Bài 23. Hướng động

Cơ thể sống có những đặc trưng cơ bản nào?
A/ Cảm ứng ở thực vật
Cảm ứng là gì?
Chương II: CẢM ỨNG
Cây vặn mình theo hướng có ánh sáng
Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với kích thích.
Kích thích
Khả năng của thực vật phản ứng đối với kích thích gọi là tính cảm ứng.
TIẾT 24:
HƯỚNG ĐỘNG

I. Khái niệm hướng động
Nêu nhận xét về sự sinh trưởng của thân cây non ở các điều kiện chiếu sáng khác nhau?
Ánh sáng 1 phía
Trong bóng tối
Ánh sáng mọi phía
Chậu 1, ở điều kiện chiếu sáng từ 1 phía, thân cây non sinh trưởng hướng về nguồn sáng.
Chậu 2: Khi không có ánh sáng, cây non mọc vống lên và có màu vàng úa.
Chậu 3: ở điều kiện chiếu sáng bình thường từ mọi hướng, cây non mọc thẳng, cây khoẻ, lá có màu xanh lục.
Hướng động là gì?
HƯỚNG ĐỘNG
Hướng động là hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định.
I. Khái nệm hướng động
1. Khái niệm
2. Phân loại
Có 2 loại hướng động chính:
Hướng động dương: sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích.
Hướng động âm: sinh trưởng theo hướng tránh xa nguồn kích thích.
Có mấy loại hướng động?
Cơ chế của hướng động là gì?









Thân
Ánh sáng
Ánh sáng (Kích thích)
Chú thích: Hoocmôn Auxin kích thích tế bào sinh trưởng nhanh.
Khi bị kích thích: Auxin di chuyển
Kết quả: phía không bị kích thích (phía tối) có nồng độ auxin cao hơn  tế bào sinh trưởng nhanh hơn.
Phía bị kích thích (phía sáng)
Phía không bị kích thích (phía tối)
Không bị kích thích
HƯỚNG ĐỘNG
Do sự phân bố không đều của hoocmon thực vật (auxin) dưới tác động của kích thích
=> Tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào ở 2 phía đối diện của cơ quan TV.
HƯỚNG ĐỘNG
I. Khái niệm hướng động
Ở thực vật có các kiểu hướng động nào?
II. Các kiểu hướng động
Tùy thuộc vào các tác nhân kích thích mà có các kiểu hướng động tương ứng
PHIẾU HỌC TẬP
Hóy nghiờn c?u sỏch giỏo khoa m?c II d? ho�n th�nh b?ng sau
HƯỚNG ĐỘNG
PHIẾU HỌC TẬP
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích ánh sáng
-Thân: hướng sáng dương. Rễ: hướng sáng âm
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Ánh sáng
PHIẾU HỌC TẬP
Trọng lực
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích ánh sáng
-Thân: hướng sáng dương. Rễ: hướng sáng âm
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích từ 1 phía của trọng lực
-Thân: hướng trọng lực âm. Rễ: hướng trọng lực dương
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Giúp rễ mọc và bám vào đất để giữ cây và hút các chất cho cây.
Ánh sáng
PHIẾU HỌC TẬP
Trọng lực
Hóa chất
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích ánh sáng
-Thân: hướng sáng dương. Rễ: hướng sáng âm
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích từ 1 phía của trọng lực
-Thân: hướng trọng lực âm. Rễ: hướng trọng lực dương
P.ư sinh trưởng của cây với hợp chất hóa học
-Rễ: Sinh trưởng về hướng có chất dinh dưỡng, tránh xa hóa chất gây độc
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Giúp rễ mọc và bám vào đất để giữ cây và hút các chất cho cây.
Giúp rễ hướng đến nguồn phân bón và dinh dưỡng
Ánh sáng
PHIẾU HỌC TẬP
Trọng lực
Hóa chất
Nước
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích ánh sáng
-Thân: hướng sáng dương. Rễ: hướng sáng âm
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích từ 1 phía của trọng lực
-Thân: hướng trọng lực âm. Rễ: hướng trọng lực dương
P.ư sinh trưởng của cây với hợp chất hóa học
-Rễ: Sinh trưởng về hướng có chất dinh dưỡng, tránh xa hóa chất gây độc
P.ư sinh trưởng của rễ đối với nguồn nước
-Rễ cây sinh trưởng mạnh về phía có nguồn nước
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Giúp rễ mọc và bám vào đất để giữ cây và hút các chất cho cây.
Rễ hướng đến nguồn phân bón và dinh dưỡng
Giúp rễ thực hiện trao đổi nước
Ánh sáng
PHIẾU HỌC TẬP
Trọng lực
Hóa chất
Nước
Giá thể
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích ánh sáng
-Thân: hướng sáng dương. Rễ: hướng sáng âm
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích từ 1 phía của trọng lực
-Thân: hướng trọng lực âm. Rễ: hướng trọng lực dương
P.ư sinh trưởng của cây với hợp chất hóa học
-Rễ: Sinh trưởng về hướng có chất dinh dưỡng, tránh xa hóa chất gây độc
P.ư sinh trưởng của rễ đối với nguồn nước
-Rễ cây sinh trưởng mạnh về phía có nguồn nước
P.ư sinh trưởng của cây đối với sự tiếp xúc
Tua quấn vươn thẳng đến khi t.xúc với giá thể thì quấn quanh giá thể
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Giúp rễ mọc và bám vào đất để giữ cây và hút các chất cho cây.
Rễ hướng đến nguồn phân bón và dinh dưỡng
Giúp rễ thực hiện trao đổi nước
Cây leo vươn lên cao
Ánh sáng
AUXIN
Hướng trọng lực
Auxin ít
Auxin nhiều
Auxin ít
AUXIN
Auxin nhiều
So sánh sự khác nhau giữa hai chậu cây trồng trong đất
Bình đựng N,P,K
Đất
Bình đựng chất độc
Hạt đậu nảymầm
Hướng hoá
Hướng nước
Nước
PHIẾU HỌC TẬP
Trọng lực
Hóa chất
Nước
Giá thể
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích ánh sáng
-Thân: hướng sáng dương. Rễ: hướng sáng âm
P.ư sinh trưởng của cây với kích thích từ 1 phía của trọng lực
-Thân: hướng trọng lực âm. Rễ: hướng trọng lực dương
P.ư sinh trưởng của cây với hợp chất hóa học
-Rễ: Sinh trưởng về hướng có chất dinh dưỡng, tránh xa hóa chất gây độc
P.ư sinh trưởng của rễ đối với nguồn nước
-Rễ cây sinh trưởng mạnh về phía có nguồn nước
P.ư sinh trưởng của cây đối với sự tiếp xúc
Tua quấn vươn thẳng đến khi t.xúc với giá thể thì quấn quanh giá thể
Giúp cây tìm nguồn sáng để Q.H
Giúp rễ mọc và bám vào đất để giữ cây và hút các chất cho cây.
Rễ hướng đến nguồn phân bón và dinh dưỡng
Rễ thực hiện trao đổi nước
Cây leo vươn lên cao
Ánh sáng
Qua nội dung phiếu học tập, hãy cho biết vai trò của hướng động trong đời sống thực vật?
HƯỚNG ĐỘNG
III. Vai trò của hướng động trong đời sống thực vật
Giúp cây thích nghi được đối với sự biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.

=> ứng dụng: trồng trọt và bảo vệ môi trường
Hướng tiếp xúc
Hướng trọng lực (+)
Hướng sáng (+)
Hướng trọng lực (─)
C
B
D
A
 Hãy sắp xếp các H/ A, B, C, D tương ứng với các kiểu hướng động cho phù hợp.