Bài 23. Quá trình tổng hợp và phân giải các chất ở vi sinh vật

Vi sinh vật sinh trưởng nhanh,do có các quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, chuyển hoá vật chất,năng lượng và sinh tổng hợp các chất diễn ra ở trong tế bào với tốc độ rất nhanh.
Phần lớn vi sinh vật có khả năng tự tổng hợp được các loại axit amin.Vi sinh vật sử dụng năng lượng và enzim nội bào để tổng hợp các chất
-Sự tổng hợp lipit ở vi sinh vật là do sự kết hợp glixerôl và các axit béo bằng liên kết este.

-Các bazơ kết hợp với đường 5 cacbon và axit phôtphoric để tạo ra các nuclêôtít tạo rac các axit nuclêtic
-Con người sử dụng vi sinh vật để tạo ra các loại axit amin quý như axit glutamic (nhờ vi khuẩnCorynebacterium glutamincum),lizin( nhờ các loài vi khuẩn Brevibacterium) tạo prôtêin đơn bào (nhờ nấm men – loại vi sinh vật đơn bào giàu prôtêin).


Quá trình phân giải các protêin phức tạp thành các axit amin diễn ra bên ngoài tế bào nhờ vi sinh vật tiết prôtêaza ra mô trường.Các axit amin và sử dụng này được vi sinh vật hấp thụ và phân giải tiếp tạo ra thành năng lượng cho hoạt động sống của tế bào.
Khi môi trường thiếu cacbon thừa nitơ,vi sinh vật sẽ khử axit amin của axit amin và sử dụng axit hữu cơ cơ làm cho làm nguồn cacbon,do đó có animôniac bay ra .nhờ prôtêza của vi sinh vật mà prôtêin của cá,đậu tương…được phân giải tạo ra các axit min,dùng nước muối chiết chứa các axi amin này ta được các loại nước mắm,nước chấm

1.Phân giải prôtêin và ứng dụng
Bình đựng nước đường ,bình đựng nước thịt để lâu ngày,khi mở nắp ra sẽ có mùi giống nhau không? Vì sao?
Em hãy kể những thực phẩm đuợc sản xuất bằng cách sử dụng vi sinh vật phân giải protein
Theo em thì trong làm tương và làm nước mắm,người ta có sử dụng cùng một loại vi sinh vật không? Đạm trong tương và nước mắm từ đâu ra
Các sản phẩm bằng các loại vi sinh vật phân giải protêin là nước mắm, nước chấm,….
Làm nước tương dùng (nấm vàng hoa cau) và nước mắm sử dụng vi khuẩn kị khí ở ruột cá tiết ra enzim phân giải prôtêaza . Đạm trong nước tương là do prôtêin đậu nành bị phân cắt thành axit amin, đạm trong nước mắm do prôtein của cá bị phân cắt  axit amin.
Câu hỏi thảo luận
Bình đựng nước thịt lâu ngày có mùi thối (amoniac) do hiện tượng khử amin từ axit min quá dư thừa nitơ và thiếu cacbon.
Còn bình đựng nước đường lâu ngày sẽ có mùi chua do các vi sinh vật thiếu nitơ và dư thừa cacbon nên chúng lên men tạo axit
2. PHÂN GIảI PÔLISACCARIT VÀ ứNG DụNG
NHIềU LOạI VI SINH VậT CÓ KHả NĂNG PHÂN GIảI NGOạI BÀO CÁC PÔLISACCARIT (TINH BộT,XENLULÔZƠ…) THÀNH CÁC ĐƯờNG ĐƠN (MÔNÔ SACCARIT),SAU ĐÓ CÁC ĐƯờNG ĐƠN NÀY ĐƯợC VI SINH VậT HấP THụ VÀ PHÂN GIảI TIếP THEO TIếP THEO CON ĐƯờNG HÔ HấP THIếU KHÍ,Kị KHÍ HAY LÊN MEN.


Tinh bột
Nấm (đường hoá)
Glucôzơ
Êtanol+CO
2
Lên men rượu là quá trình chuyển hoá sinh học kỵ khí biến đường thành rượu
Sử dụng nấm sợi biến bột thành đường và nấm men rượu biến đường thành rượu.
a) Lên men etylic
Lên men lactic là quá trình chuyển hoá sinh học kỵ khí biến đường thành axit lactic, có hai loại: lên men đồng hình và lên men dị hình
b) Lên men lactic
C) PHÂN GIảI XENLULÔZƠ
Hợp chất chủ yếu trong xác thực vật là xenlulôzơ.Vi sinh vật tiết hệ enzim xenlulaza để phân giải xenlulôzơ làm cho đất giàu chất dinh dưỡng và tránh ô nhiễm môi trường .Người ta thường chủ động cấy vi sinh vật để phân giải nhanh các xác thực vật.
Mặt khác,do quá trình phân giải tinh bột , prôtein,xenlulôzơ … mà sinh vật làm hỏng thực phẩm ,đồ uống,quần áo và thiết bị có xenlulôzơ
MộT Số HÌNH ảNH Về VI SINH VậT
Vi khuẩn lam hình xoắn
Nấm vàng hoa cau
Black Bread Mold()
Bread Yeast
Streptococcus Bacteria
( vi khuẩn lactic)
MộT Số HÌNH ảNH Về VI SINH VậT
Macrophage Engulfing Bacterium
Spirochete
Anthrax Bacteria
Escherichia coli
corynebacterium glutamicum
Vi khuẩn láctíc(Streptococcus Bacteria)
-Một số sản phẩm từ vi sinh vật phân huỷ protêin
III-MỐI QUAN HỆ GIỮA TỔNG HỢP VÀ PHÂN GIẢI
Tổng hợp(đồng hoá) và phân giải (dị hoá) là hai quá trình ngược chiều nhau,nhưng thống nhất nhất trong mọi hoạt động sống của tế bào.Đồng hoá tổng hợp các chất cung cấp nguyên liệu cho dị hoá,còn dị hoá phân giải các chất cung cấp năng lượng,nguyên liệu cho đồng hoá.
HOÀN THÀNH BÀI TRắC NGHIệM SAU:
Câu 2: Người ta có thể sử dụng vi sinh vật để sản xuất kẹo, xirô là nhờ chúng có thể tiết ra hệ enzim…
A. Xenlulaza.
B. Prôtêaza.
C. Amilaza.
D. Lipaza.
Kiểu dinh dưỡng của vi khuẩn lam a-Quang tự dưỡng
b-Hoá dị dưỡng
c-Hoá tự dưỡng
d-Quang dị dưỡng
Các yếu tố thúc đẩy quá trình phân giải ở vi sinh vật:
a- Nồng độ các chất trong tế bào vi sinh vật.
b-Các enzim xúc tác.
c-Nhu cầu dinh dưỡng của vi sinh vật
d-Điều kiện môi trường(nhiệt độ,độ ẩm,..)