Bài 23. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước. Bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII

Bài 23
GV : Nguy?n Chí Thu?n
Tru?ng THPT Di An - Bình Duong
PHONG TRÀO TÂY SƠN
VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỈ XVIII
Trong khi chế độ phong kiến đàng Ngoài khủng hoảng thì ở Đàng Trong, năm 1744 Chúa Nguyễn Phúc Khoát đã làm gì? Sự kiện này nói lên điều gì?
I. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỉ XVIII
Gi?a th? k? XVIII, ch? d? phong ki?n D�ng Ngo�i dó lõm v�o tỡnh tr?ng nhu th? n�o ?
I. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỉ XVIII
I. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỉ XVIII
- Vào giữa thế kỉ XVIII, chế độ phong kiến Đàng Ngoài khủng hoảng sâu sắc. Phong trào nông dân bùng lên rầm rộ, kéo dài trong hơn 10 năm, nhưng cuối cùng bị đàn áp.
Hãy giải thích tại sao các cuộc KN đều thất bại ?
4
LƯỢC ĐỒ VIỆT NAM GIỮA TK XVIII
Ranh giới Trịnh – Nguyễn
Đàng Ngoài
Đàng Trong
GHI CHÚ
VUA LÊ - CHÚA TRỊNH
CHÚA NGUYỄN
KN Hoàng Công Chất (1739-1769)
Khoái Châu,Sơn Nam
KN Nguyễn Danh Phương (1740-1751)
Vĩnh Phúc,Sơn Tây
KN Nguyễn Hữu Cầu (1741-1751)
Hải Dương,Hải Phòng ,Quảng Ninh
KN Lê Duy Mật
(1738-1770)
Thanh Hoá, Nghệ An
KN Tây Sơn
(1771-1789)
Tây Sơn (Bình Định)
2
Sông Gianh
I. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước cuối thế kỉ XVIII
-Năm 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ khởi nghĩa ở ấp Tây Sơn (Bình Định) làm chủ từ Quảng Nam trở vào.
- Từ năm 1786 đến năm 1788, phong trào Tây Sơn tiếp tục tiến ra Đàng Ngoài, lật đổ chính quyền vua Lê chúa Trịnh, làm chủ đất nước. Sự nghiệp thống nhất đất nước về cơ bản được hoàn thành.
Tại sao nói cuộc tiến quân này cũng có ý nghĩa thực hiện sứ mệnh thống nhẩt đất nước ?
THĂNG LONG
LƯỢC ĐỒ
PHONG TRÀO
TÂY SƠN
Tây Sơn làm chủ
Đàng Ngoài
Đàng Trong
Khởi nghĩa Tây Sơn
GHI CHÚ
Ba anh em : Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ
Vì sao quân Xiêm lại xâm lược nước ta?
II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỉ XVIII
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785) :
II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỉ XVIII
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785) :
Vua Tây Sơn là Thái Đức Nguyễn Nhạc cử Nguyễn Huệ đem quân vào Nam chống giặc.
Đầu năm 1785 Nguyễn Huệ đã tổ chức trận Rạch Gầm – Xoài Mút đánh tan quân xâm lược.
Nguyễn Ánh theo quân Xiêm chạy thoát. Miền Nam yên bình.
Các em có nhận xét gì về hành động của Nguyễn Ánh và cuộc xâm lược của quân Xiêm ?
THĂNG LONG
Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút
Lượt đồ trận Rạch Gầm - Xoài Mút
Cù lao Tân Phong
Thới Sơn
Cù lao Tân Phong
Thới Sơn
Tàu chiến Tây Sơn đã sử dụng trong trận đánh (mô hình)
Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút
Tượng đài chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút
Chi?n th?ng R?ch G?m - Xo�i Mỳt cú ý nghia l?ch s? nhu th? n�o?
II. Các cuộc kháng chiến ở cuối thế kỉ XVIII
1. Kháng chiến chống Xiêm (1785) :
Ý nghĩa:
Đập tan mưu đồ xâm lược của quân Xiêm, giữ vững độc lập dân tộc.
Chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong sụp đổ, Đàng Trong hoàn toàn giải phóng.
Thể hiện thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ.
Nguyễn Ánh
2. Kháng chiến chống Thanh (1789) :
Vỡ sao quõn Thanh sang xõm lu?c nu?c ta ?
2. Kháng chiến chống Thanh (1789) :
+ Sau khi chính quyền vua Lê, chúa Trịnh bị lật đổ, Lê Chiêu Thống cùng một số cận thần bỏ chạy lên phía Bắc và sang Trung Quốc cầu cứu nhà Thanh. Vua Thanh sai tướng Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân sang xâm lược nước ta.
2. Kháng chiến chống Thanh (1789) :
Du?c tin dú B?c Bỡnh Vuong Nguy?n Hu? dó l�m gỡ ?
2. Kháng chiến chống Thanh (1789) :
+ Được tin đó, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ quyết định lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung, chỉ huy quân tiến ra Bắc. Chỉ trong 5 ngày (từ đêm 30 tháng Chạp năm Mậu Thân đến mồng 5 Tết Kỉ Dậu) với cuộc hành quân thần tốc, nghĩa quân Tây Sơn đã đánh bại hoàn toàn quân xâm lược và tiến vào Thăng Long. Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa Thái Thú Sầm Nghi Đống phải thắt cổ tự vẫn còn vang mãi về sau.
Tam Điệp
Biện Sơn
THĂNG LONG
2. Kháng chiến chống Thanh (1789)
Em suy nghĩ gì về hành động của Lê Chiêu Thống và âm mưu của nhà Thanh ?
So với cuộc kháng chiến chống Xiêm, lần này nhân dân ta phải chống lại thế lực xâm lược như thế nào ?
Em nhận xét gì về kế hoạch rút quân của Ngô Thì Nhậm ?
THĂNG LONG
Tam Điệp
Biện Sơn
Nhận được tin báo, Nguyễn Huệ lập tức lên ngôi hoàng đế lấy hiệu là Quang Trung và dẫn quân ra bắc quyết chiến. Đến Nghệ An, Thanh Hoá ông dừng lại nghỉ ngơi và tuyển thêm quân, sau đó hội quân tại Tam Điệp ngày 20 tháng Chạp Mậu Thân (tháng 1-1789).
THĂNG LONG
BIỆN SƠN
ĐÔ ĐỐC LONG
QUANG TRUNG
ĐÔ ĐÔC TUYÊT
ĐÔ ĐÔC LÔC
TAM ĐIỆP
Tại đây, đêm 30 Tết (25-1-1789) , ông cho quân ăn Tết sớm và chia quân thành 5 đạo cùng lúc tấn công quân Thanh với khí thế từ lời hiểu dụ :
Đánh cho để dài tóc.
Đánh cho để đen răng.
Đánh cho nó chích luân bất phản.
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn.
Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ .
Em hiểu gì về bài dụ trên ?
Tinh thần quyết chiến ,quyết thắng để bảo vệ ĐLDT ,giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, thể hiện truyền thống yêu nước nồng nàn của nhân dân ta .
ĐÔ ĐÔC BẢO
Đêm mồng 3 ta bao vây đồn Hà Hồi, bắc loa gọi hàng, lũ giặc bó tay xin hàng. Đồn Hà Hồi bị diệt gọn.
Mờ sáng mồng 5 , quân ta tấn công đồn Ngọc Hồi. Địch chống không nổi quay đầu bỏ chạy tán loạn. Đồn Ngọc Hồi bị hạ.
LƯỢC ĐỒ TRẬN NGỌC HỒI -ĐỐNG ĐA
Vỡ sao quõn Tõy Son gi�nh du?c nhi?u th?ng l?i nhu v?y?
2. Kháng chiến chống Thanh (1789) :
Đánh giá công lao của phong trào Tây Sơn và Nguyễn Huệ - Quang Trung.
Đánh giá công lao, vai trò của phong trào Tây Sơn và Quang Trung?
Lật đổ các tập đoàn phong kiến Nguyễn Trịnh - Lê.
Thống nhất đất nước về mặt lãnh thổ.
Chiến thắng quân xâm lược Xiêm, Thanh, hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
Xây dựng một vương triều mới, tiến bộ.
Vương triều Tây Sơn
Vương triều Tây Sơn
Năm 1778, Nguyễn Nhạc xưng Hoàng đế (hiệu Thái Đức)  vương triều Tây Sơn được thành lập.
Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế thống trị vùng đất từ Thuận Hóa (Quảng Bình) trở ra Bắc.
Nguyễn Nhạc
III. Vương triều Tây Sơn (Thuận Hóa ra Bắc) :
III. Vương triều Tây Sơn
Triều đường chi ấn của nhà Tây Sơn
Tiền thời Tây Sơn
Ấn của vua Quang Trung
Sắc phong thời Tây Sơn
Vũ
khí thời Tây Sơn
Bảo tàng Tây Sơn
















ngUYEN HUE
Câu 1: Năm 1771, một cuộc ................ nông dân bùng lên ở ấp ......... do 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và ................. lật đổ vương triều phong kiến nhà Nguyễn ở đàng trong. Từ năm 1786 - 1788 lật đổ tập đoàn phong kiến ................. ở .............. . Sự nghiệp thống nhất đất nước ................ được hoàn thành.
khởi nghĩa
Nguyễn Lữ
Lê - Trịnh
đàng ngoài
Tây Sơn
bước đầu
CỦNG CỐ
6
5
4
3
2
1
1.Ngày 20 tháng chạp năm Mậu Thân ( 1-1789) nghĩa quân Tây Sơn hành quân tới đâu?
2. Đêm mồng 3 tết Kỉ Dậu nghĩa quân Tây Sơn bao vây và hạ đồn nào của quân giặc?
3. Cuối năm 1788 mượn cớ giúp nhà Lê, quân nào sang xâm lược nước ta?
4. Tướng giặc cầm đầu quân Thanh xâm lược nước ta cuối năm 1788 tên là gì?
5. Tướng giặc thắt cổ tự tử tại gò Đống Đa năm 1789 tên là gì?
6. Người lãnh đạo nghĩa quân Tây Sơn phá tan quân Thanh xâm lược năm 1789?
Câu 2: Nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của phong trào Tây Sơn là :
a. Chế độ phong kiến Đàng Ngoài khủng hoảng sâu sắc, chính quyền Đàng Trong suy thoái.
b. Đời sống nhân dân vô cùng đói khổ.
c. Phong trào nông dân bùng lên rầm rộ ở Đàng Ngoài.
d. Tất cả nguyên nhân trên.
d. Tất cả nguyên nhân trên.
Câu 3: Công lao to lớn của Nguyễn Huệ - Quang Trung là :
a. Đánh đổ tập đoàn phong kiến Nguyễn.
b. Lật đổ chính quyền Lê – Trịnh.
c. Bước đầu thống nhất đất nước, đánh bại giặc ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập dân tộc.
d. Tất cả việc làm trên.
d. Tất cả việc làm trên.
Câu 4: Việc làm không phải của vương triều Tây Sơn là ?
a. Ban chiếu kêu gọi nhân dân khôi phục sản xuất, lập lại sổ hộ..
b. Tổ chức lại nền giáo dục, thi cử.
c. Xây dựng thêm một số đô thị mới.
d. Quân đội được tổ chức lại quy củ.
c. Xây dựng thêm một số đô thị mới.
Kì sau : Bài 24 – Tình hình văn hoá ở các thế kỉ XVI – XVIII