Bài 23. Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước. Bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII

1
KIỂM TRA BÀI CŨ
-Hãy nêu những biểu hiện của sự phát triển thủ công nghiệp trong các thế kỉ XVI-XVI ? Nguyên nhân của sự phát triển này?
2
PHONG TRÀO TÂY SƠN
VÀ SỰ NGHIỆP
THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC,
BẢO VỆ TỔ QUỐC
CUỐI THẾ KỶ XVIII
Tiết 29
3
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (CUỐI THẾ KỶ XVIII)
II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
III. VƯƠNG TRIỀU TÂY SƠN

2. Cuộc kháng chiến chống quân Thanh (1789).
4
I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (CUỐI THẾ KỶ XVIII)
Nguyên nhân.
Giữa thế kỷ XVIII, chế độ phong kiến Đàng Trong và Đàng Ngoài khủng hoảng sâu sắc, đời sống nhân dân khổ cực.
=> Phong trào nông dân bùng nổ khắp nơi.Tiêu biểu là khởi nghĩa Tây Sơn
5
2. Diễn biến
LƯỢC ĐỒ CĂN CỨ ĐỊA CỦA QUÂN TÂY SƠN
1773
CUỐI 1773
1771
6
Quy Nhơn
Thang Long
Phú Xuân
Nghệ An

Gia Định
An Khê
Đảo Phú Quốc
Côn Đảo
Bình Thuận
7
2. Diễn biến
- 1771 KN nông dân bùng lên ở Tây Sơn do 3 anh em: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo.
- Từ một cuộc KN nhanh chóng phát triển thành phong trào lật đổ chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
- 1786-1788 nghĩa quân tấn công ra Bắc lật đổ tập đoàn Lê -Trịnh làm chủ toàn bộ đất nước.
8
Đánh tan các thế lực cát cứ phong kiến.
Đặt đất nước thống nhất dưới sự cai quản của anh em nhà Tây Sơn.
Sự nghiệp thống nhất đất nước bước đầu được
hoàn thành.
3. Kết quả, ý nghĩa
Tại sao nói Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc, đã bước đầu thống nhất đất nước?
9
II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
a. Nguyên nhân
Nguyễn Ánh cầu viện quân Xiêm. Vua Xiêm đã sai đem 5 vạn quân sang xâm lược nước ta.
10
Chú giải
Rạch gầm
Rạch xoài mút
Quân xiên tiến quân
đại bản doanh của tây sơn
quân tây sơn mai phục
Quân tây sơn tấn công
SƠ ĐỒ MIÊU TẢ CHIẾN THẮNG CỦA QUÂN TÂY SƠN ĐÁNH THẮNG QUÂN XIÊM TRONG TRẬN RẠCH GẦM – XOÀI MÚT
11
Chú giải
Rạch gầm
Rạch xoài mút
Quân xiên tiến quân
đại bản doanh của tây sơn
quân tây sơn mai phục
Quân tây sơn tấn công
SƠ ĐỒ MIÊU TẢ CHIẾN THẮNG CỦA QUÂN TÂY SƠN ĐÁNH THẮNG QUÂN XIÊM TRONG TRẬN RẠCH GẦM – XOÀI MÚT
12
b. Diễn biến.
- Năm 1785 Nguyễn Huệ tổ chức trận đánh phục kích Rạch Gầm- Xoài Mút trên sông Tiền.
c. Kết quả, ý nghĩa.
- Kết quả: Đánh tan 5 vạn quân Xiêm và tàn quân của Nguyễn Ánh.
Ý nghĩa:
+ Khẳng định tinh thần đấu tranh của nhân dân ta
+ Bảo vệ được nền độc lập dân tộc.

13
2. Cuộc kháng chiến chống quân Thanh .
a. Nguyên nhân.
- Do vua Lê Chiêu Thống cầu viện nên quân Thanh kéo quân sang xâm lược nước ta.
14
b. Diễn biến.

- 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế , lấy hiệu là Quang Trung chỉ huy quân tiến ra Bắc .
- Ngày 5 Tết ( 25-1) 1789 , nghĩa quân Tây Sơn giành thắng lợi vang dội ở trận Ngọc Hồi- Đống Đa. 29 vạn quân Thanh đại bại.
15

c. Kết quả, ý nghĩa.
- Kháng chiến chống Thanh thắng lợi khẳng định tinh thần đấu tranh kiên cường của nhân dân ta
- Bảo vệ được nền độc lập dân tộc.
=> Phong trào nông dân Tây Sơn bước đầu hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước và bảo vệ tổ quốc.
16
III. Vương triều Tây Sơn

Sự thành lập vương triều Tây Sơn.
- 1778 Nguyễn Nhạc xưng Hoàng Đế, hiệu Thái Đức thành lập vương triều Tây Sơn.
- 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế thống trị vùng đất từ Thuận Hóa trở ra Bắc.
17
2. Các chính sách.
- Về chính trị: Củng cố chính quyền quân chủ.
Kinh tế: Ra chiếu khuyến nông, chiêu tập dân về quê cũ làm ăn.
- Văn hóa -giáo dục: Tổ chức giáo dục, thi cử, đề cao việc sử dụng chữ Nôm. Giao Nguyễn Thiếp làm trưởng viện Sùng Chính.
- Quân sự: Xây dựng quân đội thường trực mạnh.
- Ngoại giao: Hòa hiếu, mềm dẻo đối với nhà Thanh và Lào .
=> Nhận xét: Những chính sách đó thể hiện tính chất tiến bộ của vương triều Tây Sơn.
18
Năm 1792 Quang Trung mất, nội bộ trong triều Tây Sơn bất hòa.
1802, Nguyễn Ánh tấn công nên vương triều Tây Sơn sụp đổ .
19

Công lao của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc thế kỉ XVIII ?
Củng cố bài học.

- Dẹp tan các thế lực phong kiến cát cứ, thống nhất lãnh thổ
- Đánh tan các thế lực giặc ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập dân tộc
- Bước đầu thực hiện những cải cách kinh tế - chính trị - xã hội nhằm ổn định tình hình đất nước.
20
Dặn dò, bài tập về nhà

- Về nhà học bài, trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
Hãy trình bày vai trò của Quang Trung trong suốt tiến trình của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn và đối với vương triều Tây Sơn?
Đọc và chuẩn bị bài 24.

21
TƯỢNG ĐÀI CHIẾN TH?NG RẠCH GẦM - XOÀI MÚT
22
Tam Điệp
Biện Sơn
Tôn Sĩ Nghị (1720 - 1796)
Quân Thanh tiến vào nước ta năm 1788
Thăng Long
23
LƯỢC ĐỒ TRẬN NGỌC HỒI ĐỐNG ĐA
TIÊU DIỆT
29
VẠN QUÂN THANH
1789
M?ng 3 T?t
M?ng 5 T?t
M?ng 5 T?t
24
LƯỢC ĐỒ TRẬN NGỌC HỒI ĐỐNG ĐA
TIÊU DIỆT
29
VẠN QUÂN THANH
1789
M?ng 3 T?t
M?ng 5 T?t
M?ng 5 T?t
25
Nguyễn Ánh
(1762-1820)
26
Cảnh Quang Trung giả sang chầu nhà Thanh
27
KN Hoàng công Chất (1739-1769)
Khoái Châu,Sơn Nam
KN Nguyễn Danh Phương (1740-1751)
Vĩnh Phúc,Sơn Tây
KN Nguyễn Hữu Cầu(1741-1751)
Hải Dương,Hải Phòng ,Quảng Ninh
KN Lê Duy Mật (1738-1770)
Thanh Hoá, Nghệ An
KN Tây Sơn
(1771-1789)
Tây Sơn (Bình Định)
28