Bài 23. Hướng động

C?m ?ng l� ph?n ?ng c?a sinh v?t d?i v?i kớch thớch.
Kh? nang c?a th?c v?t ph?n ?ng d?i v?i kớch thớch g?i l� tớnh c?m ?ng

I- Khái niệm
1- Khái niệm
Hướng động là phản ứng của cơ quan thực vật trước
tác nhân khích thích của môi trường theo một hướng xác định
Nhận xét về sự sinh trưởng của thân cây non ở các điều kiện
chiếu sáng khác nhau?
Vậy:
Trên đây là một trong những kiểu hướng động của cây vậy
theo em thế nào là tính hướng động của cây?
I- Khái niệm
1- Đặc điểm
- Nếu cây vận động hướng về phía tác nhân kích thích gọi là hướng
động dương
- Ngược lại sự vận động tránh xa tác nhân kích thích gọi là hướng
động âm
Câu hỏi:
Thực vật không có hệ thần kinh, vậy sự vận động sinh trưởng
là do yếu tố nào quyết định?
- Vận động hướng động chậm và được điều tiết nhờ Hoocmôn thực
vật (chủ yếu là Auxin)
I- Khái niệm
Câu hỏi:
Khi có bão to cây bị nghiêng về một phía, dó có phải là hướng
động hay không?
II- các kiểu hướng động
1- Hướng đất
Câu hỏi:
Hãy nêu hiện tượng ở rễ và chồi khi để lệch hướng bình thường?
và giải thích.
- Vận động hướng đất theo chiều lực hút của trọng lực trái đất là do
sự phân bố Auxin không đều ở hai mặt rễ
Vậy:
- Mặt trên của rễ có lượng Auxin thích hợp cần cho sự phân chia lớn
lên và kéo dài tế bào làm rễ cong xuống đất
- Rễ cây hướng đất dương còn chồi ngọn thì ngược lại hướng đất âm
II- các kiểu hướng động
2- Hướng sáng
Câu hỏi:
Quan sát thí nghiệm ở hình trên nêu hiện tượng của thí nghiệm và giải thích?
-Ngọn cây luôn quay về phía ánh sáng ( Hướng sáng dương) là do sự
phân bố Auxin không đều: Auxin vận chuyển chủ động về phía ít ánh
sáng ( lượng Auxin nhiều khích thích sự kéo dài của tế bào)
Vậy:
Auxin kích thích sự kéo dài của tế bào như thế nào?
Câu hỏi:
Chính AIA (Axit indol axetic) một đại diện của Auxin xâm nhập vào
thành tế bào làm đứt các vách ngang của xenlulôzơ làm cho tế bào
dãn dài ra
II- các kiểu hướng động
3- Hướng nước
Câu hỏi:
Quan sát thí nghiệm ở hình trên nêu hiện tượng của rễ đối với sự có mặt của nước và giải thích?
- Rễ cây có tính hướng nước dương luôn tìm về phía nguồn nước
- Trong lòng đất rễ vươn khá xa, len lỏi vào các khe hở của đất,
hướng về phía nguồn nước, lấy nước cung cấp cho mọi hoạt động
sống của cây
- Rễ cây có tính hướng đất dương luôn quay xuống
II- các kiểu hướng động
4- Hướng hoá
Câu hỏi:
So sánh sự khác nhau giữa hai chậu cây trồng trong đất?
- Rễ cây hướng về phía các chất khoáng cần thiết cho sự sống của
tế bào (N, P,K và các nguyên tố vi lượng): Hướng hoá dương
- Rễ tránh xa các hoá chất độc: Hướng hoá âm
5. Hu?ng ti?p xỳc
- Hi?n tu?ng:
Thõn cõy qu?n quanh v?t m� nú ti?p xỳc
Quan sát thớ nghi?m v� nờu hi?n tu?ng ?
Em hóy gi?i thớch hi?n tu?ng trờn?
- Gi?i thớch:
S? ti?p xỳc dó kớch thớch s? sinh tru?ng kộo d�i c?a cỏc t? b�o t?i phớa ngu?c l?i ( phớa khụng ti?p xỳc ) c?a tua làm cho nú qu?n quanh gia th?
III- vai trò của hướng động trong đời sống thực vật
1- Vai trò
Cõu H?i: Các kiểu hướng động có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống Thực vật? Cho vớ d??
- Các kiểu hướng động giúp cây thích nghi với điều kiện môi trường
để sinh trưởng phát triển
- Tưới nước và bón phân hợp lý tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển.
- Mật độ cây trồng phù hợp.
2- ứng dụng trong sản xuất
Câu hỏi:
Trong đời sống sản xuất cần có biện pháp kỹ thuật nào để cây trồng phát triển?
- Không lạm dụng hoá chất độc hại với cây trồng.
Vớ d? 1: hu?ng sỏng giỳp cõy tỡm d?n ngu?n sang d? quang h?p
Vớ d? 2: hu?ng sỏng õm v� hu?ng tr?ng l?c duong c?a r? d?m b?o cho r? m?c v�o d?t d? gi? cõy v� d? hỳt nu?c v� cỏc ch?t khoỏng cú trong d?t.
Vớ d? 3: Nh? cú tớnh hu?ng nu?c v� hu?ng hoỏ m� d? cõy hu?ng du?c t?i ngu?n nu?c v� phõn bún d? l?y ch?t dinh du?ng
Củng cố
Câu hỏi1:
Cho ví dụ phân biệt hướng động dương và hướng động âm?
Củng cố
Câu hỏi2:
Auxin có vai trò gì trong hướng động của cây?
Auxin có vai trò trong hướng đất và hướng sáng của
thực vật, liên quan đến sự phân bố không đều của Auxin
ở rễ và chồi:
- Chồi và lá cây hướng về phía có ánh sáng do Auxin
di chuyển về phía đối diện với ánh sáng. Khi hàm lượng
Auxin nhiều kích thích tế bào phát triển giãn dài ra làm
cho chồi và lá vươn về phía ánh sáng.
- Rễ hướng đất dương do hàm lượng Auxin ở mặt
trên của rễ thích hợp kích thích tế bào rễ phía trên kéo dài
ra làm cho rễ cong xuống dưới.

Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
1/ ở thực vật có những loại vận động nào?

A- Vận đông cảm ứng
B- Vận động định hướng
C- Cả A và B đúng
D- Cả A và B đều sai
2/ Hướng động dương là:
A- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
hướng tới nguồn kích thích
D- Cả A, B và C đều sai
B- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
theo hướng tránh xa nguồn kích thích
C- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
không xác định theo hướng của tác nhân kích thích
Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
3/ Hướng động âm là:
A- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
hướng tới nguồn kích thích
D- Cả A, B và C đều sai
B- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
theo hướng tránh xa nguồn kích thích
C- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
không xác định theo hướng của tác nhân kích thích
Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
4/ Vận động cảm ứng là:

A- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
hướng tới nguồn kích thích
D- Cả A, B và C đều sai
B- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
theo hướng tránh xa nguồn kích thích
C- Sự vận động sinh trưởng của thực vật
không xác định theo hướng của tác nhân kích thích
Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
5/ Có những loại hướng động chính nào ở thực vật?

A- Hướng sáng
B- Hướng đất ( Hướng trọng lực ), hướng tiếp xúc.
C- Hướng nước, hướng hoá
D- Cả A, B và C
Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
6/ Thân cây uốn cong về phía nguồn sáng là ví dụ về:

A- Tính hướng sáng
B- Tính hướng đất .
C- Tính hướng nước.
D- Tính hướng hoá
Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
7/ Vận động định hướng sảy ra có sự tham gia của:

A- Auxin
B- Gibêrelin .
C- Xitôkinin.
D- Êtilen
8/ Hướng sáng dương của thân, cành cây có ý nghĩa gì
đối với đời sống của cây?

A- Giúp cây tìm đến nguồn sáng để quang hợp.
B- Giúp cây hô hấp tốt.
C- Giúp cây hút được nước cùng các chất khoáng
D- Giúp cho rễ mọc vào trong đất.
Củng cố
Câu hỏi3:
Chon các đáp án đúng nhất cho các câu sau:
9/ Hướng sáng âm và hướng đất dương của rễ có ý nghĩa gì
đối với đời sống của cây?

A- Giúp cây tìm đến nguồn sáng để quang hợp.
B- Giúp cây hô hấp tốt.
C- Giúp cây hút được nước cùng các chất khoáng
D- Giúp cho rễ mọc vào trong đất.
Xin chân thành cảm ơn
các vị đại biểu, các thầy
cô giáo cùng toàn thể
các em học sinh