Bài 23. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước. Bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII

Bài 23

Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII
I. Phong trào nông dân Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỷ XVIII

Cuối thế kỷ XVIII, nhà Nguyễn rơi vào tình trạng suy thoái. Nhân dân liên tục nổi dậy đấu tranh.
Nguyễn Tuyển,
Nguyễn Cừ
Vũ Đình Dung
Nguyễn Hữu Cầu
Hoàng Công Chất
Lê Duy Mật
Nguyễn Danh Phương
Nguyễn Dương Hưng
1771: Phong trào nông dân Tây Sơn bùng nổ ở Bình Định dưới sự lãnh đạo ba anh em: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ. Phong trào lan rộng và lật đổ chính quyền chúa Nguyễn
- 1786-1788: Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc, đánh bại chúa Trịnh bước đầu thống nhất đất nước
II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỷ XVIII
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785)
- sau khi bị Tây Sơn lật đổ Nguyễn Ánh sang Xiêm cầu viện, mang năm vạn quân Xiêm về đánh Gia Định.
- 1785: Nguyễn Huệ đem quân vào nam giao chiến đánh bại quân Xiêm ở trận Rạch Gầm – Xoài Mút.
Chiến thuyền Tây Sơn sử dụng trong trận Rạch Gầm – Xoài Mút


Ý nghĩa:
đánh tan quân xâm lược miền Nam trở lại yên bình.

- sau khi Tây Sơn sụp đổ, vua Lê Chiêu Thống cầu viện quân Thanh và cùng 29 vạn quân thanh tiến vào Việt Nam.
-
vua Càn Long
2.Kháng chiến chống Thanh
1788: Nguyễn Huệ lên ngôi (Quang Trung hoàng đế) rồi dẫn quân ra Bắc. Sau 5 ngày thần tốc, với chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa ta đánh bại hoàn toàn quân xâm lược Thanh
Nguyên nhân thắng lợi:
Tinh thần chiến đấu của binh lính
Sự ủng hộ của nhân dân
Sự lãnh đạo tài tình của Nguyễn Huệ
Vương triều Tây Sơn
-1788: sau khi lật đổ chúa Nguyễn, Nguyễn Nhạc lên ngôi lập vương triều Tây Sơn.
- 1787 đất đàng trong được chia làm ba:
+ Bắc Hải Vân: Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ quản lý
+ Quy Nhơn: Trung ương hoàng đế Nguyễn Nhạc quản lý
+ Gia Định: Đông Định Vương Nguyễn Lữ quản lý
1788: Nguyễn Huệ tự xưng Quang Trung hoàng đế mang quân ra bắc đánh bại quân Thanh, xây dựng một vương triều mới ổn định
Những việc mà vương triều Tây Sơn đã làm được?
Ban chiếu khuyến nông
Lập lại sổ hộ
Tổ chức lại giáo dục
Quân đội trang bị vũ khí đầy đủ
Đồng tiền quang trung thông bảo
Nguyễn Huệ
Gươm và súng của quân đội nhà Tây Sơn.
Cháu của Nguyễn Huệ, Nguyễn Quang Hiển, đang trình hòa
ước lên các quan nhà Thanh
1792: vua Quang Trung qua đời. Nội bộ vương triều mâu thuẫn nên suy yếu.
1802 Nguyễn Ánh tấn công vương triều Tây Sơn sụp đổ.