Bài 23. Từ thông. Cảm ứng điện từ

Bộ giáo dục và đào tạo
Sở giáo dục và đào tạo Bắc Ninh
Kính chào các thày giáo, cô giáo
và các em học sinh
Bộ giáo dục và đào tạo
Sở giáo dục và đào tạo Bắc Ninh

Kính chào các thày giáo, cô giáo
và các em học sinh
Chương V: Cảm ứng điện từ

Bài 23
Từ thông - Cảm ứng điện từ
(Tiết 1)
- Dòng điện gây ra từ trường.
- Ngược lại:
"Trong điều kiện nào từ trường gây ra dòng điện?"
1. Thí nghiệm:
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
a. Thí nghiệm 1:
- Hãy quan sát hình 23.3(a) và kể tên các dụng cụ được sử dụng trong thí nghiệm 1.
- Hãy mắc mạch điện như hình 23.3(a).
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
- Hãy đưa nam châm dịch chuyển lại gần mạch điện kín (C) và quan sát kim của điện kế.
G
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
- Hãy làm lại thí nghiệm vài lần.
- Khi nào có dòng điện trong mạch điện kín (C)?
b. Thí nghiệm 2:
- Hãy đưa nam châm dịch chuyển ra xa mạch điện kín (C) và quan sát kim của điện kế.
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
G
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
- Hãy làm lại thí nghiệm vài lần.
- Khi nào có dòng điện trong mạch điện kín (C)?
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
- Hãy so sánh chiều dòng điện trong mạch điện kín (C) ở hai trường hợp trên?
G
G
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiệm 3:
- Hãy đưa mạch điện kín (C) dịch chuyển lại gần hoặc ra xa nam châm, đồng thời quan sát kim của điện kế.
- Hãy làm lại thí nghiệm vài lần.
- Dòng điện có xuất hiện trong mạch điện kín (C) hay không?
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiêm 3:
d. Thí nghiệm 4:
- Thay nam châm SN bằng một nam châm điện.
G
- Hãy thay đổi cường độ dòng điện qua nam châm điện, đồng thời quan sát kim của điện kế.
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiêm 3:
- Hãy thay đổi cường độ dòng điện qua nam châm điện, đồng thời quan sát kim của điện kế.
G
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiêm 3:
- Có xuất hiện dòng điện trong mạch điện kín (C) hay không?
- Hãy làm lại thí nghiệm vài lần.
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiêm 3:
d. Thí nghiệm 4:
2. Từ thông:
a. Định nghĩa:
- Hãy cho biết công thức xác định từ thông qua diện tích S.
- Hãy quan sát và cho biết sự tương quan giữa từ thông qua diện tích S và số đường cảm ứng từ qua diện tích đó.
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm: 2. Từ thông:
a. Thí nghiệm 1: a. Định nghĩa:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiêm 3:
d. Thí nghiệm 4:
b. Đơn vị đo từ thông:
- Trong hệ SI đơn vị đo từ thông là gì?
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm: 2. Từ thông:
a. Thí nghiệm 1: a. Định nghĩa:
b. Thí nghiệm 2: b. Đơn vị đo từ thông.
c. Thí nghiêm 3:
d. Thí nghiệm 4:
a. Phân tích các thí nghiệm
Tất cả các thí nghiệm trên đây đều có một đặc điểm chung, đó là đặc điểm gì? Hãy giải thích điều đó.
3. Hiện tượng cảm ứng điện từ:
Khi đưa nam châm lại gần mạch điện kín (C)
Khi đưa nam châm ra xa mạch điện kín (C)
G
- Khi thay đổi (tăng) cường độ dòng điện qua nam châm điện....
G
- Khi thay đổi (giảm) cường độ dòng điện qua nam châm điện....
Bài 23: Từ thông - Cảm ứng điện từ
1. Thí nghiệm: 2. Từ thông:
a. Thí nghiệm 1: a. Định nghĩa:
b. Thí nghiệm 2: b. Đơn vị đo từ thông.
c. Thí nghiêm 3: 3. Hiện tượng cảm ứng điện từ
d. Thí nghiệm 4: a. Phân tích các thí nghiệm.
b. Kết luận
* Tất cả các thí nghiệm trên đây đều có một đặc điểm chung là từ thông qua mạch điện kín (C) biến thiên.
* Kết quả của các thí nghiệm ấy và nhiều thí nghiệm tương tự khác chứng tỏ rằng:
- Mỗi khi từ thông qua mạch kín biến thiên, thì trong mạch xuất hiện một dòng điện gọi là dòng điện cảm ứng.
- Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
- Hiện tượng cảm ứng điện từ chỉ tồn tại trong khoảng thời gian từ thông qua mạch kín biến thiên.
Câu hỏi số 1
1
Câu hỏi số 2
2
Câu hỏi số 3
3
Câu hỏi số 4
4
Câu hỏi số 5
5
Câu hỏi số 6
6
Câu hỏi số 7
7
Câu hỏi số 8
8
Câu hỏi số 9
9
Câu hỏi số 10
10
Luyên tập - củng cố
Kết thúc luyện tập
Câu 1
Một diện tích S đặt trong từ trường đều có cảm ứng từ B, góc giữa vectơ cảm ứng từ và vectơ pháp tuyến là ? . Từ thông qua diện tích S được tính theo công thức:
C. ? = BS.tan?
A. ? = BS.sin?
D. ? = BS.ctan?
B. ? = BS.cos?
Sai.
Đúng.
Sai.
Sai.
Câu 2
Đơn vị của từ thông là:
B. Ampe (A).
A. Tesla (T).
D. Vôn (V).
C. Vêbe (Wb).
Sai.
Đúng.
Sai.
Sai.
Câu 3
B. ? = 0,008 (Wb).
A. ? = 80 (Wb).
D. ? = 0,8 (Wb).
C. ? = 0 (Wb).
Đúng.
Sai.
Sai.
Sai.
Câu 4
D. ? = 0,0020 (Wb).
C. ? = 0,0040 (Wb).
A. ? = 34,641 (Wb).
B. ? = 0,0035 (Wb).
Đúng.
Sai.
Sai.
Sai.
Câu 5
Phát biểu nào sau đây là không đúng?
A. Một khung dây dẫn hình chữ nhật, quay đều trong một từ trường đều quanh một trục đối xứng OO` song song với các đường cảm ứng từ thì trong khung có xuất hiện dòng điện cảm ứng.
D. Một khung dây dẫn hình chữ nhật, quay đều trong một từ trường đều quanh một trục đối xứng OO` vuông với các đường cảm ứng từ thì trong khung có xuất hiện dòng điện cảm ứng.
B. Một khung dây dẫn hình chữ nhật, quay đều trong một từ trường đều quanh một trục đối xứng OO` hợp với các đường cảm ứng từ một góc nhọn thì trong khung có xuất hiện dòng điện cảm ứng.
C. Một khung dây dẫn hình chữ nhật, quay đều trong một từ trường đều quanh một trục đối xứng OO` song song với các đường cảm ứng từ thì trong khung không có dòng điện cảm ứng.
Đúng.
Sai.
Sai.
Sai.
Câu 6
Phát biểu nào sau đây là đúng?
C. Một khung dây dẫn hình chữ nhật, quay đều trong một từ trường đều quanh một trục đối xứng OO` hợp với các đường cảm ứng từ một góc nhọn thì trong khung có xuất hiện dòng điện cảm ứng.
D. Một khung dây hình chữ nhật chuyển động thẳng đều trong từ trường đều sao cho mặt phẳng khung hợp với các đường cảm ứng từ một góc nhọn thì trong khung xuất hiện dòng điện cảm ứng.
B. Một khung dây hình chữ nhật chuyển động thẳng đều trong từ trường đều sao cho mặt phẳng khung luôn vuông góc với các đường cảm ứng từ thì trong khung xuất hiện dòng điện cảm ứng.
A. Một khung dây hình chữ nhật chuyển động thẳng đều trong từ trường đều sao cho mặt phẳng khung luôn song song với các đường cảm ứng từ thì trong khung xuất hiện dòng điện cảm ứng.
Sai.
Sai.
Sai.
Đúng.
Câu 7
Khung dây dẫn ABCD được đặt trong từ trường đều như hình vẽ. Coi rằng bên ngoài vùng MNPQ không có từ trường. Khung chuyển động dọc theo hai đường xx`, yy`. Trong khung sẽ xuất hiện dòng điện cảm ứng khi:
C. Khung đang chuyển động ở ngoài vào trong vùng NMPQ.
D. Khung đang chuyển động đến gần vùng NMPQ.
A. Khung đang chuyển động ở ngoài vùng NMPQ.
B. Khung đang chuyển động ở trong vùng NMPQ.
Đúng.
Sai.
Sai.
Sai.
P
Câu 8
Mạch điện kín (C) không biến dạng khi chuyển động trong từ trường đều. Từ thông qua mạch biến thiên khi:
A. Mạch điện kín (C) chuyển động tịnh tiến.
B. Mạch điện kín (C) quay quanh một trục vuông góc với mặt phẳng chứa mạch (C).
Sai.
Sai.
Đúng.
Sai.
C. Mạch điện kín (C) chuyển động trong một mặt phẳng vuông góc với B.
D. Mạch điện kín (C) quay xung quanh trục cố định nằm trong mặt phẳng chứa mạch và không song song với B.
Câu 9
Mạch điện tròn, kín (C) và dòng điện thẳng I cùng nằm trong mặt phẳng P (như hình vẽ). Từ thông qua (C) biến thiên khi:
A. (C) dịch chuyển trong mặt phẳng P lại gần hoặc ra xa I.
D. (C) quay xunh quanh dòng điện.
B. (C) dịch chuyển trong P với vận tốc song song với I.
C. (C) cố định, dây dẫn chứa dòng điện I chuyển động tịnh tiến dọc theo chính nó.
Đúng.
Sai.
Sai.
Sai.
Câu 10
Bài 23
Từ thông - Cảm ứng điện từ

1. Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm 1:
b. Thí nghiệm 2:
c. Thí nghiệm 3:
d. Thí nghiệm 4:
2. Từ thông:
a. Định nghĩa
b. Đơn vị đo từ thông.
3. Hiện tượng cảm ứng điện từ:
a. Phân tích các thí nghiệm:
b. Kết luận:
- Dòng điện cảm ứng......
- Hiện tượng cảm ứng điện từ.....
Bộ giáo dục và đào tạo
Sở giáo dục và đào tạo Bắc Ninh

Chân thành cám ơn các thày giáo, cô giáo. Chúc các em học sinh học giỏi.