc chung của chúng.
- Những đặc điểm giống nhau đó càng nhiều và càng kéo dài trong những giai đoạn phát triển muộn của phôi chứng tỏ quan hệ họ hàng càng gần.
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÝ SINH VẬT HỌC
Các kiểu mai rùa giữa các đảo khác nhau
Isabela
Pinta
Hood
Chúng bắt nguồn từ một loài tổ tiên
I. CÁC BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
II. BẰNG CHỨNG PHÔI SINH HỌC
III. BẰNG CHỨNG ĐỊA LÝ SINH VẬT HỌC
Nhiều loài phân bố ở những vùng địa lý khác nhau nhưng lại có nhiều đặc điểm cấu tạo giống nhau đã được chứng minh là có chung một nguồn gốc, sau đó phát tán sang các vùng khác.
Cá voi: thuộc lớp thú
Cá mập thuộc lớp cá
Ngư long: thuộc lớp bò sát