Bài 23. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước. Bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII

Bai giang

Sinh viên:Nguyễn Văn Hùng
Lớp: 44 - Lich sử
Mục tiêu bài học:
Về kiến thức:
Trình bày được nguyên nhân, của phong trào
Trình bày được diễn biến của 2 cuộc kháng chiến chống Xiêm, Thanh
Đánh giá được vai trò của Quang Trung

2. Về kỹ năng:
Sử dụng bản đồ, quan sát, phân tích đánh giá sự kiện lịch sử
3. Về thái độ:
Giáo dục lòng yêu nước
Tự hào về truyền thống đấu tranh của người nông dân Việt Nam

I. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỷ XVIII
1. Nguyên nhân bùng nổ phong trào Tây Sơn.
Giữa thế kỷ XVIII CĐPK ở cả 2 đàng khủng hoảng sâu sắc.
1774 chúa Nguyễn xưng Vương
=> Mâu thuẫn xã hội sâu sắc, phong trào nông dân bùng nổ.
2. Phong trào Tây Sơn và quá trình thống nhất đất nước.
1771 phong trào nông dân bùng lên ở Tây Sơn ( Bình Định )
1776-1783 quân TS tấn công Gia Định, làm chủ được Đàng Trong
1786-1788 tiến quân ra Bắc lật đổ chính quyền PK Lê-Trịnh
=> hoàn thành thống nhất đất nước

II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỷ XVIII
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785)
Nguyên nhân
Nguyễn Ánh-cháu của chúa Nguyễn cầu cứu vua Xiêm
Vua Xiêm muốn thực hiện tham vọng chiếm vùng đất phía Nam của ta
b. Diễn biến:
c. Ý nghĩa
Đập tan âm mưu xâm lược nước ta của vua Xiêm
Trừng trị hành động bán nước của Nguyễn Ánh
Nêu cao ý thức dân tộc của PT TS
2. Kháng chiến chống quân Thanh (1789)
Nguyên nhân
Sự cầu cứu của vua Lê Chiêu Thống
Nhà Thanh vốn đã có dã tâm xâm lược Việt Nam từ trước, sự cầu cứu của vua tôi nhà Lê đã tạo cái cớ thuận lợi cho chúng thực hiện mưu đồ
b. Diễn biến
11-1788 29 vạn quân Thanh kéo vào nước ta, chiếm đóng Thăng Long
12-1788 Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế chỉ huy tiến công ra Bắc tiêu diệt quân địch
Đ êm 30 Tết quân TS tiến công thành Thăng Long theo 5 hướng
Mùng 5 Tết 1789 giành thắng lợi vang dội trận Ngọc Hồi-Đống Đa


c. Ý nghiã:
Đập tan 29 vạn quân Thanh
Giải phóng Thăng Long thống nhất đất nước, bảo vệ nền độc lập dân tộc
Để lại bài học về cách đánh giặc độc đáo: thần tốc, bất ngờ, giành thắng lợi nhanh chóng
Thảo luận: Đặc điểm của cuộc kháng chiến chống quân Thanh
Gợi ý:
kẻ thù là ai?
mạnh hay yếu?
có sự khác biệt gì so với trước?
tính chất và ý nghĩa?
III. Vương triều Tây Sơn
Năm 1778 Nguyễn Nhạc xưng hoàng đế. Vương triều Tây Sơn thành lập
Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế thống trị vùng đất từ Thuận Hoá ra Bắc
Thành lập chính quyền các cấp, thi hành nhiều chính sách tiến bộ

Những chính sách đó của Quang Trung mang tính chất tiến bộ. Nhứng chưa kịp thực hiện thì năm 1972 ông đột ngột qua đời, sự nghiệp thống nhất đất nước, đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng chưa thành.
Năm 1802 Nguyễn Ánh tấn công, các vương triều Tây Sơn sụp đổ
Bài tập củng cố
Câu 1: Nghệ thuật dùng binh của Quang Trung được ví với vị vua nào trên thế giới?
Câu 2: Trong lời hịch Quang Trung viết
“Đánh cho để dài tóc
Đánh cho để đen răng...”
Có ngụ ý gì?
Câu 3: Tên tướng giặc nhà Thanh nào đã thắt cổ tự tử khi quân Thanh đại bại trong trận Ngọc Hồi-Đống Đa