Bài 23. Hướng động

Giáo viên: Nguyễn Thị Loan
Trường THPT Nam Khoái Châu
Giáo viên: Nguyễn Thị Loan
Trường THPT Nam Khoái Châu
Chương II- CẢM ỨNG
Cảm ứng là gì?
Là phản ứng của sinh vật đối với những kích thích của môi trường
Thực vật sống trong môi trường và
luôn chịu tác động của môi trường.
Thực vật lại không tự di chuyển được.
Vậy chúng đã làm như thế nào để có
thể tồn tại và phát triển được trước
những tác động của môi trường?



Bài 23
HƯỚNG ĐỘNG
A- CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT
I. Khái niệm:
 Hãy nhận xét về sự sinh trưởng của cây con trong các điều kiện chiếu sáng khác nhau?

 Các phản ứng như vậy gọi là hướng động. Vậy hướng động là gì?Thế nào là hướng động dương, hướng động âm?
A.Cây được chiếu sáng từ 1 phía
C.Cây được chiếu sáng từ mọi phía
B.Cây mọc trong tối hoàn toàn
A
B
C
Bài 23: HƯỚNG ĐỘNG
Bài 23: HƯỚNG ĐỘNG
I- Khái niệm:


- Hướng động là hình thức phản ứng của một bộ phận cây trước một tác nhân kích thích theo một hướng xác định.
+ Khi vận động vế phía tác nhân kích thích gọi là hướng động dương
+ Khi vận động tránh xa tác nhân kích thích gọi là hướng động âm
- D?c di?m: T?c d? ch?m, du?c di?u ti?t nh? ho?t d?ng c?a hoocmon th?c v?t.
II- CÁC KIỂU HƯỚNG ĐỘNG
Cô có các thí nghiệm như sau
1
2
Bài 23- HƯỚNG ĐỘNG
3
4
Hướng sáng
Hướng đất
Hướng nước
Hướng hóa
- Rễ cây cong xuống đất. Ngọn cây vươn lên
- Ngọn cây vươn về phía ánh sáng
- Rễ hướng về phía nguồn nước

- Rễ hướng về phía chất dinh dưỡng, tránh xa chất độc

1
2
3
4
II- CÁC KIỂU HƯỚNG ĐỘNG
Bài 23- HƯỚNG ĐỘNG
1
2
3
4
AUXIN (AIA) thích hợp
AUXIN ( AIA) nhiều
3. So sánh hàm lượng auxin phân bố ở mặt trên và dưới của thân và rễ
2. Tác dụng của auxin

1- Hướng đất
1.Tại sao rễ cây lại cong
xuống đất còn ngọn cây lại
hướng lên trên?
II- CÁC KIỂU HƯỚNG ĐỘNG
Bài 23- HƯỚNG ĐỘNG
- Rễ cây cong xuống  hướng đất dương
Ngọn cây cong lên  hướng đất âm

1. Hướng đất
Mặt dưới rễ có lượng auxin nhiều  gây ức chế sự sinh trưởng. - Mặt trên rễ lượng auxin phù hợp kích thích sự phân chia lớn lên và kéo dài tế bào làm rễ cong xuống đấttheo chiều trọng lực ->hướng đất dương
Thân cây : ngược lại cong lên-> hướng đất âm
 Hướng đất là gì?
Hướng đất: Là hình thức phản ứng của cây theo chiều lực hút của trọng lực trái đất.
a
c
b
d
2- Hướng sáng:
1.Tại sao ngọn cây lại cong hướng về phía ánh sáng?

2. So sánh hàm lượng auxin phân bố trong thân ở phía có ánh sáng và phía tối?
Quan sát đoạn phim sau
Và trả lời câu hỏi 1; 2
a. Ánh sáng đều
2.Hướng sáng


- Ngọn cây vươn về phía ánh sáng

Ngọn cây: auxin(AIA) tập trung nhiều ở phía tối –kích thích sinh trưởng của tế bào-->làm cho tế bào dãn dài ra -->gây uốn cong ở thân non hướng vế phía ánh sáng

 Thế nào là hiện tượng hướng sáng?
Hướng sáng: Là hình thức phản ứng của cây đối
với sự kích thích theo một phía của ánh sáng.
3- Hướng nước
Quan sát, nhận xét hiện tượng
sự phát triển của rễ đối với sự có mặt
của nước.
3. Hướng nước

Rễ hướng
về phía
nguồn nước
Rễ cây có tính hướng đất dương
và hướng nước dương, hướng
về phía nguồn nước
Thế nào là tính hướng nước.
Hướng nước: Là phản ứng sinh trưởng của cây
đối với nguồn nước.
4- Hướng hóa
So sánh sự khác nhau giữa hai chậu cây trồng với phân bón và hóa chất độc ( hình 23.4)
Bình đựng N,P,K
Đất
Bình đựng chất độc
Hạt đậu nảymầm
Rễ cây có xu hướng hướng về phía hóa chất cần
thiết và tránh xa hóa chất độc
4. Hướng hóa
Rễ hướng về phía chất dinh dưỡng, tránh chất độc
Rễ cây hướng về phía các chất khoáng cần thiết cho sự sống của tế bào
 hướng hóa dương
- Rễ tránh xa các hóa chất độc gây hại đến cấu trúc tế bào hướng hóa âm
Thế nào là tính hướng hóa?
Hướng hóa: Là phản ứng sinh trưởng của cây
đối với các loại hóa chất
Vận động hướng độngcó các ứng dụng trong nông nghiệp như thế nào?
Hướng đất
Hướng hóa
Hướng sáng:
Hướng nước
Chú ý làm đất tơi xốp, thoáng khí . Đủ ẩm-> rễ sinh trưởng ăn sâu
Nơi nào được tưới nước thì rễ phân bố đến đó->tưới nước ở rãnh làm cho rễ vươn rộng, nước thấm sâu, rễ ăn sâu
- Bón phân theo tán lá nơi có nhiều rễ phụ và lông hút.Bón gốc làm phát triển bộ rễ theo chiều sâu
- Khi trồng cây lưu ý bón phân nông cho cây rễ chùm, bón phân sâu cho cây rễ cọc
Có thể trồng xen nhiều loại cây khác nhau->chú ý mật độ từng loại cây
CỦNG CỐ
Hiện tượng này được gọi là gì?
Tính hướng sáng
Đoạn phim này mô tả hình thức hướng động nào?
Hướng đất âm
Hãy chọn phương án trả lời đúng:
1- Hướng động của cây có liên quan tới:
Các nhân tố môi trường
Sự phân giải sắc tố
Đóng khí khổng
Thay đổi hàm lượng axit nucleic
2. Các kiểu hướng động chính gồm
A. Hướng sáng, hướng đất, hướng hóa, ứng động tiếp xúc
B. Hướng sáng, hướng đất, hóa, ứng động , hướng tiếp xúc
C.Hướng sáng, ứng động sức trương hướng hóa, hướng tiếp xúc.
D. Hướng sáng, hướng đất, hướng hóa, hướng nước
3- Vào rừng nhiệt đới, ta gặp nhiều dây leo quấn quanh những cây gỗ lớn để vươn lên cao,đó là kết quả của:
Hướng sáng.
Hướng tiếp xúc.
Hướng trọng lực
Tất cả đều đúng.
4- Do đâu ngọn cây luôn quay về hướng ánh sáng?
Do sự phân bố auxin không đồng đều nhau
AIA xâm nhập vào vách tế bào làm đứt các vách ngang của xenlulozo, làm tế bào dãn dài ra, ngọn cây quay về hướng có ánh sáng
AIA xâm nhập nhiều về phía nhiều ánh sáng hơn
Cả A và B