Bài 24. Các bằng chứng tiến hoá

Ch�o m?ng quí th?y, cễ giỏo
t?i d? gi? l?p 12b6
PhÇn s¸u
TiÕn ho¸
Tiết 25 – Bµi 24
CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA
Có hai loại bằng chứng tiến hoá:
+ Bằng chứng trực tiếp: Hoá thạch
+ Bằng chứng gián tiếp: Giải phẫu so sánh, phôi sinh học, địa lí sinh vật học, tế bào và sinh học phân tử.
Chương I
BẰNG CHỨNG VÀ CƠ CHẾ TIẾN HÓA
Bằng chứng giải phẫu so sánh là gì?
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Hình 24.1: Cấu trúc xương chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay của người
Là các bằng chứng tiến hoá có được dựa vào sự gi?ng nhau v? d?c di?m cấu tạo giải phẫu giữa các lo�i.
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Hình 24.1: Cấu trúc xương chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay của người
Nhận xét những điểm giống và khác nhau trong cấu tạo xương chi của các loài?
Xương chi trước đều được cấu tạo từ các phần: xương cánh tay, cẳng tay, cổ tay, bàn tay và ngón tay.
Hình 24.1: Cấu trúc xương chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay của người
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Hình 24.1: Cấu trúc xương chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay của người
Những biến đổi ở xương bàn tay giúp mỗi loài thích nghi như thế nào?
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Hình 24.1: Cấu trúc xương chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay của người
* Một số loại bằng chứng giải phẫu so sánh
Mèo thích nghi với việc v? mồi
Dơi thích nghi với đời sống bay lượn
Cá voi thích nghi với đời sống dưới nước
Người có thể lao động linh hoạt.
phản ánh sự tiến
hóa phân ly
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
1. Co quan tuong d?ng
Là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau.
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
2. Co quan thoỏi húa
Là cơ quan phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành. Do điều kiện sống của loài thay đổi, các cơ quan này mất dần chức năng ban đầu, tiêu giảm dần và chỉ để lại một vài vết tích xưa kia của chúng.
Một số cơ quan thoái hóa
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Cánh ong phát triển từ mặt lưng của phần ngực
Cánh chim là biến dạng của chi trước của phần thân
3. Co quan tuong t?
Là những cơ quan khác nhau về nguồn gốc, nhưng có chức năng giống nhau, nên có hình thái tương tự.
Cá mập
Cá voi
Ngư long
3. Co quan tuong t? l� nh?ng co quan khỏc nhau v? ngu?n g?c, nhung cú ch?c nang gi?ng nhau, nờn cú hỡnh thỏi tuong t?
ph?n ỏnh s? ti?n húa d?ng quy
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Gai xương rồng
Tua cuốn ở đậu Hà Lan
Phân biệt cơ quan tương đồng với cơ quan tương tự?
Gai cây hoa hồng
Lá biến dạng
Từ biểu bì
Lá biến dạng
Gai xương rồng và gai hồng là cơ quan tương tự
Gai xương rồng và tua cuốn ở đậu Hà Lan là cơ quan tương đồng
Hình 24.1: Cấu trúc xương chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay của người
* Vai trò của bằng chứng giải phẫu
I - BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
Sự tương đồng về nhiều đặc điểm giải phẫu giữa các loài là những bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay tiến hóa từ một tổ tiên chung.
II - BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC và SINH HỌC PHÂN TỬ
- Mọi sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào
- Tế bào (TB) là đơn vị tổ chức cơ bản của cơ thể sống.
- TB nhân sơ và TB nhân thực đều có các thành phần cơ bản: màng sinh chất, tế bào chất và nhân (hoặc vùng nhân)
Phản ánh nguồn gốc chung của sinh giới.
1 – BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC
Nêu bằng chứng tế bào học?
1 – BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC
Tế bào của các nhóm sinh vật khác nhau có giống nhau không? Tại sao? Từ đó em có thể rút ra nhận xét gì?
TB của các nhóm sinh vật khác nhau cũng phân biệt nhau về một số đặc điểm cấu trúc, khác nhau về phương thức sinh sản => phản ánh sự tiến hóa phân li.
BẢNG MÃ DI TRUYỀN
2 - BẰNG CHỨNG SINH HỌC PHÂN TỬ
Các loài SV hiện nay đều sử dụng chung một bảng mã di truyền, đều dùng hơn 20 loại aa để cấu tạo protein, đều có 4 loại nu cấu tạo nên ADN…
tiến hóa từ một tổ tiên chung.
2 - BẰNG CHỨNG SINH HỌC PHÂN TỬ


2 - BẰNG CHỨNG SINH HỌC PHÂN TỬ
- Người: - XGA - TGT - TGG - GTT - TGT – TGG -
- Tinh tinh: - XGT - TGT - TGG - GTT - TGT – TGG -
- Gôrila: - XGT - TGT - TGG - GTT - TGT – TAT -
- Đười ươi: - TGT - TGG - TGG - GTX - TGT - GAT -
Dựa trên sự tương đồng về cấu tạo, chức năng của ADN, protein, mã di truyền... cho thấy các loài trên trái đất đều có tổ tiên chung.
Hãy đưa ra các bằng chứng chứng minh ti thể và lục lạp được tiến hoá từ vi khuẩn?
Ti thể là bào quan hô hấp => được hình thành bằng con đường nội cộng sinh giữa vi khuẩn hiếu khí với tế bào nhân thực.
Lục lạp là bào quan quang hợp => dược tiến hoá bằng con đường nội cộng sinh giữa vi khuẩn lam và tế bào nhân thực.
Chọn ý trả lời đúng nhất
1- Dựa vào các đặc điểm giống nhau để khẳng định điều gì?
A. Nguồn gốc các loài
B. Sự tiến hoá
C. Sự phụ thuộc nhau
D. Mối quan hệ của loài
2- Dựa vào đặc điểm khác nhau để khẳng định điều gì?
A. Nguồn gốc các loài
B. Sự tiến hoá
C. Sự phụ thuộc nhau
C.Mối quan hệ của loài
* Kiểm tra
3. Những cơ quan nào dưới đây là cơ quan tương đồng?
A. Cánh sâu bọ và cánh dơi
B. Mang cá và mang tôm
C. Chân của chuột chũi và chân của dế dũi
D. Gai xương rồng và tua cuốn của đậu Hà lan
4. Những sai khác về chi tiết của các cơ quan tương đồng là
A. để thực hiện những chức năng khác nhau
B. do sống trong môi trường khác nhau
C. do thực hiện những chức năng khác nhau
D. để thích ứng với môi trường khác nhau
5. Cơ quan tương tự có ý nghĩa trong tiến hoá là phản ánh
A. chức năng quy định cấu tạo
B. sự tiến hoá phân li
C. sự tiến hoá đồng quy
D. nguồn gốc chung
6.Vòi hút của bướm và vòi của voi là cơ quan
A. tương đồng
B. tương tự
C. thoái hoá
D. tiến hóa
Chọn ý trả lời đúng nhất
1- Dựa vào các đặc điểm giống nhau để khẳng định điều gì?
A. Nguồn gốc các loài
B. Sự tiến hoá
C. Sự phụ thuộc nhau
D. Mối quan hệ của loài
2- Dựa vào đặc điểm khác nhau để khẳng định điều gì?
A. Nguồn gốc các loài
B. Sự tiến hoá
C. Sự phụ thuộc nhau
D.Mối quan hệ của loài


* Kiểm tra
3. Những cơ quan nào dưới đây là cơ quan tương đồng?
A. Cánh sâu bọ và cánh dơi
B. Mang cá và mang tôm
C. Chân của chuột chũi và chân của dế dũi
D. Gai xương rồng và tua cuốn của đậu Hà lan
4. Những sai khác về chi tiết của các cơ quan tương đồng là
A. để thực hiện những chức năng khác nhau
B. do sống trong môi trường khác nhau
C. do thực hiện những chức năng khác nhau
D. để thích ứng với môi trường khác nhau
Chân chuột chũi
Chân dế chũi
Mang cá
Mang tôm
5. Cơ quan tương tự có ý nghĩa trong tiến hoá là phản ánh
A. chức năng quy định cấu tạo
B. sự tiến hoá phân li
C. sự tiến hoá đồng quy
D. nguồn gốc chung
6.Vòi hút của bướm và vòi của voi là cơ quan
A. tương đồng
B. tương tự
C. thoái hoá
D. tiến hóa
Bướm ruồi
Chim ruồi
Bọ vòi voi
Voi
VỀ NHÀ
1. Học bài, trả lời các câu hỏi trong SGK/107
2. Xem bài 25. Đọc kĩ PHẦN II – HỌC THUYẾT TIẾN HÓA ĐACUYN.
3. Sưu tầm tư liệu (tranh, ảnh thông tin…) liên quan đến bài học
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
CẢM ƠN QUÝ THẦY, CÔ ĐÃ QUAN TÂM
THEO DÕI.

TẠM BIỆT CÁC EM!