Bài 23. Đêm nay Bác không ngủ

GV:Lương Ngọc Kiên
Chủ tịch Hồ Chí Minh
Kiểm tra bài cũ:
Trong đêm ở chiến khu Việt Bắc, tình cảm của anh đội viên đối với Bác như thế nào?
Tiết 94. Đêm nay Bác không ngủ
(Minh Huệ)
Chủ tịch Hồ Chí Minh
Tiết 94. Đêm nay Bác không ngủ
(Minh Huệ)
I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Tâm tư anh đội viên
2. Hình ảnh Bác Hồ
2. Hình ảnh Bác Hồ
Đêm nay Bác không ngủ
Lặng yên bên bếp lửa
Vẻ mặt Bác trầm ngâm.

- Các từ láy: trầm ngâm, đinh ninh, phăng phắc mang tính gợi hình gợi cảm cao
= > Hình ảnh Bác ngồi im lặng suy nghĩ nhìn đăm đăm vào bếp lửa hồng đượm.
- Người Cha mái tóc bạc: ẩn dụ - > Cách gọi người Cha và hình ảnh mái tóc bạc tạo
nên vóc dáng đẹp đẽ, thân thiết với mỗi người Việt Nam.
* Dáng vẻ:
Bác vẫn ngồi đinh ninh
Chòm râu im phăng phắc.
Người Cha mái tóc bạc.
Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Rồi Bác đi dém chăn
Từng người, từng người một
Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng
* Cử chỉ:
- Các cụm động từ: đốt lửa, dém chăn, nhón chân; động từ "sợ"
- Điệp ngữ: từng người, từng người
= > Cử chỉ của Bác biểu hiện tấm lòng đong đầy tình yêu thương, sự chăn sóc chu đáo
ân cần mà Chủ tịch nước dành cho các chiến sĩ.
2. Hình ảnh Bác Hồ
* Dáng vẻ:
Bóng Bác cao lồng lộng
ấm hơn ngọn lửa hồng
- Biện pháp tu từ: so sánh
=> Hình ảnh Bác hiện lên thiêng
liêng, thần tiên, cổ tích mà vẫn
gần gũi thân thương, ấm áp.

* Cử chỉ:
2. Hình ảnh Bác Hồ
* Dáng vẻ:
* Lời nói:
= > Lời nói nhẹ nhàng như vỗ về an ủi chiến sĩ
Chú cứ việc ngủ ngon
Ngày mai đi đánh giặc
Bác thức thì mặc Bác
Bác ngủ không an lòng
Bác thương đoàn dân công
Đêm nay ngủ ngoài rừng
Rải lá cây làm chiếu
Manh áo phủ làm chăn
Trời thì mưa lâm thâm
Càng thương càng nóng ruột
Mong trời sáng mau mau
Làm sao cho khỏi ướt!
Điệp từ: "càng" kết hợp với động từ "thương, nóng ruột, mong" và câu thơ chứa đựng cảm xúc "Làm sao cho khỏi ướt!"
= > Tình yêu thương thiết tha, nồng ấm đến quên mình của Bác dành cho đoàn dân công nói riêng, nhân dân Việt Nam nói chung.

* Lời tâm sự:
Đêm nay Bác ngồi đó
Đêm nay Bác không ngủ
Vì một lẽ thường tình
Bác là Hồ Chí Minh
- Điệp ngữ: "đêm nay" đã khẳng định cả cuộc đời Bác dành trọn cho dân, cho nước. Đó chính là lẽ sống "Nâng niu tất cả chỉ quên mình".
* Vẻ đẹp của Bác là sự thống nhất hài hoà giữa vĩ đại và giản dị, càng vĩ đại càng giản dị và chính sự giản dị đã làm nên sự vĩ đại.
2. Hình ảnh Bác Hồ
III. Tổng kết
Tiết 94. Đêm nay Bác không ngủ
(Minh Huệ)
I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Tâm tư anh đội viên
2. Hình ảnh Bác Hồ
1. Nội dung
2. Nghệ thuật
Qua câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác trên đường chiến dịch, nhà thơ Minh Huệ muốn gửi gắm điều gì?
Tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân.
Thể hiện tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ đối với lãnh tụ.
C. Ca ngơi tinh thần lạc quan của Bác.
B.
A.
Nghệ thuật nổi bật của bài thơ là:
A. Sử dụng thể thơ năm chữ, có nhiều vần liền thích hợp với lối kể chuyện.
B. Kết hợp miêu tả, kể với biểu cảm.
C. Nhiều chi tiết giản dị, chân thực và cảm động.
Cả 3 ý trên.
D.
III. Tổng kết
Tiết 94. Đêm nay Bác không ngủ
(Minh Huệ)
I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Tâm tư anh đội viên
2. Hình ảnh Bác Hồ
1. Nội dung
2. Nghệ thuật
* Ghi nhớ: SGK - Trang 67
IV. Luyện tập:
Dựa theo bài thơ, em hãy viết một bài văn ngắn bằng lời của người chiến sĩ về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác khi đi chiến dịch.
- Kiểu văn bản: tự sự.
- Nội dung: kể về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác khi đi chiến dịch.
Ngôi kể: thứ nhất.
- Trình tự kể: thời gian + hồi tưởng.