Bài 23. Từ thông. Cảm ứng điện từ

TỪ THÔNG- CẢM ỨNG
ĐIỆN TỪ
BÀI 23
NỘI DUNG BÀI GIẢNG
Từ thông
Hiện tượng cảm ứng điện từ
Định luật Lenxơ v? chiều dòng điện cảm ứng .
I. TỪ THÔNG
α
α
là vecto pháp tuyến duong vuông
góc với mặt S.
Đường cong kín (C) là chu vi giới hạn bởi mặt có diện tích S đặt trong từ trường đều
(C)
(C)
Từ thông được xác định theo công thức nào?
B: cảm ứng từ của từ trường (T)
S :diện tích m?t kín (m2)
?:góc hợp bởi và
*Nh?n x�t:
?0
?>?/2 : ? <0
?=?/2 : ? =0
?=0 : ? = B.S
2. Don v? do t? thơng
H? SI: Don v? v�be
KH: Wb.
S=1 m2, B=1 T thì ? = 1 Wb.


?=B.S.cos(?)
Đại lượng
là töø thoâng gửi qua mặt S
Từ thông phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Giá trị Φ phụ thuộc ntn vào giá trị góc α?
II.HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

1. Th� nghiƯm 1
Dụng cụ:
- Nam châm
- vòng dây dẫn nối với điện kế rất nhạy

Thí nghiệm 1.1:
* Nam châm chuyển động
* Vòng dây dẫn cố định

Đưa nam châm lại gần vòng dây
Đưa nam châm ra xa vòng dây dẫn
Thí nghiệm 1.2:
* Nam châm cố định
* Vòng dây dẫn di chuyển
Đưa vòng dây dẫn lại gần nam châm
Đưa vòng dây dẫn ra xa nam châm
Nêu nhận xét cho TN 1.1 và 1.2 ?
NX: Khi có sự dịch chuyển tương đối giữa nam châm và vòng dây có dòng điện i chạy trong vòng dây ( C). Ngừng di chuyển i mất.
Nguyên nhân trong ( C) xuất hiện dòng i ?
Từ thông qua ( C) thay đổi.
Thí nghiệm 2
Dụng cụ:
- Vòng dây dẫn nối với điện kế rất nhạy
- Biến trở
Thí nghiệm 2:
-Vòng dây đứng yên
- di chuyển con chạy

Di chuyển con chạy sang phải
Di chuyển con chạy sang trái
Nhận xét cho thí nghiệm2:
Khi di chuyển con chạy, trong vòng dây dẫn cũng xuất dòng điện i. Ng?ng di chuy?n i m?t.
Nguyờn nhõn trong ( C) xu?t hi?n dũng i ?
i ch?y trong khung dõy thay d?i B thay d?i
T? thụng qua ( C) thay d?i.
2. K?t lu?n
- Khi cú s? bi?n thiờn t? thụng thỡ trong vũng dõy kớn xu?t hi?n dũng di?n i g?i l� dũng di?n c?m ?ng.
- H?ờn tu?ng mụ t? ? thớ nghi?m trờn l� hi?n tu?ng c?m ?ng di?n t?
Chỳ ý: Doứng ủieọn caỷm ửựng chổ xuaỏt hieọn trong thụứi gian coự sửù bieỏõn thieõn tửứ thoõng qua dieọn tớch giụựi haùn bụỷi voứng daõy
III. ĐỊNH LUẬT LENXƠ V? CHIỀU DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG .
a.Dua nam ch�m l?i g?n vịng d�y d?n


Từ trường xung quanh dòng i gọi là từ trường cảm ứng
b.Đưa nam châm ra xa vòng dây dẫn
ĐỊNH LUẬT LENXƠ
Dòng điện cảm ứng trong 1 mạch kín phải có chiều sao cho từ trường mà nó sinh ra chống lại sự biến thiên từ thông ban d?u qua qua m?ch kín.
Nhận xét 1:
TN 1.1: Φ qua (c) tăng, i có chiều ngược chiều dương trên (C). Từ trường cảm ứng có chiều trái với từ trường ban đầu.
TN 1.2: Φ qua (c) giảm, i có chiều cùng chiều dương trên (C). Từ trường cảm ứng cùng chiều với từ trường ban đầu

TN 1.1 t? thụng qua (C) bi?n thiờn do chuy?n d?ng


- NC và ( C) chuyển động lại gần nhau.Mặt (C) đối diện với cực Bắc của NC là mặt Bắc. Mặt này gây ra lực từ đẩy
cực Bắc của NC.
- NC và ( C) chuyển động ra xa nhau.Mặt Mặt (C) đối diện với cực Bắc của NC là mặt Nam. Mặt này gây ra lực từ hút cực Bắc của NC.
Cả 2 TH lực từ ngược hướng với chuyển động của NC.
KL( Nội dung khác của ĐL Lenxơ): Từ thông qua (C) biến thiên do kết quả của một chuyển động nào đó thì từ trường cảm ứng có tác dụng chống lại chuyển động nói trên.
Ki?n th?c c?n nh?
1. Từ thông
CT tính từ thông, ý nghĩa của các đại lượng trong CT.
2. Hiện tượng cảm ứng điện từ
Hiện tượng, cách tạo ra dòng cảm ứng.
3. ĐL Junlenxơ xác định chiều dòng điện cảm ứng.
2 cách xác định dòng i chạy trong (C).
CỦNG CỐ
CÂU 1: Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây kín khi:
A. Các đường sức từ xuyên qua tiết điện S của cuộn dây không đổi.
B. Các đường sức từ xuyên qua tiết điện S của cuộn dây biến thiên.
C. Các đường sức từ song song với mặt phẳng tiết điện S của cuộn dây.
D. cả A, B, C đều đúng.

CAÂU 2 :Khi töø thoâng giaûm, caûm öùng töø cuûa töø tröôøng nam
chaâm nhö theá naøo so vôùi caûm öùng töø do doøng dieän caûm öùng
sinh ra
a. Cuøng phöông, cuøng chieàu
b. Cuøng phöông , ngöôïc chieàu
c. Cuøng chieàu
d. Ngöôïc chieàu

Chúc thầy cô
và các em luôn
mạnh khoẻ, hạnh phúc !