Bài 23. Hướng động

Trường: THPT Chuyên Vị Thanh
Môn: Sinh Học lớp11
GV: Phạm Thị Bích Liểu
Các đặc trưng cơ bản của một cơ thể sống
Trao đổi chất và năng lượng
Cảm ứng
Sinh trưởng và phát triển
Sinh sản
Cơ thể sống có những đặc trưng cơ bản nào?
Khí hậu trở lạnh.
Cảm ứng là gì ?
Kích thích
CHƯƠNG II: CẢM ỨNG
Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với tác nhânkích thích
Chim xù lông
Cảm ứng ở thực vật là gì?
Là khả năng phản ứng của thực vật đối với kích thích của môi trường
Cảm ứng
Cảm ứng ở thực vật
Cảm ứng ở động vật
Chim xù lông giữ ấm cơ thể
Khí hậu lạnh
Kích thích
Lá cây xếp lại.
Ở thực vật có mấy hình thức cảm ứng?
Có 2 hình
thức cảm ứng
- Hướng động (vận động định hướng)
- Ứng động (vận động cảm ứng)
Bài 23:
A-CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT
HƯỚNG ĐỘNG
Cấu trúc nội dung bài học
I. Khái niệm hướng động
II. Các kiểu hướng động
III. Vai trò của hướng động đối với đời sống TV
Hướng sáng
Hướng trọng lực
Hướng hóa
Hướng nước
Hướng tiếp xúc
I. Khái niệm hướng động
1. Khái niệm:
Nêu nhận xét về sự sinh trưởng của thân cây non trong các điều kiện chiếu sáng khác nhau ?
Qua những nhận xét đó em rút ra kết luận gì?
Ở các điều kiện chiếu sáng khác nhau cây non có
phản ứng khác nhau
A- Chiếu sáng 1 phía
Hướng động
I. Khái niệm hướng động
1. Khái niệm
Hướng động là vận động sinh trưởng định hướng đối với kích thích từ một phía của tác nhân trong ngoại cảnh do sự sai khác về tốc độ sinh trưởng tại 2 phía của cơ quan (thân, rễ)
Cây hướng dương
Nguồn sáng
Hướng động là gì?
Nguyên nhân nào gây ra sự chênh lệch về tốc độ sinh trưởng từ 2 phía của cơ quan (thân, rễ)?
Do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào
tại hai phía đối diện của cơ quan (thân, rễ, lá, mầm…)
Vì sao khi ánh sáng chiếu vào các tế bào tại 2 phía đối diện của cơ quan lại sinh trưởng không đồng đều
Do sự phân bố nồng độ hoocmon
auxin không đồng điều tại 2 phía của cơ quan
auxin
Quan sát hình và cho biết có thể chia
làm mấy loại hướng động
11111111111
2. Phân loại
Hướng động dương: Sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích
Hướng động âm: Sinh trưởng theo hướng tránh xa nguồn kích thích
II. Các kiểu hướng động
Quan sát hình và cho biết có những kiểu hướng
động nào?
Nước
Ánh sáng
Hoá chât
độc
Phân bón
3
1
2
5
4
Hướng sáng
Hướng trọng lực
Hướng hoá
Hướng nước
Hướng tiếp xúc
1. Hướng sáng
2. Hướng trọng lực
3. Hướng hóa
4. Hướng nước
5. Hướng tiếp xúc
Hướng động
1. Hướng sáng:
Dựa vào hình cho biết cây hướng sáng có biểu hiện
như thế nào?
Vậy hướng sáng là gì?
Khái Niệm: Hướng sáng là phản
ứng sinh trưởng của thực vật đáp ứng
lại tác động của ánh sáng
Hướng động dương: thân, cành
- Hướng động âm: rễ
Hướng sáng có vai trò gì?
Vai trò: Đảm bảo cho cây tìm
nguồn sáng để quang hợp
2. Hướng trọng lực
Vì sao thân và rể cây trên hình 23.3a và 23.3c sinh trưởng theo hướng nằm ngang ?
Phản ứng của thân và rễ cây đối với
sự kích thích của trọng lực
(H.23.3b và 23.3d) có gì khác nhau?
Hình 23.3 phản ứng sinh trưởng của cây đối với trọng lực
2. Hướng trọng lực
Dựa vào đoạn phim cho biết cây hướng trọng lực có
biểu hiện như thế nào?
Vậy hướng trọng lực là gì?
Khái Niệm: Hướng trọng lực là
phản ứng sinh trưởng của
thực vật đáp ứng lại tác động
của trọng lực
Hướng trọng lực có vai
trò gì?
Vai trò: Đảm bảo sự phát triển của bộ rễ
Rễ hướng đất dương, thân
hướng đất âm
3. Hướng hóa:
Dựa vào hình cho biết cây hướng hóa có biểu hiện
như thế nào?
Vậy hướng hóa là gì?
Khái Niệm: Hướng hóa là phản
ứng sinh trưởng của thực vật đáp
ứng lại tác động của hóa chất
Hướng hóa dương: rễ hướng
về hoá chất
Hướng hóa âm: rễ tránh xa
nguồn hóa chất
Hướng hóa có vai trò gì?
Vai trò: Cung cấp phân bón và chất dinh dưỡng cho cây
Phân bón
Hóa chất độc
4. Hướng nước:
Dựa vào hình cho biết cây hướng nước có biểu hiện
như thế nào?
Vậy hướng nước là gì?
Khái Niệm: Hướng nước là sự
sinh trưởng của rễ cây hướng tới
nguồn nước
Hướng nước dương: rễ
Hướng nước âm: thân
Hướng nước có vai trò gì?
Vai trò: thực hiện trao đổi nước
Nguồn nước
5. Hướng tiếp xúc:
Dựa vào đoạn phim cho biết cây hướng tiếp xúc có biểu hiện
như thế nào?
Vậy hướng tiếp xúc là gì?
Khái Niệm: Hướng tiếp xúc là
phản ứng sinh trưởng của thực vật
đáp ứng lại tác động của vật tiếp
xúc với bộ phận của cây
Cho biết đặc điểm sinh trưởng của
thực vật có kiểu hướng động này?
Các Tb ở phía không tiếp xúc
sinh trưởng mạnh hơn các Tb ở
phía tiếp xúc→Thân cây luôn
quấn quanh giá thể
II. VAI TRÒ CỦA HƯỚNG ĐỘNG ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG THỰC VẬT
Hướng động giúp cây thích nghi đối với sự biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.
CỦNG CỐ
1
2
3
4
5
1
A
B
C
D
Rễ cây hướng tới vùng đất ẩm thuộc kiểu hướng động nào?
Hướng sáng
Hướng nước
Hướng trọng lực
Hướng tiếp xúc
2
A
B
C
D
Vào rừng nhiệt đới ta gặp rất nhiều dây leo quấn quanh những cây gỗ lớn để vươn lên cao, đó là kết quả của:
hướng sáng
hướng tiếp xúc
hướng trọng lực âm
cả 3 loại trên
3
Kể tên một số thực vật có tính hướng tiếp xúc ?
Mướp, bầu bí,dưa leo,nho,cây củ từ, đậu cô ve,dây tơ hồng,dây ông lão...
4
Giải thích tại sao cây mọc ở sát các bức tường cao luôn hướng ra phía xa tường?
 Cây mọc sát các bức tường cao luôn hướng ra phía xa tường để có nhiều ánh sáng hơn. Đây là đặc điểm của tính hướng sáng của cây,giúp cây tìm đến nguồn sáng để quang hợp.
Hướng tiếp xúc
Hướng trọng lực (+)
Hướng sáng (+)
Hướng trọng lực (─)
C
B
D
A
 Hãy sắp xếp các Hình A, B, C, D tương ứng với các kiểu hướng động cho phù hợp.
Hiện tượng này được gọi là gì?
Tính hướng sáng
Đây là hiện tượng gì?
Hướng động tiếp xúc
Đây là hiện tượng gì?
Hướng sáng