Bài 23. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước. Bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII

1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA LỊCH SỬ
HƯỚNG DẪN SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Giáo viên hướng dẫn: Đào Thị Mộng Ngọc
Sinh Viên thực hiện : Nguyễn Văn Tình
Mai Thị Huyền
Đỗ Ngọc Mai
Huỳnh Thị Kim Dung
Lớp: 4A

2
PHONG TRÀO TÂY SƠN
VÀ SỰ NGHIỆP
THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC,
BẢO VỆ TỔ QUỐC
CUỐI THẾ KỶ XVIII
Tiết 29
3
Nội dung chính của bài
Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước (cuối thế kỉ XVIII).
Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỉ XVIII.
Cuộc kháng chiến chống Xiêm.
Cuộc kháng chiến chống Thanh.
III. Vương triều Tây Sơn.
4
I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (CUỐI THẾ KỶ XVIII)
Nguyên nhân.
Giữa thế kỷ XVIII, chế độ phong kiến đàng Trong và đàng Ngoài khủng hoảng sâu sắc, đời sống nhân dân khổ cực.
=> Khởi nghĩa nông dân bùng nổ khắp nơi.
5
KN Hoàng công Chất (1739-1769)
Khoái Châu,Sơn Nam
KN Nguyễn Danh Phương (1740-1751)
Vĩnh Phúc,Sơn Tây
KN Nguyễn Hữu Cầu (1741-1751)
Hải Dương,Hải Phòng ,Quảng Ninh
KN Lê Duy Mật (1738-1770)
Thanh Hoá, Nghệ An
KN Tây Sơn
(1771-1789)
Tây Sơn (Bình Định)
6
2. Diễn biến
- 1771 KN nông dân bùng lên ở Tây Sơn do 3 anh em: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo.
LƯỢC ĐỒ CĂN CỨ ĐỊA CỦA QUÂN TÂY SƠN
1773
CUỐI 1773
7
Từ một cuộc KN nhanh chóng phát triển thành phong trào lật đổ chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
1786-1788 nghĩa quân tấn công ra Bắc lật đổ tập đoàn Lê Trịnh làm chủ toàn bộ đất nước.
Quy Nhơn
Thang Long
Phú Xuân
Nghệ An

Gia Định
An Khê
Đảo Phú Quốc
Bình Thuận
S.Gianh
8
Đánh tan các thế lực cát cứ phong kiến.
Đặt đất nước thống nhất dưới sự cai quản của anh em nhà Tây Sơn.
Tại sao nói Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc, đã bước đầu thống nhất đất nước?
Sự nghiệp thống nhất đất nước bước đầu được
hoàn thành.
9
II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
a. Nguyên nhân.
Nguyễn Ánh cầu viện quân Xiêm. Vua Xiêm đã sai đem 5 vạn quân thủy, bộ sang xâm lược nước ta.


Vua Xiêm Rama I
10
Vua Xiêm cho 2 vạn thủy quân, 3 vạn bộ binh sang xâm lược nước ta .
Nguyễn Nhạc cử Nguyễn Huệ đem quân vào nam chống giặc.
Các em có nhận xét gì về hành động của Nguyễn Ánh và cuộc xâm lược của quân Xiêm ?
THĂNG LONG
b. Diễn biến
11
Nguyễn Huệ chọn khúc sông Mỹ Tho từ Rạch Gầm đến Xoài Mút làm nơi quyết chiến. Và ông đã đánh tan quân Xiêm cùng tàn quân của Nguyễn Ánh, buộc chúng phải rút chạy về nước.
C.Ý nghĩa.
Chiến thắng đập tan mưu đò xâm lược của quân Xiêm, bảo vệ được nền độc lập dân tộc.
Thể hiện tài thao lược của Nguyễn Huệ.
12
Sông Mỹ Tho

R?ch
Ch� L�
Rạch Gầm
Rạch
Xoài Mút
(Xoài Hột)
Chợ Giữa
Binh Đức
Mĩ THO
KIM SƠN
13
TÀU QUÂN XIÊM BỊ ĐỐT CHÁY
14
TƯỢNG ĐÀI CHIẾN TH?NG RẠCH GẦM - XOÀI MÚT
15
2. Cuộc kháng chiến chống quân Thanh.
a. Nguyên nhân.
Sau khi bị Tây Sơn đánh bại, Lê Chiêu Thống mất chỗ dựa vội chạy sang Quảng Tây, rồi sai người cầu cứu vua Thanh đem quân sang nước ta hòng giành lại ngai vàng đã mất.
Vua Càn Long
(1711- 1799)
16
Tam Điệp
Biện Sơn
THĂNG LONG
Càn Long sai Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân sang xâm lược nước ta.
Quân ta rút về Tam Điệp (Ninh Bình), Biện Sơn (Thanh Hoá) và cho người vào Phú Xuân cấp báo với Nguyễn Huệ.
So với cuộc kháng chiến chống Xiêm, lần này nhân dân ta phải chống lại thế lực xâm lược như thế nào?
Em nhận xét gì về kế hoạch rút quân của Ngô Thì Nhậm?
Tôn Sĩ Nghị (1720 - 1796)
17
THĂNG LONG
Tam Điệp
Biện Sơn
Nhận được tin báo, Nguyễn Huệ lập tức lên ngôi hoàng đế lấy hiệu là Quang Trung, huy quân tiến ra Bắc.


b. Diễn Biến
18
THĂNG LONG
BIỆN SƠN
Đô Đốc Long
QUANG TRUNG
Đô Đốc Tuyết
Đô đốc Lộc
TAM ĐIỆP
Tại đây, đêm 30 Tết (25-1-1789), ông cho quân ăn Tết sớm và chia quân thành 5 đạo cùng lúc tấn công quân Thanh với khí thế từ lời hiểu dụ:


Em hiểu gì về ý nghĩa của bài dụ trên?
Tinh thần quyết chiến, quyết thắng để bảo vệ ĐLDT, giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, thể hiện truyền thống yêu nước nồng nàn của nhân dân ta .
Đô đốc Bảo
19
M?ng 3 T?t
M?ng 5 T?t
M?ng 5 T?t
Mờ sáng mồng 5, nghĩa quân Tây Sơn giành thắng lợi vang dội ở Ngọc Hồ - Đống Đa
Sau đó quân ta tiến thẳng vào Thăng Long đánh bại hoàn toàn quân xâm lược.

20
c. Kết quả, ý nghĩa.
Trong vòng 5 ngày quân ta đã đập tan hoàn toàn mộng xâm lược nước ta của nhà Thanh, nền ĐLDT được giữ vững.
=> Phong trào nông dân Tây Sơn bước đầu hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước và bảo vệ Tổ Quốc.
21
III. Vương triều Tây Sơn

Sự thành lập vương triều Tây Sơn.
- 1778 Nguyễn Nhạc xưng Hoàng Đế, hiệu Thái Đức thành lập vương triều Tây Sơn.
- 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế thống trị vùng đất từ Thuận Hóa trở ra Bắc.
22
2. Các chính sách.
Về chính trị: Củng cố chính quyền quân chủ.
Kinh tế: Ra chiếu khuyến nông.
Văn hóa -giáo dục: Tổ chức giáo dục, thi cử, đề cao việc sử dụng chữ Nôm. Giao Nguyễn Thiếp làm trưởng viện Sùng Chính.
Quân sự: Xây dựng quân đội thường trực mạnh.
23
Ngoại giao: Hòa hiếu, mềm dẻo đối với nhà Thanh và Lào .
=> Nhận xét: Những chính sách đó thể hiện tính chất tiến bộ của vương triều Tây Sơn.
Năm 1792 Quang Trung mất, nội bộ trong triều Tây Sơn bất hòa.
Năm 1802 Nguyễn Ánh tấn công các vương triều Tây Sơn lần lượt sụp đổ.
24
Một số hiện vật thời Quang Trung
25
26
Một số vũ khí của quân Tây Sơn
27
Thuyền chiến
28
29
30
Một số tướng lĩnh dưới của triều Tây Sơn
Ngô Thì Nhậm
Phan Huy ích
31
Bùi Thị Xuân Trần Quang Diệu
32
Ngọc Hân Công chúa và vua QuangTrung
33
Củng cố bài học.
Điền các sự kiện phù hợp với niên đại đã cho.

1771
1773
1776-1783
1777
1785
1786
1788
1789
Chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút.
Phong trào Tây Sơn bùng nổ.
Nghĩa quân kiểm soát được Quy Nhơn.
Quân Tây Sơn liên tục tấn công Đàng Trong.
Quân Tây Sơn bắt được chúa Nguyễn,
chính quyền Đàng Trong sụp đổ.
Nguyễn Huệ đánh vào Thăng Long,
chính quyền họ Trịnh sụp đổ.
Quân Thanh đem 29 vạn quân xâm lược nước ta.
Đánh tan 29 vạn quân Thanh, đất nước sạch bóng quân thù
34
? Hãy trình bày vai trò của Quang Trung trong suốt tiến trình của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn và đối với vương triều Tây Sơn?
1802, Nguyễn Ánh tấn công nên vương triều Tây Sơn sụp đổ .

35
Dặn dò
Về nhà học bài, trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
Vì sao phong trào nông dân Tây sơn cuối cùng thất bại?
Đọc và chuẩn bị bài 24.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH!
37
Nguồn gốc nhà Tây Sơn
38
NGUYỄN HUỆ
(1753 – 1792)
39
Nguyễn Nhạc (?-1793)
Nguyễn Lữ (1754-1878)
40
Nguyễn Ánh
(1762-1820)
41
42
43
Cảnh Quang Trung giả sang chầu nhà Thanh