Bài 23. Hướng động

GV: PHẠM KHÁCH QUI
* Các em hãy quan sát một số thí nghiệm sau.
Vậy như thế nào là tính cảm ứng của thực vật?
* Khái niệm về tính cảm ứng của thực vật:
Quan sát hình bên.
Yếu tố nào kích thích đến hoạt động của rễ cây ?
Rễ cây có hướng phát triển như thế nào ?
 Yếu tố kích thích hoạt động của rễ là nguồn nước.
 Rễ cây có hướng phát triển về phía ao (nguồn nước)
* Khái niệm về tính cảm ứng của thực vật:
Quan sát hình bên:
Yếu tố nào kích thích đến hoạt động của cành, lá ?
Cành, lá có hướng phát triển như thế nào ?
 Yếu tố kích thích hoạt động của cành, lá là ánh sáng.
 Cành, lá có hướng phát triển về phía nguồn sáng.
* Khái niệm về tính cảm ứng của thực vật:
 Nguồn nước, nguồn sáng… là những kích thích từ môi trường.
 Tại sao rễ, cành, lá lại có hướng phát triển như vậy ?
 Chúng phản ứng lại các kích thích từ môi trường.
 Như vậy thế nào là tính cảm ứng của thực vật ?
 Là khả năng của thực vật phản ứng lại với kích thích của môi trường



*Khái niệm về tính cảm ứng của thực vật:
 Là khả năng của thực vật phản ứng lại với kích thích môi trường.
HƯỚNG ĐỘNG.
I. Khái niệm hướng động.
II. Các kiểu hướng động.
III. Vai trò của hướng động trong đời sống thực vật.
I. Khái niệm hướng động:
 Quan sát hình bên: Em có nhận xét gì về sự phát triển của cây non ở các vị trí khác nhau?
 Khi kích thích ánh sáng từ 1 hướng (Hình bên), phản ứng từ 2 phía của cây (thân) như thế nào ?
Phát triển không đồng đều: 1 phía sinh trưởng chậm hơn phía kia

 Như vậy hướng động là gì ?
a. Đặt cạnh cửa sổ.
b. Đặt trong tối.
c. Đặt ngoài sáng.
Ha. Thân cây hướng về nguồn ánh sáng.
Hb. Thân cây mọc thẳng lên, lá có màu vàng úa.
Hc. Cây lùn, lá có màu sậm do chứa nhiều lục lạp.

 Hướng động dương
 Hướng động âm


I Khái niệm hướng động:
+ Là phản ứng sinh trưởng không đồng đều tại 2 phía cơ quan của cây đối với kích thích từ 1 hướng của tác nhân ngoại cảnh
 Nghiên cứu SGK và hoàn thành bảng sau
Hướng tới nguồn kích thích
Tránh xa kích thích
TB ở phía không được kích thích ST nhanh hơn so với các TB ở phía được kích thích
TB ở phía không được kích thích ST chậm hơn so với các TB ở phía được kích thích
+ Có 2 loại hướng động:
1 hướng
 Tại sao lại có sự sinh trưởng không đều của các tế bào ở 2 phía cơ quan ?
I. Khái niệm hướng động:
* Cơ chế chung:
 Do sự phân bố không đều của auxin dưới tác động của kích thích.
ÁNH SÁNG
ÁNH
SÁNG
Khái niệm về hướng động:


 Tùy theo tác nhân kích thích mà có các kiểu hướng động tương ứng.
 Quan sát hình, đọc SGK phần II,III  Hoàn thành bảng sau:
II Các kiểu hướng động và vai trò của ứng động.
Là phản ứng sinh trưởng (ST) của TV đối với kích thích ánh sáng
Là phản ứng ST của cây đối với sự kích thích từ 1 phía của trọng lực
Là phản ứng sinh trưởng của cây đối với các hợp chất hóa học
Là phản ứng sinh trưởng của cây đối với sự tiếp xúc
Ánh
sáng
Trọng
lực
Hóa chất
Tiếp
xúc
HS (─)
HS (+)
HTL (─)
HTL (+)
Tìm nguồn sáng để QH
Bảo đảm sự PT của bộ rễ
Thực hiện TĐN-MK
Cây leo vươn lên hướng tiếp xúc
II. Các kiểu hướng động
Hướng đất ( Hướng trọng lực).
- Là phản ứng sinh trưởng của cây đối với sự kích thích của cây từ môt phía của trọng lực.
+ Hướng trọng lực (+): Rễ.
+ Hướng trọng lực (-): Thân.

II. Các kiểu hướng động.
2. Hướng sáng.
- Là phản ứng sinh trưởng của thực vật đối với kích thích từ ánh sáng.
+ Hướng sáng (+): Thân.
+ Hướng sáng (-): Rễ
II. Các kiểu hướng động.
3. Hướng nước.
- Là phản ứng sinh trưởng của thực vật theo hướng nguồn nước.
+ Hướng nước (+): rễ.
+ Hướng nước (-): thân.
II. Các kiểu hướng động
4. Hướng hóa.
- Là phản ứng sinh trưởng của cây đối với các hợp chất hóa học.
+ Hướng hóa (+): Rễ hướng về chất khoáng.
+ Hướng hóa (-): Rễ tránh xa các chất độc.
Ngoài ra còn có hướng tiếp xúc:
- VD: Dây tơ hồng bám trên cây; bầu, bí... leo nhờ các tua cuốn.
III. Vai trò của ứng động đối với đời sống thực vật.
- Hướng động có vai trò gì đối với đời sống của thực vật?

- Giúp thực vật thích nghi với môi trường, để tồn tại và phát triển.
-Như vậy trong trồng trọt đễ thân và hệ rễ của cây phát triển tốt chúng ta phải làm gì?
- Phải bón phân và tước nước hợp lí cho cây trồng.
IV. CỦNG CỐ
1. Sự sinh trưởng của cây non trong những điều kiện chiếu sáng khác nhau dẫn tới:
A. Cây mọc cong về phía ánh sáng, lá màu xanh nhạt.
B. Cây mọc vống lên, lá màu vàng úa.
C. Cây mọc thẳng đều, lá màu xanh lục
D. Cây non trong những điều kiện chiếu sáng khác nhau thì sinh trưởng không giống nhau.
2. Các kiểu hướng động gồm:
A. Hướng sáng, hướng đất, hướng hóa, ứng động tiếp xúc
B. Hướng sáng, hướng đất, hóa ứng động, hướng tiếp xúc
C. Hướng sáng, ứng động sức trương, hướng hóa, hướng tiếp xúc
D. Hướng sáng, hướng đất, hướng hóa, hướng tiếp xúc
Hướng tiếp xúc
Hướng trọng lực (+)
Hướng sáng (+)
Hướng trọng lực (─)
C
B
D
A
 Hãy sắp xếp các H/ A, B, C, D tương ứng với các kiểu hướng động cho phù hợp.
V. DẶN DÒ
Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.
Xem trước bài Ứng Động .
Trả lời trước các câu hỏi lệnh trong bài.
Tiết sau mỗi nhóm đem vào một nhánh trinh nữ ( hoa mắc cỡ).
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !.