Bài 23. Hướng động

Chương II. Cảm ứng
Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với kích thích.

A. Cảm ứng ở thực vật
I.Khái niệm hướng động




Hình 23.1
Cảm ứng của cây non đối với điều kiện chiếu sáng.
Ánh sáng
Trong tối
Ánh sáng
1
2
3
- Hướng động (vận động định hướng) là hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định.
Khái niệm hướng động:
Sinh trưởng tránh xa nguồn kích thích
Sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích
- Hu?ng d?ng dương:
- Hu?ng d?ng âm:
II.CÁC KIỂU HƯỚNG ĐỘNG
* Hu?ng sáng .

* Hu?ng trọng lực.

* Hu?ng hóa.

* Hu?ng ti?p xúc.

* Hu?ng nu?c.

PHIẾU HỌC TẬP
Nghiên cứu sách giáo khoa mục II để hoàn thành bảng sau:
Đáp án PHI?U H?C T?P
P.øng sinh trưởng
của TV với kích thích
ánh sáng
Thân: Hướng sáng dương.
Rễ: hướng sáng âm
Giúp cây tìm nguồn sáng để quang hîp
Ánh sáng

đáp án phiếu học tập
Trọng lực
P. ư sinh trưởng của cây với kích thích từ 1 phía của trọng lực
Thân: hướng trọng lực âm.

Bảo đảm sự phát triển của bộ rễ

Rễ:hướng trọng lực dương
Phân bón
Hóa chất
3. Hướng hóa
đáp án phiếu học tập
Hóa chất
P. Ư sinh trưởng của cây với hợp chất hóa học
-Rễ: Sinh trưởng về hướng có chất dinh dưỡng, tránh xa hóa chất gây độc

Rễ hướng đến nguồn phân bón và dinh dưỡng
Nước
4. Hướng nước
Đáp án phiếu học tập
Nước
P. Ư sinh trưởng của rễ đối với nguồn nước
-Rễ cây sinh trưởng mạnh về phía có nguồn nước
Rễ thực hiện trao đổi nước
5. Hướng tiếp xúc
đáp án phiếu học tập
Giá thể tiÕp xóc
P. Ư sinh trưởng của cây đối với sự tiếp xúc
Tua quấn vươn thẳng đến khi tiÕp xúc với giá thể thì quấn quanh giá thể
Cây leo vươn lên cao
Cơ chế hướng sáng
a. Ánh sáng đều
Hướng trọng lực
* Cơ chế chung :
Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở 2 phía đối diện của cơ quan thùc vËt, do sự phân bố không đều của AUXIN dưới tác động của kích thích.
đáp án PHI?U H?C T?P
Trọng lực
Hóa chất
nước
Giá thể tiÕp xóc
P.­ sinh trưởng của TV với kích thích ánh sáng
-Thân:hướng sáng dương.Rễ hướng sáng âm
P. ­ sinh trưởng của cây với kích thích từ1 phía của trọng lực
-Thân:hướng trọng lực âm.Rễ:hướng trọng lực dương
P. Ư sinh trưởng của cây với hợp chất hóa học
-Rễ: Sinh trưởng về hướng có chất dinh dưỡng, tránh xa hóa chất gây độc

P. Ư sinh trưởng của rễ đối với nguồn nước
-Rễ cây sinh trưởng mạnh về phía có nguồn nước
P. Ư sinh trưởng của cây đối với sự tiếp xúc
Tua quấn vươn thẳng đến khi t.xúc với giá thể thì quấn quanh giá thể
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Bảo đảm sự phát triển của bộ rễ
Rễ hướng đến nguồn phân bón và dinh dưỡng
Rễ thực hiện trao đổi nước
Cây leo vươn lên cao
Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở 2 phía đối diện của cơ quan TV,do sự phân bố không đều của AUXIN dưới tác động của kích thích
Ánh sáng

* Vai trò của hướng động trong đời sống thực vật:



Hướng động giúp cây thích nghi đối với sự biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.




Hướng tiếp xúc
Hướng trọng lực
Hướng sáng
Hướng trọng lực
D
C
B
A
 Hãy sắp xếp các Hình A, B, C, D tương ứng với các kiểu hướng động cho phù hợp.
Câu 2. K? tờn m?t s? th?c v?t cú tớnh hu?ng ti?p xỳc ?
Mướp, bầu bí, dưa leo, nho, cây củ từ, đậu cô ve, dây tơ hồng, ...
Câu 3. V�o r?ng nhi?t d?i ta g?p r?t nhi?u dõy leo qu?n quanh nh?ng cõy g? l?n d? vuon lờn cao, dú l� k?t qu? c?a:
Hướng sáng
Hướng tiếp xúc
Hướng trọng lực âm
Cả 3 loại trên
Học sinh lựa chọn câu trả lời đúng nhất cho mỗi câu hỏi sau:
C©u4. Trồng cây bên bờ ao, sau một thời gian sẽ có hiện tượng:
a. Rễ cây mọc dài về phía bờ ao .
c. Thân cây uốn cong về phía ao .
d. Thân cây không uốn cong về phía bờ ao mà theo chiều ngược lại .
b. Rễ phát triển đều quanh gốc cây .
C©u 5. Hướng động là:
a. Cử động sinh trưởng của cây về phía có ánh sáng.
c. Vận động của rễ hướng về lòng đất.
d. Hướng mà cây sẽ cử động vươn đến.
b. Vận động sinh trưởng của cây trước tác nhân kích thích của môi trường.
Câu 6. Gi?i thớch t?i sao cõy m?c ? sỏt cỏc b?c tu?ng cao luụn hu?ng ra phớa xa tu?ng?
Cây mọc sát các bức tường cao luôn hướng ra phía xa tường để có nhiều ánh sáng hơn. Đây là đặc điểm của tính hướng sáng của cây,giúp cây tìm đến nguồn sáng để quang hợp.
Câu 7. S? sinh tru?ng c?a cõy non trong nh?ng di?u ki?n chi?u sỏng khỏc nhau d?n d?n:
a. Cây mọc cong về phía ánh sáng, lá màu xanh nhạt.
b. Cây mọc vống lên, lá màu vàng úa.
c. Cây mọc thẳng đều, lá màu xanh lục.
d. Cây non trong những điều kiện chiếu sáng khác nhau thì sinh trưởng không giống nhau.